LÁZEŇSKÝ PRŮVODCE Karviná LÁZNĚ EUROREGIONU TĚŠÍNSKÉ SLEZSKO Ustron ŚLĄSK CIESZYŃSKI PRZEWODNIK SANATORYJNY
INFORMACE O MĚSTĚ KARVINÁ Poloha: statutární město Karviná leží v severovýchodní části České republiky a patří do Moravskoslezského kraje. Rozkládá se u hranic s Polskou republikou a téměř polovina hranice území města tvoří zároveň státní hranici s Polskou republikou. Zeměpisné souřadnice: 49 51 30 severní šířky, 18 32 15 východní délky. Rozloha: město Karviná se rozkládá na ploše 57,48 km². Počet obyvatel: v současné době má město přibližně 63 tisíc obyvatel. Hustota obyvatelstva: 1096 obyvatel/km². Průměrná nadmořská výška: 230 m n.m. Klimatické poměry: dlouhodobá průměrná teplota vzduchu je 9 C, dlouhodobý průměrný roční úhrn srážek činí 778 mm. Maximum srážek bývá v červenci, teplotní maximum rovněž v červenci. Letních dnů s teplotou nad 25 C bývá průměrně 45 a mrazivých dnů s teplotou pod -0,1 C je okolo 110. Národnostní složení: převažuje česká, slovenská a polská národnost. Sídelní struktura města: město zahrnuje 9 městských částí s názvy Karviná- -Fryštát, Karviná-Doly, Karviná-Lázně Darkov, Karviná-Ráj, Karviná-Staré Město, Karviná-Nové Město, Karviná-Mizerov, Karviná-Hranice, Karviná-Louky. První písemná zpráva: z roku 1268, kdy se o tomto území zmiňuje listina opolského knížete Vladislava.
INFORMACJE O mieście KARWINA Położenie: Miasto statutowe Karwina (czes. Karviná) jest położone w północno-wschodniej części Republiki Czeskiej w Województwie Morawsko-śląskim (czes. Moravskoslezský kraj). Miasto jest rozłożone przy granicy z Rzeczpospolitą Polską i prawie połowa granicy miasta stanowi również granicę państwową z Polską. Współrzędne geograficzne: 49 51 30 północnej szerokości, 18 32 15 wschodniej długości. Powierzchnia: Miasto Karwina ma powierzchnię 57,48 km². Ilość mieszkańców: Obecnie miasto liczy około 63 tysiące mieszkańców. Gęstość zaludnienia: 1096 mieszkańców/km². Przeciętna wysokość nad poziomem morza: 230 m n.p.m. Warunki klimatyczne: długookresowa przeciętna temperatura powietrza wynosi 9 C, długookresowa roczna przeciętna opadów wynosi 778 mm. Najwięcej opadów pojawia się zazwyczaj w lipcu, najwyższe temperatury są również w lipcu. Letnie dni o temperaturze powyżej 25 C średnio wynosi 45 i zimne dni z temperaturami poniżej -0,1 C wynosi około 110. Skład narodowościowy: Przeważa narodowość czeska, słowacka oraz polska. Struktura miasta: Miasto składa się z dziewięciu dzielnic: Karviná-Fryštát, Karviná-Doly, Karviná-Lázně Darkov, Karviná-Ráj, Karviná-Staré Město, Karviná-Nové Město, Karviná- -Mizerov, Karviná-Hranice, Karviná-Louky. Pierwsza pisemna wzmianka: dokument Władysława Opolczyka z 1268 roku.
HISTORIE KARVINÉ Historie města je spjata s rokem 1268, ale lidské dějiny se zde začaly odvíjet již mnohem dříve, o čemž svědčí nálezy z mladší doby kamenné. Toto datum je v současnosti pokládáno a slaveno jako datum založení Karviné. Od poloviny 15. století bylo městu uděleno dědičné právo do čtvrtého kolena, právo mílové, válečné, právo vyššího soudnictví a řada dalších. Správní základ dnešního města byl položen roku 1948, kdy se sloučily obce Fryštát, Karvinná, Darkov, Ráj a Staré Město v jeden celek pojmenovaný Karviná. Centrem dnešního města je Fryštát, který byl původně samostatným městem a prvním nositelem městského práva, nyní tvoří jednu z devíti městských částí Karviné. Významné osobnosti Karviné Wilhelm Przeczek 1936 (Karviná) 2006 (Třinec), polský spisovatel, básník, učitel a překladatel Dušan Růža 25. 7. 1929 (Stará Ves nad Ondřejnicí) 21. 2. 1989 (Karviná), sportovec František Świder 27. 1. 1911 (Karviná) 22. 3. 1997 (Karviná,) výtvarník Jindřich Wielgus 26. 2. 1910 (Karviná) 6. 5. 1998 (Praha), sochař a malíř Rudolf Žebrok 18. 10. 1915 (Karviná) 17. 1. 1984 (Karviná), akademický malíř Otakar Baran 30. 12. 1905 (Ostrava-Heřmanice) 20. 11. 1986 (Praha), výtvarník Bruno Bělčík 14. 1. 1924 (Karviná) 10. 3. 1990 (Praha), hudebník Oldřich Bijok 1. 3. 1930 (Karviná) 5. 11. 1992 (Karviná), výtvarník Dana Zátopková /roz. Ingrová/ (* 19. září 1922, Fryštát u Karviné dnešní Karviná) je česká atletka oštěpařka, olympijská vítězka. Byla manželkou jednoho z nejslavnějších českých sportovců Emila Zátopka. Zajímavostí je, že se narodila ve stejný den a rok jako on. 4
