Zbraně, bunkry a pevnosti na pomezí Broń, bunkry i twierdze na pograniczu

Transkript

1 Vydala Revitalizace KUKS o.p.s. v roce Publikace je spolufinancována z prostředků Evropského fondu pro regionální rozvoj v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce Česká republika Polská republika a ze státního rozpočtu prostřednictvím Euroregionu Glacensis. 24 Pěchotní srub MO S5 Na trati, Bohumín Schron przeciwpiechotny MO S5 Na Trati, Bohumín Opevnění u Opavy-Milostovic Fortyfikacje koło Opavy-Milostovic Gród w Byczynie Hrad v Byczyně Twierdza Nysa Pevnost Nisa Miasto Paczków Město Paczkow Muzeum czynu powstańczego Muzeum povstalců Muzeum Jeńców Wojennych Muzeum vojenských zajatců Twierdza Koźle Pevnost Kožle Miasto Byczyna Město Byczyna Wieża Piastowska i mury miejskie, Opole Piastovská věž a hradby, Opole Niemiecka Pozycja Górnośląska Německé opevnění v Horním Slezsku Radiostacja Gliwice Radiostanice v Hlivicích Obszar Warowny Śląsk Polské opevnění v Horním Slezsku Twierdza Kłodzko Pevnost Kladsko Twierdza Srebrna Góra Pevnost Stříbrná Hora Podzemní město Osówka Podziemne miasto Osówka Muzeum Gross-Rosen, Rogoźnica Muzeum Gross-Rosen, Rogoźnica Skansen Uzbrojenia Wojska Polskiego Skanzen výzbroje polské armády Sztolnie w Kowarach Štoly v Kowarech Zamek Chojnik Hrad Chojnik Poděkování za laskavé zapůjčení fotografií: Ladislav Čermák, Zdeněk Čermák, Vít Číhal, Jiří Dušek, Jaroslav Janoušek, Václav Karabec, Miloš Kopřiva, Filip Košťál, Robert Kuliczkowski, Miroslav Podhrázský, Mirek Vašata, Stanislaw Wilk, Luděk Wünsch, Boii o. s., DOT, Fort Křelov, Gmina Bardo, Grund Resort Golf and Ski, IC Kravaře, IC Litomyšl, IC Polička, Královéhradecký kraj, PMM, Podziemne Miasto Osówka Spółka z o.o, Muzeum Gross-Rosen, Muzeum řemesel Letohrad, OROT, Statutární město Liberec, Stowarzyszenie Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji Pro Fortalicium, SZM, Twierdza Srebrna Góra, UMWD, Urząd Miasta Kędzierzyn-Koźle, Województwo Śląskie. Grafická úprava: Barbora Solperová Wydawca: Revitalizace KUKS o.p.s. Rok wydania: Wydawnictwo współfinansowane jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis. Podziękowania za uprzejme wypożyczenie zdjęć: Ladislav Čermák, Zdeněk Čermák, Vít Číhal, Jiří Dušek, Jaroslav Janoušek, Václav Karabec, Miloš Kopřiva, Filip Košťál, Robert Kuliczkowski, Miroslav Podhrázský, Mirek Vašata, Stanislaw Wilk, Luděk Wünsch, Boii o. s., DOT, Fort Křelov, Gmina Bardo, Grund Resort Golf and Ski, IC Kravaře, IC Litomyšl, IC Polička, Královéhradecký kraj, PMM, Podziemne Miasto Osówka Spółka z o.o, Muzeum Gross-Rosen, Muzeum řemesel Letohrad, OROT, Statutární město Liberec, Stowarzyszenie Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji Pro Fortalicium, SZM, Twierdza Srebrna Góra, UMWD, Urząd Miasta Kędzierzyn-Koźle, Województwo Śląskie. Opracowanie graficzne: Barbora Solperová Projekt byl spolufinancován z prostředků ERDF prostřednictvím Euroregionu Glacensis Zbraně, bunkry a pevnosti na pomezí Broń, bunkry i twierdze na pograniczu

