fkwlx {kulxu r Mxku yu{. yu{. MkkrníÞ «fkþlk ÃkwMíkf «fkþf ylku rð uíkk

Transkript

1 Kaunt Monte Cristo Alexander Dumas novel Translated By Harendra P. Bhatt fkwlx {kulxu r Mxku MktûkuÃke ylkwðkë nhulÿ «. ¼è yu{. yu{. MkkrníÞ «fkþlk ÃkwMíkf «fkþf ylku rð uíkk nuz ykurvmk {nkðeh {køko, ykýtë , íkk.s.ykýtë þk¾k 1. «k.rþ.rähký ylku økúk.{t.lkk {fklk Lke[u LkøkhÃkkr fk¼ðlk hkuz, RÂLËhk fkubã uûk, LkrzÞkË h. Þkuøkuïh fw{kh Akºkk Þ, ¼økíkSLk fãkzðtshkuz, zkfkuh, íkk. XkMkhk, rs. ¾uzk yky»k {kir f ¼è fkwlx {kulxu r Mxku nhulÿ «. ¼è ykð]r k : (ºkeswt {wÿý) 2009 Lkf : 1000 f{ík : Yk. 75/- Mkòðx òøk]rík [kinký {wÿf yãkoý r«lxøk «umk, ykýtë «fkþf yu{.yu{.mkkrníþ «fkþlk ÃkwMíkf «fkþf ylku rð uíkk {nkðeh {køko, ykýtë. ylþ «krómúkklk kufmkkrníþk Þ, ykþk [ubçkmko, çkr Þkfkfk hkuz, ykýtë 1

2 yãkoý rçkãkelk[tÿ Ãke. Ãkxu (ðfe ) Lku MkMLkun... «kht¼u... yøkkwlkk çku MktMfhý rðhzku Lku rlk¼kð fþko níkk. yu{. yu{. MkkrníÞ «fkþlklkk WíMkkne «fkþf { uf¼krlke {ktøkýe - køkýelku RLku yk ºkeswt {wÿý ÔÞkðMkkrÞf Äkuhýu ÚkkÞ Au. fkwlx {kulxu r Mxku Lkku yk ylkwðkë rxlkusmkolku æþklk{kt hk¾e fþkuo Au. ykþk Au MkkiLku øk{þu. 469 nrh H Lkøkh, ðõ ¼ rðãklkøkh, íkk. rs. ykýtë - nhulÿ «. ¼è 2

3 ylkw {rýfk 1. ðnký ykðu Au 1 2. ËkLíku ½uh ykðu Au 3 3. Axfwt økkuxðkþ Au 5 4. ølk Mk{kht¼ 8 5. çkeòu ølk Mk{kht¼ fkðºkwt ÃkwÁt ÚkkÞ Au Mkku rëðmk su {kt çku fuëeyku VurhÞk ¼uË Wfu u Au ð»kkuolke Mk¾ík {nulkík VurhÞkLkku ¾òLkkuf Awxfkhku çk[kð Ëký[kuhku {kulxu r Mxku xkãkw økwó økwvk kuzo rð {kuh VkÄh çkwmkkulke ÃkkuLx Ëw økkzo ðeþe çkhxwmkeykulke fçkw kík su Lkwt hrsmxh nuze 69 h4. hku{lk çknkhðrxþk 71 hãk. {kulxu r Mxku ÃkurhMk{kt 73 h6. yurlzùþk 76 h7. çkku ylku r¼¾khe 80 1 : ðnký ykðu Au ktmklke ðkík Au. íkulkk ËrhÞk rflkkhu {kšmk Lkk{u yuf çktëh Au. yu çktëh Ãkh ykðu e {Äh {uhelke MkkuLkuhe {qšík MkðkhLkkt MkqÞoLkkt rfhýkuúke Íøk{øku. çktëhlkk Ä kúke Ëqh Ÿ[u ykðu k Lkkuºk Ëu{ Ë k økkzo Ëuð Lke xku[uúke {Äh {uhe ËrhÞk Ãkh y{eárü Vu kðu. ¾ kmkeyku íkulku hûkf økýu. {kšmk Lkk çktëhlkk Ä klkk «ðuþ îkhu s MkuLx SLk Lkku ¼ÔÞ rfõ ku ykðu ku Au. ylku ËrhÞk{kt Ãku e çkkswyu, yuf ¾wÕ k ¾zf Ãkh þìxku Ë RV Lkk{u LkkLkku økz ykðu Au. yk økz su Au. WÃkh rðþk ykfkþ ylku Lke[u