HISTORIA KARWINY Historia miasta wiąże się z 1268 rokiem, ale początki ludzkich dziejów na tych obszarach są o wiele wcześniejsze, o czym świadczą odkrycia z młodszej epoki kamiennej (neolitu). Obecnie ten rok jest uważany i obchodzony jako rok powstania Karwiny. Od II połowy XV wieku miastu udzielono prawa spadkowego do czwartego stopnia pokrewieństwa, prawa milowego, wojennego, sądownictwa wyższego i szereg innych. Struktura administracyjna dzisiejszego miasta powstała w roku 1948, kiedy to doszło do połączenia miasta Frysztat (czes. Fryštát) oraz gmin Karvinna, Darków (czes. Darkov), Raj (czes. Ráj) i Stare Miasto (czes. Staré Město) w jedną całość, którą nazwano Karwina (czes. Karviná). Centrum dzisiejszego miasta jest Frysztat (czes. Fryštát), który pierwotnie był samodzielnym miastem i pierwszym nosicielem prawa miejskiego, obecnie jest jedną z dziewięciu dzielnic miasta Karwina. Ważne osobowości w Karwinie Wilhelm Przeczek 1936 (Karwina) 2006 (Trzyniec), polski powieściopisarz, poeta, nauczyciel i tłumacz Dušan Růža 25. 7. 1929 (Stará Ves nad Ondřejnicí) 21. 2. 1989 (Karwina), sportowiec František Świder 27. 1. 1911 (Karwina) 22. 3. 1997 (Karwina,) artysta plastyk Jindřich Wielgus 26. 2. 1910 (Karwina) 6. 5. 1998 (Praga), rzeźbiarz i malarz Rudolf Žebrok 18. 10. 1915 (Karwina) 17. 1. 1984 (Karwina), malarz uniwersytecki Otakar Baran 30. 12. 1905 (Ostrava-Heřmanice) 20. 11. 1986 (Praga), artysta plastyk Bruno Bělčík 14. 1. 1924 (Karwina) 10. 3. 1990 (Praga), muzyk Oldřich Bijok 1. 3. 1930 (Karwina) 5. 11. 1992 (Karwina), artysta plastyk Dana Zátopková /z domu Ingrová/ (* 19 wrzesień 1922, Fryštát u Karviné dziś Karwina) jest czeską atletką oszczepniczka, zwyciężczyni olimpijska. Była małżonką jednego z najpopularniejszych czeskich sportowców Emila Zátopka. Ciekawostką jest to, że urodziła się w tym samym dniu i roku co on. 5
ZAJÍMAVOSTI 1 MASARYKOVO NÁMĚSTÍ Leží přímo v historickém jádru města, které je spolu s parkem Boženy Němcové a Lázeňským parkem součástí městské památkové zóny. Náměstí je koncipováno ve tvaru písmene L. Zde je situována většina historických památek města radnice, zámek Fryštát, kostel Povýšení sv. Kříže, kašna, řada měšťanských domů a poblíž je rovněž kostel sv. Marka. 2 Radnice Budova radnice s renesanční věží, která je výraznou dominantou Masarykova náměstí v Karviné Fryštátě, je nyní sídlem statutárního města Karviné. Je zde umístěna část magistrátu a v přízemní části budovy směrem k náměstí se nachází Městské informační centrum a Galerie Pod věží. Směrem do Fryštátské ulice je v části přízemí budovy provozována restaurace. 3 Kašna Historizující litinová kašna uprostřed Masarykova náměstí doplňuje příjemný vzhled tohoto cenného historického jádra města. Kašna byla postavena v roce 1900. Spodní část litinové kašny je zdobena plastikami delfínů, ve střední části se nachází putti, kteří představují čtyři roční období, vrcholek zdobí zlacená růžice. Voda z obou mís vytéká lvími hlavami. Večer bývá kašna osvětlená. 4 Měšťanské domy Z období převážně 18. a 19. století se na Masarykově náměstí, které tvoří základ historického jádra města, dochovala řada měšťanských domů se zajímavými průčelími a štukovou výzdobou. 5 Jezero Loděnice Areál Loděnice, který se nachází při slepém rameni řeky Olše v jižní části zámeckého parku (park Boženy Němcové), je v současné době mimo provoz. Probíhá zde celková rekonstrukce. Rekreační areál bude využíván především pro relaxaci, projížďky v loďkách, míčové a jiné sportovní hry, pikniky nebo pořádání koncertů. 6
CIEKAWOSTKI 1 RYNEK IM. T. G. MASARYKA Rynek jest położony bezpośrednio w historycznym centrum miasta, który wraz z parkiem im. Boženy Němcovej i Parkiem Zdrojowym (czes. Lázeňský park) stanowi miejską strefę zabytkową. Rynek jest w kształcie litery L. Tutaj znajduje się większość zabytków miasta Ratusz, Zamek Frysztat, Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża, fontanna, szereg domów mieszczańskich oraz w pobliżu znajduje się również Kościół Św. Marka. 2 RATUSZ Obecnie, budynek ratusza z wieżą z okresu renesansu, która wyraźnie dominuje nad rynkiem im. T. G. Masaryka w Karwinie Frysztacie, jest siedzibą Miasta Statusowego Karwiny. Tutaj znajduje się część magistratu i na parterze budynku w kierunku do rynku znajduje się Miejski Punkt Informacyjny (czes. Městské informační centrum) oraz Galeria Pod Wieżą (czes. Galerie Pod věží). Na parterze budynku w kierunku do ul. Frysztackiej (czes. ul. Fryštátská) jest czynna restauracja. 