2 Svědectví válek napříč stoletími najdeme všude kolem. Obří památníky bitev i malé pomníčky rozeseté na bojištích. Hradby, palisády, příkopy, bunkry a pevnosti, labyrinty podzemních chodeb a štol pro výrobu tajných zbraní a munice. Co mají společného? Důkladně projektované zdi, které vymezovaly prostor mezi tam a tady. Místo pro úkryt, obranu a bezpečí před vnějším nepřítelem v čase ohrožení, ale také vězení pro ty, kterým bylo bráněno odejít. Navštivte místa v pomezí Česka a Polska, kde dříve řinčely zbraně, a překročte spolu s námi již zaniklé hranice. V této publikaci vám nabízíme putování za zbraněmi, které už neničí. Na każdym kroku można znaleźć świadectwa wojen prowadzonych w minionych wiekach. To ogromne pomniki bitew, jak również małe mogiły rozsiane na dawnych polach bitewnych. Mury, palisady, fosy, bunkry i twierdze, labirynty podziemnych korytarzy i sztolni do produkcji tajnej broni i amunicji. Co je łączy? Dokładnie zaprojektowane mury, które stanowiły granicę między tam i tu. Miejsce zapewniające schronienie, bezpieczeństwo i ochronę przed zewnętrznym wrogiem w czasie zagrożenia, ale też więzienie dla tych, którym nie wolno było odejść Pevnost Josefov Twierdza Josefov Památník bitvy 1866 Miejsce pamięci bitwy Dělostřelecká tvrz Bouda Twierdza artyleryjska Bouda 3 Běloveský pevnostní skanzen Skansen umocnień w Bělovsi 7 Město Hradec Králové Miasto Hradec Králové 12 Město Polička Miasto Polička 4 Dělostřelecká tvrz Stachelberg Twierdza artyleryjska Stachelberg 8 Památník generála Gablence Miejsce pamięci generała Gablenca 13 Keltský archeopark Nasavrky Archeopark celtycki Nasavrky 5 Dělostřelecká tvrz Hanička Twierdza artyleryjska Hanička 9 Dělostřelecká tvrz Skutina Twierdza artyleryjska Skutina 14 Dělostřelecká tvrz Hůrka Twierdza artyleryjska ą Hůrka 6 Pevnostní systém Dobrošov System fortyfikacji Dobrošov 10 Vojenské muzeum Králíky Muzeum Wojskowości Králíky 15 Pěchotní srub K S 14 U cihelny Schron przeciwpiechotny K S 14 U cihelny Zapraszamy do tych miejsc na pograniczu Czech i Polski, w których dawniej słychać było dźwięk broni, przekroczmy wspólnie nieistniejące już granice. W niniejszym wydawnictwie prezentujemy wędrówki śladami broni, która nie niesie już zniszczenia. 16 Muzeum obrněné techniky Smržovka Muzeum Sprzętu Pancernego Smržovka 17 Opevnění v Jizerských horách Fortyfikacje w Górach Izerskich 18 Liberecké podzemí Libereckie podziemia 19 Město Olomouc Miasto Ołomuniec 20 Fort XVII Křelov u Olomouce Fort XVII Křelov k. Ołomuńca 21 Opevnění u Starého Města Fortyfikacje k. Starego Města 22 Památník II. svět. války, Hrabyně (SZM) Miejsce pamięci II. wojny światowej, Hrabyně (SZM) 23 Areál čs. opevnění Hlučín-Darkovičky (SZM) Zespół fortyfikacji czechosłowackich Hlučín-Darkovičky (SZM)

3 Pevnostní město s unikátním labyrintem obranných podzemních chodeb. Miasto forteczne z unikatowym labiryntem obronnych podziemnych korytarzy. Pevnost Josefov Naučná stezka Po stopách války uvodni.php Barokní areál Kuks barokní komplex s unikátní sochařskou výzdobou Golf Resort Nová Amerika Labská stezka mezinárodní cyklostezka podél řeky Železniční muzeum Výtopna, Jaroměř Výlety parníkem po Labi Twierdza Josefov Ścieżka edukacyjna Śladami wojny uvodni.php Zespół barokowy Kuks zespół barokowy z unikatowymi rzeźbami Golf Resort Nová Amerika Szlak Łabski międzynarodowa ścieżka rowerowa wzdłuż rzeki Muzeum Kolejnictwa Výtopna, Jaroměř Wycieczki parostatkiem po Łabie Tel.: pevnost.josefov-zajezdy@seznam.cz GPS: N , E

4 Památník bitvy 1866 Miejsce pamięci bitwy 1866 Moderní muzeum největší bitvy prusko-rakouské války a rozhledna s výhledem na bojiště a město Hradec Králové. Nowoczesne muzeum największej bitwy z czasów wojny prusko-austriackiej oraz wieża widokowa z widokiem na pole bitwy i miasto Hradec Králové. Unikátní soubor zrekonstruovaných objektů československého opevnění z let Unikatowy zespół zrekonstruowanych umocnień czechosłowackich z lat Běloveský pevnostní skanzen Skansen umocnień w Bělovsi Naučná stezka Centrální bojiště Chlum Naučná stezka Les Svíb procházka místem tuhých bojů Archeopark Všestary Zámek Hrádek u Nechanic Rodný dům Václava Hanky, Hořiněves Lanové a zábavní centrum Stříbrný rybník Ścieżka edukacyjna Centralne Pole Bitwy pod Sadową Ścieżka edukacyjna Las Svíb spacer po miejscach zaciekłych walk Archeopark Všestary Pałac Hrádek u Nechanic Dom rodzinny Václava Hanki, Hořiněves Centrum linowe i centrum rozrywki Stříbrný rybník Zámek Náchod Naučná stezka Po stopách války Regionální muzeum v Náchodě rmn.wz.cz Muzeum Boženy Němcové Adršpašsko-teplické skály Peklo, kaňon řeky Metuje cyklostezky, pěší turistika Lázně Kudowa-Zdrój Zamek Náchod Ścieżka edukacyjna Śladami wojny Muzeum Regionalne w Nachodzie rmn.wz.cz Muzeum Boženy Němcovej Skały Adršpašsko-Teplickie Peklo, kanion rzeki Metuje ścieżki rowerowe, turystyka piesza Uzdrowisko Kudowa-Zdrój Tel.: chlum@muzeumhk.cz GPS: N , E Tel.: museum@brezinka.cz GPS: N , E