rðþk Mk{wÿ ðå[u íku yuf ku yxq ku rlksolk W¼ku Au. su Au, {kxu íkulku çkkheyku LkÚke. Ãký çkktäfk{{kt s ÃkÚÚkhku{kt LkkLkkt LkkLkkt çkk¾kuhkt Ãkkze ËuðkÞk Au su çkkheykulke økhs Mkkhu Au. íkulkk Ëhðkò {sçkqík ku¾tzlkk Mkr ÞkÚke çklkkðkþk Au. ylku yuðku Mkwhrûkík Au fu, íku{ktúke fkur fuëe õþkhuþ LkkMke AwxâkLkwt Mkkt¼ ðk{kt ykðu LkÚke. yuðk yk økzlke ÃkkMkuÚke ÃkMkkh Úkíkwt yuf ºký MkZðk wt ðnký- VuhkuLk {kmkeo Lkk Ä k íkhv sr hìkwt Au. Lkuà emk, xùemx ylku M{ehLk ËuþkuLke yulke ÔÞkÃkkhe ¾uÃk fhe íku Ãkhík ykðe hìkwt Au. Ä u ÃknkU[íkkt íkuýu tøkh LkkÏÞwt. íkulkk ykøk{lklke hkn òuíkk ½ýk kufku W¼k Au. VuhkuLk Ãkh «Úk{ økþku íkulkku {kr f, e {kuhu. {kuhu u òuþwt íkku VuhkuLkLkwt MkwfkLk yuf çkkðemk ð»kolkk Vxfzk swðklklkk nkúk{kt níkwt. íku íkulke ÃkkMku økþku. yhu, yuz{lz ËkLíku, íkwt?! {kuhu u fìkwt. þwt ÚkÞwt? ¾uÃk Ëhr{ÞkLk yuf Ëw:¾Ë ½xLkk çklke økr. VuhkuLk Lkk fóklk uf uh ¾uÃk ËhBÞkLk yðmkklk ÃkkBÞk! y{u yu{lku ËrhÞk{kt ËVLkkÔÞk yuz{lz ËkLíkuyu sðkçk ykãþku. 1 3

4 2 yuz{lzu ÃkAe íkulkk {kr f {kuhu Lku Mk{økú ðkík rðøkíku fne. yux k{kt fmx{ yräfkhe ðnký Ãkh ykôþk, ylku yuz{lz íku{lku { ðk økþku. {kuhu zuløk MkoLku {éþk. zuløk Mko VuhkuLkLkk {k Mkk{kLkLke Ëu¾hu¾ hk¾lkkh {wïþ yräfkhe níkku. øk¼øk Ãkå[eMkuf ð»kolke ô{hlkk yuf fëyãkk {kýmklku ðnký ÃkhLkk øk¼øk çkäk s f{o[kheyku rä khíkk níkk. íku{ zuløk Mko Lkðk fóklk yuz{lz ËkLíkuLku rä khíkku níkku. yuz{lzlke yulku ½ýe R»kko ykðíke. íkuýu {kuhu ykøk yuz{lz rðyø VrhÞkË fhe. fuãxlk uf uhlkk yðmkklk çkkë VuhkuLkLke ¾uÃk yuz{lzu fuðe ¾hkçk heíku fhe íkulkwt çkþklk ykãþwt. íkuýu yu{ Ãký sýkôþwt fu {kšmk rmkäk ykððklku çkë u yuz{lzu yuõçkk Lkk{Lkk xkãkwyu hkufkrlku øk¼øk ËkuZ rëðmk çkøkkzâku. {kuhu u yuz{lzlku çkku kôþku ylku ÃkqAâwt. yuz{lz, yuõçkk xkãkw ¾kuík ËkuZ rëðmk fu{ hkufký fhðwt Ãkzâwt? yuz{lzu yk¾e ðkík Mk{òðe. fóklk uf uhu yðmkklk Mk{Þu íkulku yuf Ãkzefwt ykãþwt, su yuõçkk ¾kuík LkuÃkkur ÞLkLkk yuf yräfkhelku ykãkðklkwt níkwt. yu Ãkzefwt ykãkðk s íku yuõçkk ¾kíku ntfkhe økþu. yuõçkklkk hkufký Ëhr{ÞkLk íku LkuÃkkur ÞLkLku Ãký { u ku. {kuhu u zuløk MkoLku fìkwt, òuþwt, yuõçkk sðklkwt ¾kMk fkhý níkwt. {]íþw Ãkk{u k {kýmklke ytrík{ RåAk yuz{lz Ãkqhe fhe hìkku níkku. yu