3 FONTANNA Historyczna żeliwna fontanna na środku rynku im. T. G. Masaryka stanowi dodatkowy element uprzyjemniający widok na to wartościowe centrum historyczne miasta. Fontanna została zbudowana w 1900 roku. Dolna część żeliwnej fontanny jest udekorowana rzeźbami delfinów, w środkowej części znajdują się putti (amorki), które przedstawiają cztery pory roku, wierzchołek jest ozdobiony pozłacaną różą. Woda wypływa z obu mis z lwich paszczy. Wieczorem fontanna jest oświetlona. 4 DOMY MIESZCZAŃSKIE Na rynku im. T. G. Masaryka, który jest fundamentem historycznego centrum miasta, zachowało się wiele domów mieszczańskich wraz z ciekawymi frontami i dekoracjami stiukowymi pochodzących przeważnie z okresu XVIII i XIX wieku. 5 JEZIORO LODĚNICE Areał Loděnice znajduje się przy starorzeczu rzeki Olzy w południowej części parku zamkowego (park Boženy Němcovej). Obecnie jest nieczynny. W areału jest realizowana gruntowna rekonstrukcja całego obszaru. Areał wypoczynkowy będzie wykorzystywany przede wszystkim do relaksu, przejażdżek łódkami, gier piłkarskich i innych, pikników lub do organizowania koncertów. 7
6 Zámek Fryštát 7 kostel sv. Marka Zámek Fryštát je svou empírovou architekturou i historickými interiéry jedinečným šlechtickým sídlem v regionu. Hlavní budova zámku je s vedlejším Lottyhausem spojena prosklenou chodbou. Z druhé strany je hlavní budova propojena zděnou chodbou, která zároveň vytváří vstup do zámeckého parku s oratoří farního kostela Povýšení sv. Kříže. Z Masarykova náměstí je hlavní vstup do zámku, na jehož bocích stojí dvě raně barokní sochy Herkulů z r. 1682. Provoz: Zámek je veřejnosti přístupný od 1. dubna do 31. října s výjimkou III. návštěvnického okruhu, který je provozován celoročně. Pochází z roku 1774. Na tomto místě se před stavbou zděné budovy nacházel dřevěný pohřební kostelík z 16. století, který byl postaven jako protestantský kostel. Ten byl vybudován r. 1569 po nařízení knížete Václava Adama o jediném vyznání evangelické víry na Těšínsku v období reformačního náboženského hnutí. Od roku 1628 došlo k obratu v třicetileté válce, kdy byl kostelík na nějakou dobu uzavřen. V r. 1654 byl evangelíkům definitivně odňat a stal se filiálním kostelem farního kostela. Začátkem 19. století proběhla rozsáhlá rekonstrukce kostela, která mu dala dnešní klasicistní podobu. Vedle kostela se nachází novobarokní socha sv. Floriana z konce 19. století. 8 Farní Kostel Povýšení sv. Kříže Farní kostel Povýšení sv. Kříže je nejstarším svědkem mnohotvárné historie města. Předpokládá se, že byl postaven v období založení Fryštátu koncem 13. století nebo začátkem století 14. Z roku 1377 je existence kostela doložena písemně. Gotická stavba byla postupně doplňována prvky renesance a baroka, kostel si však z vnějšku zachoval gotický ráz. S vedlejším zámkem Fryštát je kostel spojen krytou chodbou, která zároveň vytváří hlavní vstup z Masarykova náměstí do přilehlého parku Boženy Němcové (zámecký park). 9 Park Boženy Němcové (zámecký park) Původní zámecký park, nyní park Boženy Němcové, byl založen r. 1804 v anglickém slohu po empírové přestavbě zámku Fryštát. Park se rozprostírá na ploše 36 ha. Z doby jeho založení se dochovaly některé stromové aleje a vzácné solitéry. Nyní tento přírodně krajinářský park prochází již několik let rozsáhlou obnovou, jejíž součástí jsou terénní úpravy a modelace, celková revitalizace zeleně a realizace několika zajímavých staveb, z nichž byly již realizovány dětský koutek a Larischův altán a provedena rekonstrukce Larischovy hrobky. 8
6 ZAMEK FRYSZTAT 7 KOŚCIÓŁ ŚW. MARKA Zamek Frysztat jest wyjątkową siedzibą szlachecką w regionie ze względu na swoją empiryczną architekturę i historyczne wnętrza. Budynek główny jest połączony szklanym korytarzem z sąsiednim Lottyhausem. Z drugiej strony budynek jest połączony murowanym korytarzem, który jednocześnie tworzy wyjście z oratorium parafialnego kościoła Podwyższenia Świętego Krzyża i wejście do parku zamkowego. Z rynku im. T. G. Masaryka prowadzi główne wejście do zamku; po obu stronach wejścia stoją dwie rzeźby pochodzące z okresu wczesnego baroku (1682 r.) przedstawiające Herkulesów. Czas otwarcia: Zamek jest dostępny dla zwiedzających w okresie od 1 kwietnia do 31 