5 Dělostřelecká tvrz Hanička Twierdza artyleryjska Hanička Největší dělostřelecká tvrz budovaná v předválečném Československu na úpatí Krkonoš. Dnes muzeum. Największa twierdza artyleryjska budowana w przedwojennej Czechosłowacji u podnóża Karkonoszy. Dziś muzeum. Dělostřelecká tvrz Stachelberg Twierdza artyleryjska Stachelberg Naučná stezka Opevněné Trutnovsko Relaxpark Pec pod Sněžkou letní bobová dráha Skiareál Prkenný Důl, Žacléř Hvězdárna v Úpici Golfové hřiště Mladé Buky Paintballové hřiště, Lubawka speedball.net.pl Ścieżka edukacyjna Fortyfikacje Ziemi Trutnovskiej Relaxpark Pec pod Sněžkou letni tor saneczkowy Ośrodek Sportów Zimowych Prkenný Důl, Žacléř Obserwatorium Astronomiczne w Úpicy Pole golfowe Mladé Buky Boisko do paintballa, Lubawka speedball.net.pl Jedna z největších předválečných československých pevností. Posádku mělo tvořit přes 400 mužů. Jedna z największych przedwojennych twierdzy czechosłowackich. Załoga miała liczyć ponad 400 mężczyzn. Muzeum lokálky, Rokytnice v Orlických horách Neratov, poutní místo Sportovní areál a akvapark, Žamberk Lanový park, Říčky v Orlických horách Po hřebenech Orlických hor cykloturistika Muzeum řemesel, Letohrad Muzeum Linii Kolejowej, Rokytnice v Orlických horách Neratov, miejsce pielgrzymkowe Ośrodek sportu i aquapark, Žamberk Park linowy, Říčky v Orlických horách Po grzbietach Gór Orlickich turystyka rowerowa Muzeum Rzemiosł, Letohrad Tel.: stachelberg@post.cz GPS: N , E Tel.: tvrzhanicka@seznam.cz GPS: N , E

6 Srub Kahan III muzeum studené války kahan3.wz.cz Jiráskova chata s rozhlednou, Dobrošov Vodní nádrž Rozkoš Zámek Ratibořice Naučná stezka Po stopách války Muzeum výroby papíru, Duszniki-Zdrój Tel.: pevnost.dobrosov@seznam.cz GPS: N , E Pevnostní systém Dobrošov System fortyfikacji Dobrošov Pevnost byla součástí řetězu československého opevnění proti hitlerovskému Německu. Twierdza stanowiła element linii fortyfikacji czechosłowackich zbudowanych w obronie przed hitlerowskimi Niemcami. Schron Kahan III Muzeum Zimnej Wojny kahan3.wz.cz Schronisko Jiráskova chata z wieżą widokową, Dobrošov Zbiornik wodny Rozkoš Pałac Ratibořice Ścieżka edukacyjna Śladami wojny Muzeum Papiernictwa, Duszniki-Zdrój Město Hradec Králové Miasto Hradec Králové Bývalé pevnostní město na soutoku Labe a Orlice. Díky moderní architektuře nazývané Salon republiky. Dawne miasto forteczne u zbiegu Łaby i Orlicy.Dzięki nowoczesnej architekturze nazywane Salonem Republiki. Tel.: icko@ic-hk.cz GPS: N , E Památník generála Gablence Miejsce pamięci generała Gablenca Památník bitvy u Trutnova (1866) a zároveň ojedinělá rozhledna s výhledem na hřebeny Krkonoš a město Trutnov. Miejsce pamięci bitwy pod Trutnovem (1866) a jednocześnie wyjątkowa wieża widokowa, z której roztaczają się widoki na szczyty Karkonoszy i miasto Trutnov. Tel.: vesely@trutnov.cz GPS: N , E Dělostřelecká tvrz Skutina Twierdza artyleryjska Skutina Citlivě rekonstruovaný pevnostní objekt československého opevnění z let v Orlických Horách. Z wyczuciem wyremontowany obiekt fortyfikacji czechosłowackich pochodzący z lat leżący na terenie Gór Orlickich. Tel.: GPS: N , E

7 Vojenské muzeum Králíky Muzeum Wojskowości Králíky Muzeum s expozicemi bojové techniky, zbraní, munice, uniforem. Expozice historie československé armády. Muzeum z ekspozycjami sprzętu bojowego, broni, amunicji i mundurów. Ekspozycja Historii Armii Czechosłowackiej. Pěchotní srub K S 5 U potoka Dělostřelecká pozorovatelna K S 12b Utržený Památník obránců vlasti pěchotní srub K S 8 U nádraží Resort Dolní Morava relax, sport, lanové centrum, bobová dráha Rozhledna na Křížové Hoře Schron przeciwpiechotny K S 5 U potoka Obserwatorium artyleryjskie K S 12b Utržený Pomnik Obrońców Ojczyzny schron przeciwpiechotny K S 8 U nádraží Resort Dolní Morava relaks, sport, centrum linowe, tor saneczkowy Wieża widokowa Křížová hora Dělostřelecká tvrz Bouda Twierdza artyleryjska Bouda Muzeum Vysoký kámen pěchotní srub K S 25 Na sedle vysoky_kamen.php Vojenské muzeum Lichkov vm_lichkov.php Rozhledna Suchý Vrch Vodní nádrž Pastviny vodní sporty, rekreace, paintball pastviny.ceskehory.cz Paintball Aréna Bystřec Hora Matky Boží poutní místo a klášter Muzeum Vysoký kámen schron przeciwpiechotny K S 25 Na sedle Muzeum Wojskowości Lichkov Wieża widokowa Suchý Vrch Zbiornik wodny Pastviny sporty wodne, rekreacja, paintball pastviny.ceskehory.cz Paintball Arena Bystřec Góra Matki Boskiej miejsce pielgrzymkowe i klasztor Unikát vojenského stavitelství. Nejzachovalejší dokončená stavba své kategorie. 1,5 km chodeb, 6 prohlídkových tras. Unikat budownictwa wojskowego. Najlepiej zachowana dokończona budowla tego typu. 1,5 km korytarzy, 6 tras zwiedzania. Tel.: muzeum@armyfort.com GPS: N , E Tel.: tvrz@boudamuseum.com GPS: N , E