WÃkhktík, {kyt ðnký Ãký íku Mk k{ík Ãkhík kôþku Au. {k Mkk{kLkLku Ãký fþwt LkwfþkLk LkÚke ÚkÞwt. yuz{lz íkhv Vhíkkt {kuhu u fìkwt, yuz{lz, VuhkuLkLkk ykøkk{e ¾uÃk {kxu nwt íklku fóklk Lke{wt Awt. zuløk Mko Lke[wt ½k e økþku, ylku çkçkzíkku çkçkzíkku [kõþku økþku. h : ËkLíku ½uh ykðu Au {kmkeo Lkk Ä klke ÃkkMku yuf Akufhe hnu, ÞwðkLk ylku MkwtËh. íkulkk ðk fku Mkk suðk fk k ylku ykt¾ku {¾{ suðe Mkwtðk e ylku ½è. íkulkwt Lkk{ {MkeozeMk. íku yuf e hnuíke níke, fkhý Úkkuzkt ð»kkuo Ãknu kt íkulkk {k ylku çkkãk {he økþkt níkkt ßÞkhu VuhkuLk Ä k Ãkh ktøkhíkwt níkwt íþkhu íku íkulkk rãkíkhkr VLkkoLz {kulzuøkku MkkÚku çkuxe çkuxe ðkíkku fhíke níke. VLkkoLz {kulzuøkku ðemk ð»kolkku ÞwðkLk níkku. íku yuf MkirLkf níkku. íku {MkeozeMkLku [kníkku níkku. íkuýu {MkeozeMkLku ½ýe ð¾ík ølk fhðk rðlktíke fhe, ÃkhLíkw {MkeozeMku íku Lkfkhe fkze. {MkeozeMk yuz{lz ËkLíkuLku [kníke níke. ykúke VLkkoLz yuz{lzlku ríkhmfkhíkku, yuz{lz íkulku ËeXku Lk øk{íkku. VLkkoLz ylku {MkeozeMk ßÞkhu ðkíkku fhíkkt çkuxkt níkkt íþkhu yuz{lz íkulkk ðnkýlku AkuzðkLke íkiþkhe fhíkku níkku. íkuýu ðnkýlkk MkkÚkeykuLke rðëkþ eäe ylku [k e LkeféÞku. MkeÄku íku íkulkk rãkíkklku íþkt økþku. íkulkk rãkíkk ½hzk køkíkk níkk ylku Ëwçk k Ãkze økþu k. íku{lkk ½h{kt ¾kðkLkwt Ãký Lk níkwt fu ËkY Ãký Lk níkku. rãkíkks, yk{ fu{ ÚkÞwt? ßÞkhu nwt ¾uÃk fhðk LkeféÞku íþkhu íkku {U ík{lku çkmkku ktf ykãku k... yuz{lzu ÃkrhÂMÚkríkLkku íkkøk {u ððk ÃkqAâwt. nk çkuxk, Ãký Ãku ku ykãkýku Ãkzkuþe fuzámk. íku íkkhe ÃkkMku yufmkkulku [k emk klf {køkíkku níkku, íku òu nwt Lk ykãkwt íkku {kuhu Lku VrhÞkË fhþu yuðe Ä{fe ykãke økþku. {U íkulku yufmkkulku [k e klf ykãke ËeÄk, ylku ðäu k MkkRX ktf Ãkh ºký {kmk [ kôþwt... rãkíkkyu MÃküíkk fhe. rãkíkklke ðkík Mkkt¼ e ËkLíku ÔÞÚkeík ÚkR økþku. íkuýu íkulkk rãkíkklku Úkkuzk ÃkiMkk ykãþk ylku íku{ktúke ËkY ylku ¾kuhkf ¾heËe kððk 3 4

5 4 sýkôþwt. W{uÞwO Ãký ¾Át rãkíkks, ík{u [íkk Lk fhíkk. çkeò Ãký ½ýk ÃkiMkk ykðþu, fkhý VuhkuLk Lke ykøkk{e ¾uÃk {kxu nwt fóklk Lke{kÞku Awt. yu s ½zeyu fuzámk ËkLíkuLkk ½h{kt ykôþku. íkuýu ËkLíkuyu fnu wt çkäwt Mkkt¼éÞwt. íkuýu fìkwt, yr¼lktëlk, ËkLíku íkkhk MkËTLkMkeçk çkë, yr¼lktëlk. yuz{lzu íkulkku yk¼kh {klþku, ylku íkulkk