października, za wyjątkiem III okręgu zwiedzania, który jest czynny przez cały rok. Pochodzi z 1774 r. Przed budową murowanego budynku w tym miejscu znajdował się drewniany kościółek z XVI wieku, który został zbudowany jako kościół protestancki. Kościółek był zburzony w 1569 r. po wydaniu decyzji Adama Wacława cieszyńskiego o jedynym wyznaniu wiary ewangelickiej na Ziemi Cieszyńskiej w okresie reformacji religijnej. W 1628 roku nastąpił przełom w wojnie trzydziestoletniej, kiedy to kościółek przez jakiś czas był zamknięty. W 1654 roku kościółek definitywnie odebrano ewangelikom i stał się filialnym kościołem kościoła parafialnego. Na początku XIX wieku przebiegła obszerna rekonstrukcja kościoła, na skutek której kościółek otrzymał dzisiejszy wygląd z okresu klasycyzmu. Obok kościoła znajduje się neobarokowa rzeźba św. Floriana z końca XIX wieku. 8 KOŚCIÓŁ PARAFIALNY PODWYŻSZENIA ŚWIĘTE- GO KRZYŻA Kościół parafialny Podwyższenia Świętego Krzyża jest najstarszym świadkiem różnorodnej historii miasta. Przypuszcza się, że został zbudowany w okresie założenia Frysztatu (czes. Fryštát) na końcu XIII wieku lub na początku XIV wieku. Pisemna wzmianka o kościele pochodzi z 1377 roku. Budynek gotycki był stopniowo uzupełniany o elementy z okresu renesansu i baroku, jednak kościół zachował z zewnątrz charakter gotycki. Kościół jest połączony zadaszonym korytarzem z sąsiednim zamkiem Frysztat (czes. Fryštát), który jednocześnie jest wejściem głównym z rynku im. T. G. Masaryka do przyległego parku im. Boženy Němcowej (park zamkowy). 9 PARK BOŽENY NĚMCOVEJ (PARK ZAMKOWY) Pierwotny park zamkowy, obecnie park Boženy Němcowej, był założony w 1804 r. w stylu angielskim po przebudowie empirowej zamku Frysztat. Park rozciąga się na powierzchni 36 ha. Z okresu jego założenia dochowały się niektóre aleje drzew i niepowtarzalne solitery. Obecnie, omawiany park przyrodniczy i widokowy, już kilka lat jest poddawany obszernej rewitalizacji. Częścią składową tej rewitalizacji są przeróbki terenowe i ukształtowania (modelacje), ogólna rewitalizacja zieleni i realizacja kilku ciekawych budynków, z których już wybudowano kątek dla dzieci i altan Laryscha oraz zrealizowano rekonstrukcję nagrobku Laryscha. 9
10 Vodárenská věž Věž byla postavena jako konstruktivistická stavba zřejmě roku 1928. Její výška činí 39,4 m. Průměr kruhového objektu je 11,4 m. Stavba má šest podlaží a nad posledním podlažím je umístěn vodojem, který již neslouží svému účelu. Uvnitř věže je dochována část původního technického zařízení. Je to významná technická památka města, která je však dosud veřejnosti nepřístupná. 11 Larischův altán Na jedné z parkových cestiček, kterými je protkán zámecký park (park Boženy Němcové), se nachází Larischův altán, který je reminiscencí Larischovy hrobky. Zajímavostí stavby Larischova altánu jsou původní pískovcové sloupy s hlavicemi, na kterých je umístěna dřevěná střecha. 12 Společenský dům Dům byl postaven v historizujícím slohu v letech 1900 1 v centrální části parku podle návrhu vídeňského architekta Korna s názvem Kurhaus. Společenský dům je velmi impozantní budovou Léčebny Darkov, situovanou v areálu lázeňského parku. Komfortní prostředí kavárny, společenského sálu a salonků vybízí k příjemnému posezení i kulturně- -společenskému vyžití jak klientů lázní, tak běžných návštěvníků. Velké oblibě se těší prostředí venkovní terasy s výhledem do parku, umocněné atmosférou letních promenádních koncertů a zahradních slavností. 13 Darkovský most Sokolovských hrdinů Betonový obloukový most přes řeku Olši byl postaven v roce 1925 podle projektu Ing. Rabeho. Památka je mimořádná technickým řešením mostové konstrukce oblouku. Délka mostu je 56,5 m, jeho šířka 9,5 m a výška oblouku 12,2 m. 14 Projížďky kočárem s koňským spřežením Nejenom romantici ocení jízdu kočárem taženém nádherným koňským spřežením. Nostalgická projížďka historickým jádrem města vás přenese do starých dobrých časů. 10