8 Město Polička Miasto Polička Historické město obklopené zachovalým prstencem středověkých hradeb s devatenácti věžemi. Historyczne miasto otoczone zachowanym pierścieniem średniowiecznych murów obronnych z dziewiętnastoma wieżami. Hrad Svojanov Centrum Bohuslava Martinů Historie praní a prací techniky, Svitavy Město a zámek Litomyšl (UNESCO) Rezervace Toulcovy maštale skalní labyrinty, rozhledny Mladějovská průmyslová dráha Zamek Svojanov Centrum Bohuslava Martinů Historia prania i urządzeń pralniczych, Svitavy Tel.: info@ic.policka.org GPS: N , E Miasto i pałac Litomyšl (UNESCO) Rezerwat Toulcovy maštale labirynty skalne, wieże widokowe Mladějovska przemysłowa linia kolejowa Keltský archeopark Nasavrky Archeopark celtycki Nasavrky Keltové kam dohlédnete. Muzeum Keltů, rozhledna a keltská stezka. Keltský archeoskanzen (od 2013). Celtowie, dokąd dojrzycie. Muzeum Celtów, wieża widokowa i ścieżka celtycka. Archeoskansen celtycki (od 2013). Tel.: boii@boii.cz GPS: N , E Dělostřelecká tvrz Hůrka Twierdza artyleryjska Hůrka Pěchotní srub K S 14 U cihelny Schron przeciwpiechotny K S 14 U cihelny Jeden z pilířů československého opevnění. Rozsáhlý systém chodeb a sálů s funkční podzemní železnicí. Jeden z filarów fortyfikacji czechosłowackich. Rozległy system korytarzy z czynną koleją podziemną. Tel.: hurka@boudamuseum.cz GPS: N , E Muzeum československého opevnění z let Tři prohlídkové okruhy. Místo pravidelných bojových ukázek. Muzeum fortyfikacji czechosłowackich z lat Trzy trasy zwiedzania. Miejsce regularnych pokazów walk. Tel.: ks14muzeum@seznam.cz GPS: N , E

9 Opevnění v Jizerských horách Fortyfikacje w Górach Izerskich Muzeum obrněné techniky Smržovka Muzeum Sprzętu Pancernego Smržovka Expozice vojenské techniky. Ukázkové jízdy tankem v areálu muzea a rekonstrukce bojových operací. Ekspozycja czołgów i sprzętu wojskowego. Pokazowe przejażdżki czołgiem na terenie muzeum oraz pokazy działań bojowych. tankysmrzovka.webgarden.cz Tel.: tankysmrzovka@seznam.cz GPS: N , E km výlet s průvodcem za bunkry na pomezí Jizerských hor a Krkonoš. Wędrówka na trasie o długości 12km z przewodnikiem śladami bunkrów na pograniczu Gór Izerskich i Karkonoszy. Tel.: ic@jizerkyprovas.cz GPS: N , E Město Olomouc Miasto Ołomuniec Fort XVII Křelov u Olomouce Fort XVII Křelov k. Ołomuńca Korunní pevnůstka je poslední ucelenou částí, která se dochovala z bývalé mohutné bastionové pevnosti Olomouc. Fort Koronny stanowi ostatnią kompleksową część, jaka pozostała z dawnej potężnej twierdzy bastionowej w Ołomuńcu. Tel.: mop.os@seznam.cz GPS: N , E Muzeum v bývalém fortu jedné z mnoha předsunutých pevnůstek kolem pevnosti Olomouc. Muzeum i restauracja w dawnym forcie jednym z wielu fortów zbudowanych wokół twierdzy ołomunieckiej. Tel.: , info@forty.cz GPS: N N, E Liberecké podzemí Libereckie podziemia Expozice v největším krytu v Liberci věnovaná historii a současnosti civilní obrany. Původní vybavení. Ekspozycja w największym schronie w Libercu poświęcona historii i współczesności obrony cywilnej. Oryginalne wyposażenie. Tel.: mic@infolbc.cz GPS: N , E Opevnění u Starého Města Fortyfikacje k. Starego Města Vojenské muzeum a Staroměstská pevnostní stezka představují československé opevnění v podhůří Jeseníků. Muzeum Wojskowości oraz Staromiejska Ścieżka Fortyfikacyjna prezentują fortyfikacje czechosłowackie na przedgórzu Jesioników. Tel.: , bbck@opevneni-stm.cz GPS: N , E