íkhvlkku yýøk{ku ÔÞõík Lk ÚkR òþ íku{ íkuýu fþwo. íku íkwhlík {MkeozeMkLku { ðk {køkíkku níkku. íkulku ølklke íkiþkhe fhðe níke. yuz{lz, {MkeozeMk MkkÚku çkeò s rëðmku ølk fhðk {køkíkku níkku. íkwt ftr Wíkkð {kt køkwt Awt fuzámku ÃkqAâwt. nk! {khu ðnu k{kt ðnu e íkfu ÃkurhMk sðwt Au. ylku sô íku Ãknu kt {khu ølk fhðkt Au. yuz{lzu sðkçk ykãþku. íkkhu ÃkurhMk þkúke sðwt Au, çkuxk? íkulkk rãkíkkyu ÃkqAâwt. Mð. fóklk uf uhlke ytrík{ RåAk Ãkqhe fhðe Au. ËkLíkuyu fìkwt. yk{ fne, íku ÍzÃkÚke ½hLke çknkh Lkef e økþku. íku økþku yux u fuzámk Ãký økþku. çknkh zuløk Mko íkulke hkn s òuíkku níkku. ykun! íkwt ykðe økþku? yuz{lzlku {éþku íkwt? yu þwt fnuíkku níkku? zuløk Mkuo fuzámklku òuíkkt s ÃkqAe LkktÏÞwt. yu íkku yíþkhúke VuhkuLk Lkku fóklk nkuþ yu{ ðkíkku fhu Au. fuzámku fìkwt. zuløk MkoLkku [nuhku rv ku Ãkze økþku. íkulkku yðks çkumkqhku çklke økþku. íku çkku e WXâku, {kát [k u íkku íku fóklk Lknª çklku! 3 : Axfwt økkuxðkþ Au zuløk Mko ylku fuzámk ËrhÞkrfLkkhk íkhv økþk ylku nkux k rhíðo ÃknkUåÞk. nkux Lkk Äçkk{kt çkuxkt çkuxkt íkuyku ËkY Ãke hìkk níkk íþkhu íkuykuyu VLkkoLz {kulzuøkkulku íkuykulke íkhv ykðíkku òuþku. VLkkoLz ½ýku WËkMk køkíkku níkku. fuzámk íkulku yku ¾íkku níkku. ykúke íkuýu íkulku çkku kôþku. fuzámku ÃkqAâwt, ËkuMík, þwt çkkçkík Au? þwt? {MkeozeMku fkze {qõþku? {U yuðwt Mkkt¼éÞwt Au fu, {MkeozeMk yulk yuz{lz ËkLíku ykðíke fk u ølk fhe hìkkt Au. VLkkoLz ¾eòÞku. nsw n{ýkt s íku {MkeozeMkÚke Aqxku Ãkzu ku. {MkeozeMk ylku yuz{lzlku MkkÚku síkkt òur íku R»kkoÚke çk elku ¾k¾ ÚkR økþu ku. ylku {U Mkkt¼éÞwt Au fu, fuzámku ðäw{kt W{uÞwO, íkulkk ølk ÃkAe yuz{lz íkwhlík ÃkurhMk sðklkku Au. yu þwt ð e? ÃkurhMkLke {w kfkík? Ãku ku fkøk ykãkðk s ÃkurhMk sðklkku nþu. yuõçkklkk xkãkw ÃkkhÚke íkulku yuf Ãkºk ykãkðk{kt ykôþku Au. ykúke {Lku yuf rð[kh ykðu Au... zuløk Mkuo ð[{kt sýkôþwt. ykx wt çkku e zuløk Mko {Lk{kt çkçkzâku, çkuxk yuz{lz, nswt íkwt VuhkuLk Lkku fóklk çklþku LkÚke. VLkkoLz íkhv Vhíkkt, wå[krúke íkuýu ÃkqAâwt, ËkuMík VLkkoLz, íkwt íkku {MkeozeMkLkk «u{{kt Awt. ¾Át Lku? nwt íkulku «Úk{Úke s [knwt Awt, VLkkoLzu sýkôþwt. zuløk Mkuo íkulke ykt¾ku{kt MkeÄwt íkkõþwt. Äe{uÚke fìkwt, íku {kxu íkkhu ËkLíkuLku Ëqh fhðku Ãkzþu. ÃkAe s íkwt {MkeozeMkLku Ãkhýe þfeþ. 5 5