10 WIEŻA WODOCIĄGOWA Wieża została wybudowana na styl budynku z okresu konstruktywizmu najprawdopodobniej w 1928 roku. Wysokość wieży wynosi 39,4 m. Średnica obiektu kołowego wynosi 11,4 m. Budynek ma sześć pięter i nad ostatnim piętrem jest umieszczona wieża ciśnień, która już jest nieczynna. Wewnątrz wieży zachowała się część pierwotnych urządzeń technicznych. Jest to ważny zabytek techniki miasta, który jednak do tej pory nie jest dostępny dla zwiedzających. 11 ALTAN LARYSCHA Na jednej z dróżek parkowych, którymi jest przepleciony cały park zamkowy (park Boženy Němcowej), znajduje się altan Laryscha, który jest reminiscencją grobu Laryscha. Ciekawostką budowli altana Laryscha są pierwotne kolumny piaskowcowe z głowicami, na których jest umieszczony drewniany dach. 12 DOM ZDROJOWY Dom o nazwie Kurhaus został zbudowany w stylu historyzmu w latach 1900 1901 w centralnej części parku według projektu wiedeńskiego architekta Korna. Dom Zdrojowy jest bardzo podniosłym budynkiem Uzdrowiska Darków (czes. Léčebna Darkov), zlokalizowany w areału parku zdrojowego. Komfortowe środowisko kawiarni, sali towarzyskiej i saloników zaprasza klientów uzdrowiska i zwykłych gości do przyjemnej biesiady i do kulturalno- -towarzyskiej zabawy. Ulubione przez gości jest środowisko terasy umieszczonej na zewnątrz budynku z widokiem na park. Piękną atmosferę podkreślają letnie koncerty promenadowe i zabawy ogrodowe. 13 MOST DARKOWSKICH BOHATERÓW SOKOŁOW- SKICH Betonowy most łukowy przez rzekę Olzę został zbudowany w 1925 roku według projektu inżyniera Ing. Rabe. Zabytek jest niepowtarzalnym technicznym rozwiązaniem mostowej konstrukcji łuku. Długość mostu wynosi 56,5 m, szerokość 9,5 m i wysokość łuku 12,2 m. 14 PRZEJAŻDŻKI KAROCĄ Z KONNYM ZAPRZĘGIEM Nie tyko romantycy docenią przejażdżkę karocą z przepięknym konnym zaprzęgiem. Nostalgiczna przejażdżka historycznym centrum miasta przeniesie Państwa do starych dobrych czasów. 11
15 Lázeňský park 16 Hlavní budova starých lázní Byl založen v r. 1895 jako přírodní krajinářský park. Dr. Degré sem nechal přivézt z Beskyd kolem 300 druhů dřevin, do parku vysadil též některé druhy vzácných květin. Mimo jednotlivá lázeňská zařízení jsou po parku rozmístěna rozličná umělecká díla a fontány, které park vhodně oživují a doplňují. Hlavní budova, jinak též zvaná Sanatorium, slouží zejména méně mobilním klientům. Zabezpečuje služby tzv. pod jednou střechou. Objekt představuje moderní architekturu meziválečného období. Byl postaven v letech 1931 33. 17 Šikmý kostel sv. Petra z Alkantary zvaný česká Pisa Přes svou pohnutou historii, kdy se pod kostelem hluboce propadla půda v poměrně krátké době a kdy se kostel vlivem poklesů silně naklonil, zůstal stát a dnes představuje ojedinělou atraktivitu regionu. Svou šikmostí se tak blíží světoznámé věži v italské Pise a stává se vyhledávaným cílem turistů z celého světa. Kostelík byl zařazen do České knihy rekordů a kuriozit jako nejšikmější kostel v Česku. 18 Lázeňský areál Lázně Darkov, které k léčbě používají jodobromovou solanku nazývanou darem z hlubin země, jsou jedněmi z nejstarších v Evropě. Vzhledem k vysoké kvalitě léčebného pramene a k poskytování komplexní, vysoce profesionální rehabilitační péče, dosahují lázně výborných výsledků v léčbě pohybového ústrojí, stavů po úrazech a operacích, nemocí nervového a oběhového ústrojí. Příjemnou atmosféru lázní dokreslují lázeňské parky s několika lázeňskými budovami, z nichž některé byly prohlášeny za kulturní památky. Léčebna Darkov (staré lázně) je historickou částí lázní. Novou část lázní představuje Rehabilitační sanatorium, které se nachází v části Karviná-Hranice, mimo městskou památkovou zónu. 12
15 PARK ZDROJOWY Park zdrojowy był założony w 1895 r. jako park przyrodniczy i krajobrazowy. Dr Degré zleci, aby z Beskidów przywieziono w to miejsce około 300 rodzajów drzew, w parku zasadził też kilka rodzajów nietuzinkowych kwiatów. Poza poszczególnymi budynkami zdrojowymi, w parku są rozlokowane liczne dzieła artystyczne i fontanny, które ożywiają i uzupełniają cały park. 16 BUDYNEK GŁÓWNY STAREGO UZDROWISKA Budynek główny, też zwany Sanatorium, jest przeznaczony przede wszystkim dla klientów z problemami ruchowymi. Zabezpiecza usługi tzw. pod jednym dachem. Obiekt przedstawia nowoczesną architekturę okresu międzywojennego. Został zbudowany w latach 1931 1933. 17 KRZYWY KOŚCIÓŁ ŚWIĘ- TEGO PIOTRA Z ALKAN- TARY ZWANY CZESKA PIZZA Pomimo swej wzruszającej historii, gdy pod kościołem zapadła się ziemia w stosunkowo krótkim czasie i kiedy kościół mocno nachylił się pod wpływem osuwu ziemi, nadal stoi i dziś przedstawia wyjątkową ciekawostkę w regionie. Z uwagi na swe przechylenie wielu turystom przypomina wieżę we włoskim miasteczku Piza i jest wyszukiwanym celem turystów z całego świata. Kościółek jest wpisany do Czeskiej Księgi Rekordów i Rzeczy Kuriozalnych w Czechach. 