10 Zámek Kravaře barokní perla Slezska Zoo Ostrava Hřebčín Albertovec hotel, restaurace, jízdy na koni Z Opavy magickým údolím Moravice cyklostezka č. 551 Hvězdárna a planetárium Ostrava planetarium.vsb.cz Hlučínské jezero vodní sporty sra-hlucin.cz Zamek Kravaře barokowa perła Śląska Zoo w Ostrawie Tel.: pamatnik-valky@szmo.cz GPS: N , E Památník II. svět. války, Hrabyně (SZM) Miejsce pamięci II. wojny światowej, Hrabyně (SZM) Pietní místo a muzeum, jehož expozice Doba zmaru a naděje přibližuje válečné dějiny a civilní život za války. Miejsce pamięci oraz muzeum, którego ekspozycja pn. Czas krzywd i nadziei przedstawia historię wojny oraz życie ludności cywilnej w czasie wojny. Stadnina Albertovec hotel, restauracja, jazda konna Z Opawy przez magiczną dolinę Morawicy ścieżka rowerowa nr 551 Obserwatorium astronomiczne i planetarium w Ostrawie planetarium.vsb.cz Jezioro Hlučínskie sporty wodne sra-hlucin.cz Areál čs. opevnění Hlučín-Darkovičky (SZM) Zespół fortyfikacji czechosłowackich Hlučín-Darkovičky (SZM) Naučná stezka a expozice československého opevnění na Hlučínsku. Ścieżka edukacyjna i ekspozycja fortyfikacji czechosłowackich na Ziemi Hlučínskiej. Tel.: opevneni@szmo.cz GPS: N , E Pěchotní srub MO S5 Na trati, Bohumín Schron przeciwpiechotny MO S5 Na trati, Bohumín Unikátní železobetonový objekt, nad jehož středem procházela železniční trať. Dnes muzeum v těsném sousedství dálnice. Unikatowy obiekt z żelbetu, nad którego środkiem prowadziła linia kolejowa. Dziś muzeum zlokalizowane w pobliżu autostrady. Tel.: promin.mo5@seznam.cz GPS: N , E Opevnění u Opavy-Milostovic Fortyfikacje koło Opavy-Milostovic Soubor těžkých a lehkých objektů předválečného opevnění u Opavy. V jednom z nich je vojenské muzeum. Zespół ciężkich i lekkich obiektów fortyfikacji przedwojennych koło Opawy. W jednym z nich mieści się muzeum wojskowości. Tel.: info@opevneni-milostovice.com GPS: N , E

11 Twierdza Nysa Pevnost Nisa Gród w Byczynie Hrad v Byczyně Szlak Kościołów Drewnianych kluczbork/koscioly_kluczbork.htm Karczma Spichlerz, Byczyna Obiekt pałacowo-parkowy w Gołkowicach hotel, hipoterapia, przejażdżki bryczką, jazda konna oppgolkowice.e-meteor.pl Muzeum im. J. Dzierżona, muzeum pszczelarstwa, Kluczbork Barokowy zamek Proślice z hotelem, w pobliżu Dolina słowików. Stezka dřevěných kostelů pl/mapa_kluczbork/koscioly_ kluczbork.htm Krčma Spichlerz, Byczyna Zámek a park v Golkowicích hotel, hipoterapie, jízdy v kočárech i na koních. oppgolkowice.e-meteor.pl Muzeum J. Dzierżona, muzeum včelařství, Kluczbork Barokní zámek Prošlice s hotelem a parkem plným slavíků. Stylizowany średniowieczny gród. Siedzibą Polsko- Czeskiego Centrum Szkolenia Rycerstwa. Międzynarodowe turnieje rycerskie. Stylizovaný středověký hrad. Sídlo Polskočeského centra školení rytířství. Mezinárodní rytířské turnaje. Jeden z najlepiej zachowanych systemów fortyfikacyjnych pochodzący z XVIII wieku, zbudowany po wojnie pruskoaustriackiej. Jeden z nejlépe zachovaných pevnostních systémů z 18. století vybudovaný po pruskorakouské válce. Nysa śląski Rzym Muzeum w Nysie ekspozycja procesów czarownic muzeum.nysa.pl Nyska Droga Świętego Jakuba file_id/3247/pid/1060.html Bastion św. Jadwigi Jezioro Nyskie piaszczysta plaża, sporty wodne Szlak Złotych Górników Nisa slezský Řím Muzeum v Nise expozice čarodějnických procesů muzeum.nysa.pl Niská stezka svatého Jakuba file_id/3247/pid/1060.html Bastion Sv. Hedviky Niské jezero písečná pláž, vodní sporty Stezka zlatých horníků Tel.: andrzej.kosciuk@wp.pl GPS: N , E Tel.: bastion@twierdzanysa.com GPS: N , E