6 6 yhu {kát [k u íkku nwt yuz{lzlku {khe Lkk¾wt. Ãký íku{ fyt íkku {MkeozeMk Ãkkuíku SðLkLkku ytík ykýþu... VLkkoLzu fìkwt. yu Mkkt¼ e zuløk Mkuo wå[krãkqðof fìkwt, yhu ËkuMík, íkkhu yulku {khe Lkk¾ðkLke syh LkÚke. ykãkýlku su LkÚke øk{íkk íkuðk kufkulku Ëqh fhðklkk çkeò ½ýk hmíkk Au. Ëk¾ k íkhefu ykãkýu íku{lku su {kt {kuf e þfeyu Aeyu. su {kt? nwt yuz{lzlku su {kt fuðe heíku {kuf e þfwt? VLkkoLzu ÃkqAâwt. yu fktr y½yt LkÚke. yu nwt íklku þe¾ðkzwt zuløk Mkuo õnþwt. ylku ðurxhlku çkku kðe fìkwt, ðurxh, yuf ÃkuLk, þkne ylku fkøk ykãk íkku ðurxhu çkäwt ðe ykãþwt. nðu Mknus rð[khku. ynª yk ykãkýe ÃkkMku yuðe ðmíkwyku Au su fkur {kýmklku [ku MkÃkýu {khe þfu, støk {kt Ahe MkkÚku fkurlkwt fkmk fkze Lkk¾ðk MktíkkÞk nkuryu íkulkk fhíkkt Ãký ðäw [ku MkÃkýu. nwt nt{uþkt yuf ÃkuLk, þkne ylku fkøk Úke ík ðkh fu rãkmíkku fhíkkt ðäw øk¼hkíkku ykôþku Awt. zuløkmkuo Mk{òÔÞwt. nðu swyku. yk ÃkuLkLku þkne{kt çkku e ylku íkulkkúke zkçkk nkúk ðzu ¾ðkLkwt suúke ykãkýk nmíkkûkh fkur yku ¾e Lkk þfu. ÃkhLíkw ykãkýu ¾ðkLkwt þwt? VLkkoLzu ð[{kt s ÃkqAâwt. ykãkýu yu{ ¾ðkLkwt fu, ËkLíku LkuÃkkur ÞLk çkkulkkãkkxolkku ¾ktrÄÞku Au... yu{ fne, zuløk Mkuo íkulkk zkçkk nkúk ðzu ¾ðk {ktzâku. Mkhfkhe ðfe elku sýkððk{kt ykðu Au fu, yuõçkk xkãkwlke {w kfkík RLku yksu Mkðkhu {kmkeo Ãkhík ykðu VuhkuLk ðnkýlkku yuf ¾ kmke, Lkk{u yuz{lz ËkLíkuLku LkuÃkkur ÞLk íkhvúke yuf Ãkºk ykãkðk{kt ykôþku Au ylku íku Ãkºk ÃkurhMk{ktLke çkkulkkãkkxo Mkr{ríkLku ¾kÞu Au. òu íkulke ÄhÃkfz fhðk{kt ykðu íkku, yk Ãkºk fkt íkku íkulke ÃkkMkuÚke { e ykðþu, yúkðk íkulkk rãkíkklkk ½huÚke { e ykðþu yúkðk VuhkuLk ÃkhLke íkulke furçklk{ktúke { e ykðþu. Ãký íkwt ykðwt Lk fhe þfwt. ËkLíku økwlkuøkkh LkÚke. zuløk MkoLkwt ¾ký òur fuzámk çkku e WXâku. yhu, nwt íkku økb{ík fhíkku níkku, zuløk Mkuo nmkíkkt nmkíkkt fìkwt. zuløk Mkuo ÃkAe íku fkøk Lkku zq[ku ðk e LkkÏÞku ylku íkulku nkux Lkk ÄkçkkLkk yuf ¾qýk{kt VUfe ËeÄku. yu MkkÚku íkuykuyu ËrhÞk-rfLkkhk íkhv òuþwt. ËrhÞk-rfLkkhu yuz{lz ylku {MkeozeMk MkkÚku Vhíkkt níkkt yu çktlkulke òuze MkhMk ylku Mkw¾e køkíke níke. fuzámku yu{lku òurlku nkúk n kôþku ylku ËkLíkuyu Ãký íku heíku sðkçk ðkéþku. yk