18 AREAŁ UZDROWISKOWY Uzdrowisko Darków (Lázně Darkom), które wykorzystuje do kuracji leczniczych solankę jodowo- -bromową, jest jednym z najstarszych uzdrowisk w Europie. Ze względu na wysoką jakość źródła leczniczego i w związku z świadczeniem kompleksowej opieki na wysokim profesjonalnym poziomie, uzdrowisko osiąga doskonałe wyniki w kuracji aparatu ruchowego, stawów po wypadkach i operacji, chorób systemu nerwowego i obiegu krwi. Przyjemną atmosferę uzdrowiska podkreślają parki z kilkoma budynkami zdrojowymi. Niektóre z nich zostały ogłoszone zabytkami kultury. Lecznica Darków (Léčebna Darkov) stare uzdrowisko stanowi historyczną część uzdrowiska. Sanatorium Rehabilitacyjne (czes. Rehabilitační sanatorium) jest nową częścią uzdrowiska, które znajduje się w dzielnicy Karviná-Hranice, poza miejską strefą zabytkową. 13
KAM VE MĚSTĚ KARVINÉ Kultura Městský dům kultury Karviná tř. Osvobození 1639, 735 06 Karviná-Nové Město tel: 596 309 000, 596 313 116 e-mail: u.kolorzova@medk.cz www.medk.cz Regionální knihovna Karviná příspěvková organizace Centrum 2299/16, 734 11 Karviná-Mizerov tel. 596 348 654 e-mail: knihovna@rkka.cz www.rkka.cz Po a St: 12 18 h; Út, Čt a Pá: 8 11.30 h, 12 18 h So: 9 12 h Galerie Pod Věží Masarykovo náměstí 71, Karviná-Fryštát tel.: 596 318 620 e-mail: micka@rkka.cz www.rkka.cz otevřeno: Po Pá 8 18 h, So 8 13 h Státní okresní archiv ul. Fryštátská 55, 733 21 Karviná-Fryštát tel.: 596 312 780 e-mail: podatelna@ka.archives.cz www.archives.cz/karvina otevřeno: výstavní síň: Po a St 8 17 h; Út a Čt 8 15 h badatelna: Po a St 8 17 h Romské kulturní a společenské centrum Pořádá kulturní a společenské akce. www.romcentrum.karvina.info Muzeum Těšínska, výstavní síň Masarykovo nám. 10, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: 596 311 425 e-mail: karvina@muzeumct.cz otevřeno: Út Pá 9 12.30 h a 13 17 h So 9 13 h, Ne 13 17 h www.muzeumct.cz Amfiteátr/letní kino park Boženy Němcové, Karviná-Fryštát tel.: 596 346 425, www.medk.cz Zámecká galerie Chagall Karviná Masarykovo nám. 1 (pravé křídlo zámku) Karviná-Fryštát tel.: 596 322 859 e-mail: chagall@chagall.cz otevřeno: Po Pá 10 17 h, So 9 14 h vstupné zdarma http://www.chagall.cz Mánesova výstavní síň tř. Osvobození 1639 (objekt Domu kultury) 735 06 Karviná-Nové Město tel.: 596 309 000, 596 313 116 e-mail: u.kolorzova@medk.cz www.medk.cz otevřeno: Po, St, Pá 9 15 h; Út, Čt 9 19 h So a Ne zavřeno Kino Ex tř. Osvobození 1639, Karviná-Nové Město tel.: 596 314 256 www.medk.cz promítá: Čt Ne od 19 h Sportovní zařízení Letní koupaliště Havířská 1783, 735 06 Karviná-Nové Město tel.: 596 312 172 e-mail: cervena@stars-karvina.cz, www.stars-karvina.cz provozní doba: 9 19 h Házenkářská hala Cihelní 1652, 735 06 Karviná-Nové Město tel.: 596 311 971 e-mail: buba@stars-karvina.cz www.stars-karvina.cz provozní doba: Po Ne 6.30 21.30 h Sportovní areál Základní školy Dělnická Sokolovská 1758/1, 735 06 Karviná-Nové Město telefon: 736 188 333 e-mail: sport@zs-delnicka.cz www.zs-delnicka.cz provozní doba na hřištích: Po Pá 14 22 h So Ne 9 21 h 14
WAŻNE MIEJSCA W KARWINIE Kultura Miejski Dom Kultury Karwina Městský dům kultury Karviná tř. Osvobození 1639, 735 06 Karviná-Nové Město tel: +420 596 309 000, +420 596 313 116 e-mail: u.kolorzova@medk.cz www.medk.cz Biblioteka Regionalna w Karwinie Regionální knihovna Karviná příspěvková organizace Centrum 2299/16, 734 11 Karviná-Mizerov tel. +420 596 348 654 e-mail: knihovna@rkka.cz www.rkka.cz Po i Śr: 12 18; Wt, Czw i Pią: 8 11.30, 12 18 So: 9 12 Galeria Pod Wieżą Galerie Pod Věží Masarykovo náměstí 71, Karviná-Fryštát tel.: +420 596 318 620 e-mail: micka@rkka.cz www.rkka.cz czynne: Po Pią 8 18, So 8 13. Państwowe Archiwum Powiatowe Státní okresní archiv ul. Fryštátská 55, 733 21 Karviná-Fryštát tel.: +420 596 312 780 e-mail: podatelna@ka.archives.cz www.archives.cz/karvina czynne: sala wystaw: Po i Śr 8 17; Wt i Czw 8 15. sala naukowa: Po i Śr 8 17. Romskie Centrum Kulturalne i Towarzyskie Romské kulturní a společenské centrum Organizuje imprezy kulturalne i towarzyskie. www.romcentrum.karvina.info Muzeum Ziemi Cieszyńskiej, sala wystaw Masarykovo nám. 10, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: 596 