12 Miasto Paczków Město Paczkow Paczków nazywany polskim Carcassonne z doskonale zachowanymi średniowiecznymi murami miejskimi z wieżami i bramami obronnymi. Paczkow je polským Carcassonne s dokonale dochovanými středověkými městskými hradbami včetně obranných věží a bran. Muzeum Gazownictwa Smażalnia ryb Na Łowisku, Trzeboszowice lowiskoryb.w.interia.pl Gminne Centrum Sportu i Rekreacji Jezioro Paczkowskie, Otmuchowskie i Nyskie Dom Kata Szlak czarownic po polsko-czeskim pograniczu Zamek w Otmuchowie Plynárenské muzeum Smažírna ryb Na Lovišti, Trzeboszowice lowiskoryb.w.interia.pl Obecní sportovní a rekreační centrum Paczkowské, Otmuchowské a Niské jezero Katův dům Čarodějnická cyklotrasa po česko-polském příhraničí Otmuchowský zámek Muzeum czynu powstańczego Muzeum povstalců Muzeum wyzwolenia narodowego Górnego Śląska. Przypomina trzy powstania zbrojne Polaków przeciwko władzy niemieckiej w latach Muzeum národního osvobození Horního Slezska. Připomíná tři ozbrojená povstání Poláků proti německé nadvládě v letech Klasztor franciszkanów, sanktuarium i muzeum Amfiteatr i Pomnik Czynu Powstańczego na Górze Świętej Anny pomnik.htm Park Krajobrazowy Góra św. Anny szlaki spacerowe, geologiczna ścieżka dydaktyczna Jezioro Srebrne w Januszkowicach najdłuższa zjeżdzalnia w regionie, skutery wodne JuraPark w Krasiejowie Františkánský klášter s bazilikou a muzeem Amfiteátr a pomník povstání na Hoře svaté Anny i_amfiteatr_pomnik.htm Chráněná krajinná oblast Hora sv. Anny vycházkové okruhy vzácnými původními lesy, naučná stezka geologickou rezervací Stříbrné jezero v Januszkowicích obří tobogán, vodní skútry JuraPark Krasiejów Tel.: cit@paczkow.pl GPS: N , E Tel.: oddzial@muzeum.opole.pl GPS: N , E

13 Twierdza Koźle Pevnost Kožle Muzeum Jeńców Wojennych Muzeum vojenských zajatců Zielona Zatoka w Łączniku Ogród dendrologiczny Lipno Pałac w Tułowicach Zelená zátoka, Lacznik Dendrologická zahrada Lipno Zámek v Tułowicích Ł ambinowice były w latach miejscem cierpienia kilkuset tysięcy ludzi w jednym z największych obozów jenieckich w Europie. Dziś miejsce pamięci i muzeum. Lambinowice byly v letech místem utrpení mnoha set tisíc lidí v jednom z největších zajateckých táborů v Evropě. Dnes památník a muzeum. Miasto Byczyna Město Byczyna Wieża Montalemberta z XVIII wieku będąca pozostałością twierdzy pruskiej, ostatni krzyk ówczesnego budownictwa wojskowego. Montalembertova věž z 18. stol. je pozůstatkem pruské pevnosti, výkřiku tehdejšího vojenského stavitelství. Tel.: promocja@kedzierzynkozle.pl GPS: N , E Jedne z najlepiej zachowanych w Polsce średniowiecznych ceglanych murów miejskich okalających całe miasto. Jedny z nejlépe dochovaných cihlových středověkých hradeb v Polsku. Obepínají celé město. Tel.: wp@byczyna.pl GPS: N , E Hotel, motel i restauracja Domino Szlaki rowerowe na Obszarze Chronionego Krajobrazu Borów Niemodlińskich Antoniówka Stadnina Koni jazdy z instruktorem Tel.: cmjw@cmjw.pl GPS: N , E Hotel, motel a restaurace Domino Cyklostezky na území přírodního parku Bory Niemodlińskie Hřebčín Antoniówka jízdy na koních s instruktorem Wieża Piastowska i mury miejskie, Opole Piastovská věž a hradby, Opole Symbol miasta, pozostałość po zamku. Punkt widokowy na murach miejskich z basztą artyleryjską. Symbol města a pozůstatek zámku. Vyhlídka z ochozu městských hradeb s dělostřeleckou baštou. Tel.: mit@um.opole.pl GPS: N , E