òur VLkkoLz Ít¾ðkR økþku. zuløk Mkuo fuzámklku fìkwt, [k, ½hu sryu. ¾qçk {kuzwt ÚkR økþwt Au. VLkkoLz, íkwt y{khe MkkÚku ykðeþ? Lkk. {khu yk çkksw sðwt Au. VLkkoLzu fìktw. zuløk Mko ylku fuzámk nkux Akuze økþk. Úkkuzu Ëqh økþk ÃkAe, zuløk Mkuo ÃkkAk ð e òuþwt. íkuýu òuþw íkku, VLkkoLz Lke[ku ð e Ãku ku zq[ku ðk e Lkk¾u fkøk R hìkku níkku. yu R VLkkoLz ÍzÃkÚke nkux Akuze økþku. zuløk Mko {Lk{kt çkçkzâku, nðu çkäwt ÞkusLkk «{kýu s Úkþu. 7 6

7 8 4 : ølk Mk{kht¼ çkeò rëðmku Ãký MkqÞo yuðku s íkãkíkku níkku. [[olkk rþ¾hu ykðu e {Äh {uhelke MkkuLkuhe {qšík Í n íke níke. ËrhÞkLkkt {kuòt Ãký [{fíkkt níkkt. ËrhÞkrfLkkhu ykðu e nkux k rhíðo{kt ½ýk kufku yklktëãkqðof Lk]íÞ fhe hìkkt níkkt. yuz{lz ËkLíku ylku {MkeozeMkLkk rððknlke r{sçkklke níke. yuz{lz ylku MkMkeozeMk Ãký Lk]íÞ fhíkkt níkkt. Lk]íÞ fhíkkt fhíkkt íkuyku yufçkeò Mkk{wt òur { fkíkkt níkkt. çktlkulku yãkkh yklktë níkku, ylku ytíkh{kt yu{ RåAíkkt níkkt fu ylþ çkäkt Ãký íku{lkk sux kt s yklktrëík çklku. ¼kusLk rãkhmkðklkku «Mktøk ÍzÃkÚke ykøk ðäíkku níkku. yuz{lz ËkLíku yu ðkík {klke þfíkku fu, yufkë f kf{kt s íku íkulke MkwtËh LkððÄqLku {kmkeo Lkk xkwlk nku {kt R sþu ylku økk{lkk {uþh íþkt íku{lkwt ølk fhkðþu. íkulku yux wt çkäwt MkkY køkíkwt níkwt fu íku Mkk[wt {klke þfíkku Lk níkku. ßÞkhu Lk]íÞ yxõþwt íþkhu {MkeozeMku ÞkË yãkkôþwt fu, xkwlk nku {kt sðklkku Mk{Þ ÚkR økþku Au. syh, syh. [k ku ykãkýu íþkt s sryu. ËkLíkuyu Ãký MðefkÞwO. {nu{klkkuyu yu ðkík yklktëúke ðäkðe eäe, ylku Mkki ðhðäq ÃkkA [k ðk køþk. yufkyuf Mkki yxfe økþk. Mkki Mkkt¼ ðk {ktzâk : MkirLkfku ykðe hìkklkkt Ãkøk kt Mkt¼ kíkkt níkkt. MkirLkfkuLkkt Ãkøk ktlkku yðks LkSf ykðíkku síkku níkku ylku Úkkuzef ðkh{kt íkku MkirLkfku nkux {kt «ðu~þk. çkkhýu xfkuhk Ãkzâk. 9 çkkhýwt ¾ku ku! hkßþlkku nwf{ Au! yuf fhzkfe ¼Þkuo yðks ykôþku. çkkhýwt ¾qÕÞwt Lku Mkk{u s MkirLkfkuLkku ðzku Q¼ku níkku. ík{khk{ktlkku fkuý yuz{lz ËkLíku Au? íkuýu ÃkqAâwt. çkäktyu yuz{lz Mkk{wt òuþwt, ylku íku ykøk ykôþku. çkkuõþku, nwt s Awt. {ky þwt fk{ Au? yuz{lz ËkLíku, hkòlkk ykëuþúke nwt íkkhe ÄhÃkfz fát Awt. ðzkyu MÃkü fþwo. ÄhÃkfz {khe? þk {kxu? ykùþomkn yuz{lzu ÃkqAâwt. nwt ík{lku sýkðe Lk þfwt. ÃkhLíkw ík{khu íkwhlík fkuxo{kt ykððwt