311 425 e-mail: karvina@muzeumct.cz czynne: Wt Pią 9 12.30 i 13 17 So 9 13, Nie 13 17 www.muzeumct.cz Amfiteatr/kino letnie park Boženy Němcové, Karviná-Fryštát tel.: +420 596 346 425, www.medk.cz Galeria Zamkowa Chagall Karwina Zámecká galerie Chagall Karviná Masarykovo nám. 1 (prawe skrzydło zamku), Karviná-Fryštát tel.: +420 596 322 859, e-mail: chagall@chagall.cz czynne: Po Pią 10 17, So 9 14. wstęp wolny http://www.chagall.cz Sala Wystaw Mánesa Mánesova výstavní síň tř. Osvobození 1639 (obiekt Domu Kultury) 735 06 Karviná-Nové Město tel.: +420 596 309 000, +420 596 313 116 e-mail: u.kolorzova@medk.cz www.medk.cz czynne: Po, Śr, Pią 9 15; Wt, Czw 9 19 So i Nie zamknięte Kino Ex tř. Osvobození 1639, Karviná-Nové Město tel.: +420 596 314 256 www.medk.cz projekcje filmowe: Czw Nie od 19 h Obiekty sportowe Basen letni Havířská 1783, 735 06 Karviná-Nové Město tel.: +420 596 312 172 e-mail: cervena@stars-karvina.cz, www.stars-karvina.cz godziny otwarcia: 9 19 Hala Siatkarska Cihelní 1652, 735 06 Karviná-Nové Město tel.: +420 596 311 971 e-mail: buba@stars-karvina.cz www.stars-karvina.cz godziny otwarcia: Po Nie 6.30 21.30 15
Zimní stadion Karola Śliwky 783/2a, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: 596 342 131 4 e-mail: saloun@stars-karvina.cz www.stars-karvina.cz Tenisová hala provozní doba: tenis, badminton, squash 24 hodin denně (non stop) www.stars-karvina.cz Přehled ubytovacích zařízení v Karviné Hotel Sport Karola Śliwky 783 (zimní stadion), Karviná-Fryštát tel: +420 596 312 278, +420 596 324 492 e-mail: stars@stars-karvina.cz www.stars-karvina.cz Hotel Restaurant Na Fryštátské Fryštátská 202, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: + 420 596 313 545, mob.: + 420 604 502 194 e-mail: info@nafrystatske.cz www.nafrystatske.cz Hotel Darkov Lázeňská 254, 735 03 Karviná-Lázně Darkov tel.: +420 596 311 821 Společenský dům Lázeňský park 48, 735 03 Karviná-Lázně Darkov tel.: +420 596 376 231, +420 596 376 111 e-mail: spoldum@darkov.cz www.darkov.cz Penzion Jelen Zámecká 1942/7a, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: +420 596 314 680, fax: +420 596 314 681 e-mail: info@penzionjelen.cz www.penzionjelen.cz Cykloturistika Připravované regionální cykloturistické trasy V současné době se Karviná spolu s několika dalšími okolními obcemi spolupodílí na realizaci regionální cyklotrasy, která bude vedena podél řeky Olše a nahradí dnes nevyhovující úsek mezi Bohumínem a Českým Těšínem. Tematické cyklotrasy Vzhledem k neutuchajícímu, ba stále vzrůstajícímu, zájmu o cykloturistiku připravila Karviná jako dodatek k vyznačeným regionálním trasám euroregionu Těšínského Slezska vlastní tematické turistické cyklotrasy. Trasy jsou rozděleny do různých skupin podle obtížnosti. Patří sem Romantická cyklotrasa, Lázeňská cyklotrasa, Turistická cyklotrasa kolem Karviné, Cyklotrasa pro sportovce a Euroregionální cyklotrasa. Dopravní situace V centru města je pěší zóna a v dalších částech podle vyznačení jsou obytné zóny. Centrum města zahrnuje Masarykovo náměstí v Karviné-Fryštátě, dále ulice Svatováclavskou, Zámeckou, Fryštátskou, Markovu a Hrnčířskou a končí u městského tržiště. Zde je možný vjezd do 18 h pouze na povolení magistrátu a parkování je možné jen na označených parkovištích dle dopravního značení. V sobotu a neděli je možné do centra vjíždět vozidly bez omezení a bezplatně parkovat před radnicí. Nejbližší veřejné parkoviště s parkovacími automaty je naproti Revírní bratrské pokladny na Masarykově náměstí, dále u pošty, na ul. Karola Śliwky naproti magistrátu, u Dětského dopravního hřiště a placené parkoviště pod OD Prior v Karviné-Fryštátě. V současné době je na území města 10 placených parkovišť. Penzion ALDO Masarykovo nám. 8,Karviná-Fryštát tel./fax: +420 596 314 489 mobil: +420 732 854 904 e-mail: info@penzionaldo.cz www.penzionaldo.cz Hotel Dvůr Olšiny Olšiny 59, Karviná-Staré Město tel.: 777 336 338 e-mail: hotel@dvurolsiny.cz www.dvurolsiny.cz 16