14 Radiostacja Gliwice Radiostanice v Hlivicích Niemiecka Pozycja Górnośląska Německé opevnění v Horním Slezsku Na wiosnę 1939 roku Niemcy rozpoczęli budowę schronów bojowych. Mimo że planowano już agresję na Polskę. Na jaře 1939 začali Němci budovat svoje bunkry, přestože už naplánovali útok na Polsko. Tel.: dariusz.pietrucha@interia.pl GPS: N , E Tu wszystko się rozpoczęło. Od napadu Niemców przebranych za polskich powstańców na radiostację nadawczą w nocy na r. Tady vše začalo. Přepadením německého vysílače Němci převlečenými za polské povstalce v noci na Tel.: info@muzeum.gliwice.pl GPS: N , E Obszar Warowny Śląsk Polské opevnění v Horním Slezsku Największa polska linia obronna zabepieczająca najważniejszy przemysłowy rejon przedwojennej Polski. Největší polská obranná linie budovaná k ochraně průmyslového srdce předválečného Polska. Tel.: dobieszowice@profort.org.pl GPS: N , E Początkowo czeski gród i ważny zamek królewski. Później austriacka twierdza rozbudowana przez Prusaków w XVIII wieku. Původně české hradiště a důležitý český královský hrad. Později rakouská pevnost rozšířená v 18. století Prusy. Twierdza Kłodzko Pevnost Kladsko Błędne Skały miasto skalne pl.wikipedia.org/wiki/błędne_skały Turystyka wodna spływy pontonowe Nysą Kłodzką Źródła Romanowskie w Żelaźnie pl.wikipedia.org/wiki/źródła_ Romanowskie Muzeum Ziemi Kłodzkiej muzeum.klodzko.pl Park Narodowy Gór Stołowych Łowisko a smażalnia ryb v Boguszynie Bludné skály skalní město pl.wikipedia.org/wiki/błędne_skały Vodní turistika sjezdy Kladské Nisy na raftech Romanowské prameny Żelaźno pl.wikipedia.org/wiki/źródła_ Romanowskie Muzeum Kladska muzeum.klodzko.pl Národní park Stolové hory Loviště a smažírna ryb v Boguszyně Tel.: umklod@um.klodzko.pl GPS: N , E

15 Twierdza Srebrna Góra Pevnost Stříbrná Hora Śląski Gibraltar. Pruska twierdza bastionowa zbudowana przez króla Fryderyka II w górach wysoko nad przełęczą. Slezský Gibraltar. Pruská bastionová pevnost postavená králem Friedrichem II. vysoko nad horským průsmykem. Miasto Bardo klasztor cystersów i Droga Krzyżowa Park Krajobrazowy Gór Sowich Przełom Nysy Kłodzkiej w Górach Bardzkich sudety.wroclaw.pl/gory-bardzkie.html Ząbkowice Śląskie mury obronne i zamek Kopalnia Złota w Złotym Stoku Rancho Vaquera, Chocieszów jazda konna, western Zamek Grodno Park miniatur zabytków Dolnego Śląska, Kowary Město Bardo cisterciácký klášter a křížová cesta Chráněná krajinná oblast Soví hory Kaňon Kladské Nisy v Bardských horách sudety.wroclaw.pl/gory-bardzkie.html Ząbkowice Śląskie městské hradby a zámek Zlatý důl ve Złotém Stoku Ranč Vaquera, Chocieszów jízdy na koních, western Hrad Grodno Park miniatur památek Dolního Slezska, Kowary Niemcy od 1943 roku budowali w Górach Sowich potężny system podziemnych hal (Projekt Riese) przeznaczonych na fabryki tajnej broni. V Sovích horách budovali od roku 1943 Němci obří systém podzemních hal (Projekt Riese) pro továrny tajných zbraní. Kompleks Rzeczka, Walim część projektu Riese Podziemia zamku Książ część projektu Riese Kompleks Włodarz, Jugowice część projektu Riese Muzeum Technicki, Wałbrzych Palmarnia, Wałbrzych Stado Ogierów Książ, Wałbrzych jazda konna, przejażdżki bryczką Podziemne miasto Osówka Podzemní město Osówka Komplex Rzeczka, Walim součást projektu Riese Podzemí zámku Książ součást projektu Riese Komplex Włodarz, Jugowice součást projektu Riese Technické muzeum, Valbřich Skleník exotických rostlin, Valbřich Hřebčín Książ, Valbřich jízdy na koních a kočáry Tel.: info@forty.pl GPS: N , E Tel.: biuro@osowka.pl GPS: N , E

16 Kościół Pokoju pw. Ducha Świętego w Jaworze (UNESCO) Historyczne miasto Świdnica (UNESCO) Skansen Lokomotyw Parowych, Jaworzyna Śląska Góry i Pogórze Kaczawskie (Park Krajobrazowy Chełmy) trasy piesze i rowerowe zemiajaworska.pl, Zamek Bolków Aquapark Świebodzice Tel.: muzeum@gross-rosen.eu GPS: N , E Muzeum Gross-Rosen, Rogoźnica Muzeum Gross-Rosen, Rogoźnica Dawny nazistowski obóz koncentracyjny, w którym więziono łącznie osób. Jedna trzecia z nich nie przeżyła. Dziś miejsce pamięci i muzeum. Bývalý nacistický koncentrační tábor, kterým prošlo věznů. Třetina nepřežila. Dnes památník a muzeum. Kostel Míru Svatého Ducha v Jaworu (UNESCO) Historické město Svídnice (UNESCO) Skanzen parních lokomotiv, Jaworzyna Śląska Kačavské hory a podhůří (Chráněná krajinná oblast Chełmy) pěší a cykloturistika zemiajaworska.pl, Hrad Bolków Akvapark Świebodzice Sztolnie w Kowarach Štoly v Kowarech Skansen Uzbrojenia Wojska Polskiego Skanzen výzbroje polské armády Największe na Dolnym Śląsku muzeum sprzętu wojskowego. Ekspozycja plenerowa broni ciężkiej i stacji radiolokacyjnych. Největší muzeum vojenské techniky v Dolním Slezsku. Expozice těžkých zbraní a radarových stanic. Tel.: biuro@militaria-muzeum.pl GPS: N , E W dawnych kopalniach żelaza Niemcy znaleźli uran, który podczas 2. wojny światowej wykorzystywano do wojskowych badań jądrowych. Ve starých železných dolech nalezli Němci uran, který za 2. svět. války sloužil pro zbrojní jaderný výzkum. Tel.: biuro@kowarskiekopalnie.pl GPS: N , E Zamek Chojnik Hrad Chojnik Nigdy nie zdobyta XIII-wieczna warownia usytuowana na Górze Chojnik w Jeleniej Górze. Niepowtarzalne widoki. Nikdy nedobytý strážní hrad ze 13. stol. na hoře Chojník u Jelení Hory. Jedinečný výhled. Tel.: kontakt@chojnik.pl GPS: N , E