Ãkzþu. {nu{klkku çkäk yufçkeò Mkk{u òur hìkk. Mkki ykùþo{kt Ãkze økþu. {qtíkr økþu. fkur {klke þfíkwt Lk níkwt fu, ËkLíkuLke ÄhÃkfz ÚkR hne Au! {MkeozeMk, {kuhu, yuz{lzlkk ð]ø rãkíkk ðøkuhu ykøk ÄMke ykôþk. MkirLkfku yuz{lzlku Lkk R òþ íkuðe RåAkÚke MkirLkfkuLkku ðzku íkuyku íkhv VÞkuo ylku MkkiLku þktrík ò ððk fìkwt. MkirLkfkuLkk ðzkyu yuz{lzlkk ð]ø rãkíkklku fìkwt, VuhkuLk Lkk fkøk ku {kxulke s yk ðkík Au. {Lku køku Au, ík{khe Ëefhku fmxbmklkk fkøk ku ¼hðkLkwt ¼q e økþku Au. íku Úkkuzk sðkçkku ykãkþu, ylku Úkkuzef MÃküíkk fhþu yux u íkuulku Akuze {qfkþu. fþe [íkk Lkk fhþku. MkirLkfku yuz{lzlku R síkk níkk. {MkeozeMk çkku e WXe, r«þ yuz{lz, ykðsu! fþe [íkk Lkk fheþ, {MkeozeMk. çkãkkuhu ykãkýu { eyu Aeyu. çknw çknw íkku ølk Úkkuzk f kf {kuzwt Úkþu yux wt s. síkkt síkkt yuz{lzu niþkäkhýk ykãke. 7

8 10 Ãk : çkeòu ølk Mk{kht¼ su Mk{Þu yuz{lz ylku {MkeozeMkLkk rððknlke r{sçkklkelkku Ëw:¾Ë ytík ykôþku íku Mk{Þu {kmkeo {kt çkes ykðe r{sçkklke [k e hne níke. ÃkhLíkw yk r{sçkklke ¾ kmkeyku ylku MkirLkfkuLke Lk níke; íku þnuhlkk e{tíkkulke níke. yu r{sçkklke níke hkßþlkk ÞwðkLk LkkÞçk Mkhfkhe ðfe e rð Vkuxo ylku hulkelkk ølklke. Mkkt {uhklklkk {krfðomk ylku {kþorlkmklke hulke Ëefhe níke. yk r{sçkklke{kt nksh hnu çkäk LkuÃkkr ÞLk çkkulkkãkkxolkk Ëw~{Lkku níkk. LkuÃkkur ÞLkLkk þkmklk Ëhr{ÞkLk çkäk rðëuþku{kt LkkMke økþu k, ylku íþkt hìkk hìkk LkuÃkkur ÞLkLku WÚk kððklkwt fkðºkw fhíkk hnu k. hklke wr yzkh{klkwt hkßþ MÚkÃkkíkkt íkuyku çkäk ÃkurhMk ÃkkAk VÞko, ylku Mkki swëk swëk {n ðlkkt MÚkkLkkuyu økkuxðkþk níkk. Ãkhtíkw sulkwt ølk ÚkR hìkwt níkwt íku rð Vkuxo yuf LkuÃkkur ÞLkLkk ðvkëkhlkku Ãkwºk níkku. ktmklke kâlík ð¾íku íkulkk rãkíkkyu íku{lkwt ¾kLkËkLke Lkk{ Akuze ËeÄwt ylku {kºk Mkk{kLÞ {klkðe çklke økþu k. íkuyku LkuÃkkur ÞLkLkk [wmík xufuëkh níkk. Ãký ËefhkLku çkkãklke yk ðkík ÃkMktË Lk níke. íku hkòlkku [wmík xufuëkh çklke hìkku, ylku íkuýu íkulkwt ymk ¾kLkËkLke Lkk{ ò ðe hkïþwt. yuúke íkulku LkkÞçk Mkhfkhe ðfe Lkku nkuæku Ãký {éþku. íkulkk rãkíkk ÃkurhMk{kt hnuíkk níkk. yk r{sçkklke [k w níke íþkhu s yuf Lkkufh íþkt ykôþku, ylku yuf r[êe rð VkuxoLku ykãke íkulkk fklk{kt fþwtf fne økþku. yulke ðkík Mkkt¼ e rð Vkuxou hulkelku