Areał Sportowy Szkoły Podstawowej Dělnická Sokolovská 1758/1, 735 06 Karviná-Nové Město telefon: +420 736 188 333 e-mail: sport@zs-delnicka.cz www.zs-delnicka.cz boiska są czynne: Po Pią: 14 22 So Nie 9 21 Stadion Zimowy Karola Śliwky 783/2a, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: +420 596 342 131 4 e-mail: saloun@stars-karvina.cz www.stars-karvina.cz Hala tenisowa godziny otwarcia: tenis, badminton, squash non stop www.stars-karvina.cz Ośrodki zakwaterowania w Karwinie Hotel Sport Karola Śliwky 783 (stadion zimowy), Karviná-Fryštát tel: +420 596 312 278, +420 596 324 492 e-mail: stars@stars-karvina.cz www.stars-karvina.cz Hotel Restaurant Na Fryštátské Fryštátská 202, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: + 420 596 313 545, kom.: + 420 604 502 194 e-mail: info@nafrystatske.cz www.nafrystatske.cz Hotel Darkov Lázeňská 254, 735 03 Karviná-Lázně Darkov tel.: +420 596 311 821 Společenský dům Lázeňský park 48, 735 03 Karviná-Lázně Darkov tel.: +420 596 376 231, +420 596 376 111 e-mail: spoldum@darkov.cz www.darkov.cz Penzion Jelen (pensjonat) Zámecká 1942/7a, 733 01 Karviná-Fryštát tel.: +420 596 314 680, fax: +420 596 314 681 e-mail: info@penzionjelen.cz www.penzionjelen.cz Penzion ALDO (pensjonat) Masarykovo nám. 8, Karviná-Fryštát tel./fax: +420 596 314 489 mobil: +420 732 854 904 e-mail: info@penzionaldo.cz www.penzionaldo.cz Hotel Dvůr Olšiny Olšiny 59, Karviná-Staré Město tel.: +420 777 336 338 e-mail: hotel@dvurolsiny.cz www.dvurolsiny.cz Turystyka rowerowa Przygotowywane regionalne trasy rowerowe Obecnie Karwina wraz z kilkoma sąsiednimi gminami współpracuje w realizacji regionalnej trasy rowerowej, która poprowadzi wzdłuż rzeki Olzy i zastąpi odcinek między Boguminem i Czeskim Cieszynem, który już jest nieodpowiedni do uprawiania turystyki rowerowej. Tematyczne trasy rowerowe W związku z niemalejącym ba nawet wzrastającym zainteresowaniem o turystykę rowerową, Karwina przygotowała własne tematyczne turystyczne trasy rowerowe w formie dodatku do wyznaczonych tras regionalnych euroregionu Śląska Cieszyńskiego. Trasy są podzielone na różne grupy wg trudności. Wymieńmy między innymi: Romantyczna Trasa Rowerowa, Zdrojowa Trasa Rowerowa, Turystyczna Trasa Rowerowa wokół Karwiny, Trasa Rowerowa dla Sportowców i Euroregionalna Trasa Rowerowa. Sytuacja drogowa W centrum miasta jest strefa dla pieszych i w innych dzielnicach wg znaków są strefy mieszkalne. Centrum miasta obejmuje rynek im. T. G. Masaryka w Karwinie-Frysztacie, dalej ulice Svatováclavská, Zámecká, Fryštátská, Markova i Hrnčířská i kończy przy miejskim targowisku. Tutaj do godziny 18 można wjechać samochodem tylko z zezwoleniem magistratu i parkować można tylko na wyznaczonych parkingach wg znaków drogowych. W sobotę i niedzielę można wjeżdżać do centrum bez ograniczeń i bezpłatnie parkować przed ratuszem. Najbliższy parking publiczny z automatami parkingowymi znajduje się na przeciw ubezpieczalni Revírní bratrská pokladna na rynku im. T. G. Masaryka, dalej przy poczcie na ul. Karola Śliwky naprzeciw magistratu, przy Dziecięcym Boisku Drogowym (czes. Děské dopravní hřiště) i płatny parking pod centrum handlowym Prior w Karwinie-Frysztacie. Obecnie na terenie miasta znajduje się 10 płatnych parkingów. 17
18
19
popisky k mapě karviná OPISY DO MAPY KARWINA 1 MASARYKOVO NÁMĚSTÍ 2 RADNICE 3 KAŠNA 4 MĚŠŤANSKÉ DOMY 6 ZÁMEK FRYŠTÁT 7 FILIÁLNÍ KOSTEL SV. MARKA 8 KOSTEL POVÝŠENÍ SV. KŘÍŽE 9 PARK BOŽENY NĚMCOVÉ (ZÁMECKÝ PARK) 10 VODÁRENSKÁ VĚŽ 14 TRASA PROJÍŽDĚK KOČÁREM S KOŇSKÝM SPŘEŽENÍM 19 DĚTSKÝ KOUTEK 20 ZOOKOUTEK 21 MUZEUM TĚŠÍNSKA 22 REGIONÁLNÍ KNIHOVNA POBOČKA 23 STÁTNÍ OKRESNÍ ARCHIV KARVINÁ 24 NÁRODNÍ GALERIE PRAHA 25 GALERIE CHAGALL 26 ZIMNÍ STADION, SPORTOVNÍ HALA 27 AMFITEÁTR 28 GALERIE POD VĚŽÍ, MĚSTSKÉ INFORMAČ- NÍ CENTRUM 29 MĚSTSKÝ DŮM KULTURY KARVINÁ, MÁ- NESOVA VÝSTAVNÍ SÍŇ, KINO EX 30 LETNÍ KOUPALIŠTĚ 31 HÁZENKÁŘSKÁ HALA 32 ROMSKÉ KULTUR. A SPOLEČ. CENTRUM 33 SPORTOVNÍ AREÁL ZÁKLADní ŠKOLY DĚLNICKÁ 1 RYNEK IM. T. G. MASARYKA 2 RATUSZ 3 FONTANNA 4 DOMY MIESZCZAŃSKIE 6 ZAMEK FRYSZTAT 7 KOŚCIÓŁ FILIALNY ŚW. MARKA 8 KOŚCIÓŁ PODWYŻSZENIA ŚW. KRZYŻA 9 PARK BOŽENY NĚMCOVEJ (PARK ZAMKO- WY) 10 WIEŻA WODOCIĄGOWA 14 TRASA PRZEJAŻDŻEK KAROCĄ Z KON- NYM ZAPRZĘGIEM 19 PLAC ZABAW DLA DZIECI 20 ZOO KĄTEK 21 MUZEUM ZIEMI CIESZYŃSKIEJ 22 BIBLIOTEKA REGIONALNA FILIA 23 PAŃSTWOWE ARCHIWUM POWIATOWE KARWINA 24 GALERIA NARODOWA PRAGA 25 GALERIA CHAGALL 26 STADION ZIMOWY, HALA SPORTOWA 27 AMFITEATR 28 GALERIA POD WIEŻĄ, MIEJSKI PUNKT INFORMACYJNY 29 MIEJSKI DOM KULTURY KARWINA, SALA WYSTAW MÁNESA, KINO EX 30 BASEN LETNI 31 HALA SIATKARSKA 32 ROMSKIE CENTRUM KULTURALNE I TO- WARZYSKIE 33 AREAŁ SPORTOWY SZKOŁY PODSTAWO- WEJ DĚLNICKÁ 20