17 Akce Akce Wydarzenia květen, červen Bailey Bridge 1944, Hradec Králové ukázka bojů 2. svět. války, Císařské květen manévry maj na zámku Ratibořice, Císařské manévry na Hrádku u Nechanic, Bailey Bridge 1944, Hradec Králové ukázka bojů 2. svět. války Bailey Bridge 1944, Hradec Králové pokaz walk z 2. wojny światowej ir18.webgarden.cz Mise Velichovky tajná akce US armády v květnu 1945, Vzpomínková akce Hlučín-Darkovičky výročí mobilizace 1938 a konce 2. svět. války, Muzejní noc Na Cihelně, Králíky, cihelna.militaryclub.info Slezský rytířský turnaj, Bitva Císařské ve Svídnici, manévry na zámku Ratibořice Manewry cesarskie przy pałacu Ratibořice červenec, komitet.1866.cz, srpen Vý ročí bitvy na Chlumu u Hradce Králové, Josefovské slavnosti, josefov.1866.cz Přepadení Kuksu, Akce Cihelna Den sil podpory Armády ČR, Bitva Mladějov-Blosdorf 1915 ukázka bojů 1. svět. války, Slavnosti pevnosti Nisa, Slavnosti pevnosti Stříbrná Hora, Wyrská bitva, bitwawyrska.profort.org.pl Slavnosti Kladské pevnosti, Slavnosti Polské armády, Rytířský turnaj o zlatý šíp hradu Chojnik soutěž střelců z kuše, zamekchojnik.prv.pl září Císařské manévry na Hrádku u Nechanic Manewry cesarskie w Hrádku u Nechanic ir18.webgarden.cz Mise Velichovky tajná akce US armády v květnu 1945 Misja Velichovky tajna akcja Armii Stanów Zjednoczonych w maju Vzpomínková akce Hlučín-Darkovičky výročí mobilizace 1938 a konce 2. svět. války Wydarzenie wspomnieniowe Hlučín-Darkovičky rocznica mobilizacji w 1938 r. oraz zakończenia 2. wojny światowej červen czerwiec Opevnění Milostovice bojové ukázky, Festyn pogranicza středověké slavnosti a rytířské turnaje, Slavnosti pevnosti Koźle, Wydarzenia Slezský rytířský turnaj maj, Śląski czerwiec Turniej Rycerski Bailey Bridge 1944, Hradec Králové pokaz walk z 2. wojny światowej, Manewry cesarskie przy pałacu Ratibořice Bitva ve Svídnici Bitwa w Świdnicy komitet.1866.cz, Manewry cesarskie w Hrádku u Nechanic, ir18.webgarden.cz Misja Velichovky tajna akcja Armii Stanów Zjednoczonych w maju 1945, červenec lipiec Wydarzenie wspomnieniowe Hlučín-Darkovičky rocznica mobilizacji w 1938 r. oraz zakończenia Výročí 2. wojny bitvy światowej, na Chlumu u Hradec Králové Rocznica bitwy pod Sadową na Chlumie k. Hradca Králové Noc muzealna Na Cihelně, Králíky,cihelna.militaryclub.info Śląski Turniej Rycerski, Bitwa w Świdnicy, lipiec, sierpień Zlaté dny velká historická bitva ve Zlatých Horách Rocznica bitwy pod Sadową na Chlumie k. Hradca Králové, Złote Dni duża bitwa historyczna w Zlatych Horach Dni Twierdzy Josefov, josefov.1866.cz Napad na Kuks, Cihelna Dzień Sił Wspomagających Armię RCz, Slavnosti pevnosti Nisa Dni Twierdzy Nysa Bitwa Mladějov-Blosdorf 1915 pokaz walk z 1. wojny światowej, Dni Twierdzy Nysa, Metalová Święto Twierdzy pevnost, Srebrna Nisa Góra, Metalowa Twierdza, Bitwa Nysa Wyrska, bitwawyrska.profort.org.pl Dni Twierdzy Kłodzkiej, Święto Wojska Polskiego, Slavnosti Turniej Rycerski pevnosti o Złoty Stříbrná Bełt Zamku Hora Chojnik turniej Święto kuszniczy, Twierdzy zamekchojnik.prv.pl Srebrna Góra wrzesień srpen sierpień Fortyfikacja Milostovice pokazy walk, Akce Cihelna Den sil podpory Armády ČR Festyn Pogranicza jarmark średniowieczny i turniej rycerski, Dni Twierdzy Koźle,