fìkwt, {khu Úkkuzef ðkh {kxu çknkh sðwt Ãkzþu. nwt n{ýkt s ÃkkAku ykðwt Awt. fu{ þwt ÚkÞwt Au? hulkeyu ÃkqAâwt. íkuýu hulkelku yuf Ãkºk ykãþku, ylku hulke íku ðkt[ðk {ktze. Mkhfkhe ðfe elku sýkððk{kt ykðu Au fu, yuõçkk xkãkwlke {w kfkík RLku yksu Mkðkhu {kmkeo Ãkhík ykðu VuhkuLk ðnkýlkku yuf ¾ kmke, Lkk{u yuz{lz ËkLíkuLku LkuÃkkur ÞLk íkhvúke yuf Ãkºk ykãkðk{kt ykôþku Au ylku íku Ãkºk ÃkurhMk{ktLke çkkulkkãkkxo Mkr{ríkLku ¾kÞu Au. òu íkulke ÄhÃkfz fhðk{kt ykðu íkku, yk Ãkºk fkt íkku íkulke ÃkkMkuÚke { e ykðþu, yúkðk íkulkk rãkíkklkk ½huÚke { e ykðþu yúkðk VuhkuLk ÃkhLke íkulke furçklk{ktúke { e ykðþu. Ãkºk ðkt[e hulkeyu Ë e fhe, Ãký yk Ãkºk ík{lku õþkt ¾kÞku Au? yk íkku hkßþlkk Mkhfkhe ðfe elku MktçkkuÄeLku ¾kÞku Au. yu íkkhe ðkík ¾he. Ãký {Lku n{ýkt s sýkððk{kt ykôþwt Au fu, yk yuz{lz ËkLíkuLke ÄhÃkfz fhðk{kt ykðe Au. ylku ßÞkhu Mkhfkhe ðfe e nksh Lk nkuþ íþkhu, nwt, íku{lkku LkkÞçk nkurlku, {khu s yk {kýmklke W xíkãkkmk fhðe Ãkzu. ¼ u íkulkk Ãkh ËÞk hk¾òu. yu Lk ¼q e síkk fu yksu ykãkýku ølklkku rëðmk Au. nwt LkÚke RåAíke fu íkulkk htøk{kt ¼tøk Ãkzu. hulkeyu rðlktíke fhe. rð Vkuxo íkulke ÃkkMku økþku ylku íkulkk yuf ¾¼k Ãkh nkúk {qfe çkkuõþku, r«þ hulke, íkkhk ¾kíkh nwt ËÞk w çklkðklkku «ÞíLk fheþ. Ãký òu íkulke Mkk{uLkk yk ykûkuãkku Mkk[k Ãkwhðkh ÚkkÞ íkku, íkkhu {Lku íkulkwt Äz swëwt fhe Lkk¾ðkLke {tsqhe ykãkðe Ãkzu. økr. rð VkuxoLke ðkík Mkkt¼ e hulke ÄúwS økr ylku íku çkes çkksw Vhe 11 8

9 12 6 : fkðºkwt ÃkwÁt ÚkkÞ Au. LÞkÞk Þ{kt ykðu e ÃkkuíkkLke ykuvemku rð Vkuxo ÍzÃkÚke økþku. íþkt ÃknkU[eLku íkwhlík íkuýu fuëelku çkku kôþku. W x-íkãkkmk þy fhe, ylku Úkkuze s ðkh{kt íkulku {k w{ Ãkze økþwt fu ykðk «{krýf sðkçk ykãklkkh økwlkuøkkh Lk nkur þfu. íkkhu fkur Ëw~{Lk Au? rð Vkuxuo ÃkqAâwt. Ëw~{Lk?! ËkLíku çkku e Ãkzâku. Mkknuçk, yuðku õþkt nwt {kuxku {kýmk Awt fu {khk Ëw~{Lkku nkuþ. fëk[, fkur íkkhe R»kko fhíkwt nkuþ, yzkh ð»ko suðe LkkLke Ÿ{hu íkwt yuf ðnkýlkku fóklk çklkðklkku Awt. yf MkwtËh AkufheLku íkwt ÃkhýðkLkku Awt, íku Akufhe Ãký íklku [knu Au. ykúke Ãký fkur íkkhe R»kko fhíkwt nkuþ. rð Vkuxuo Mk{òÔÞwt. fëk[ ík{u Mkk[k Aku, Ãký {Lku ¾çkh LkÚke fu yuðku {kýmk fkuý nkur þfu, yuz{lzu fìkwt. íkulkk rðyø ykðu ku Ãkºk íkulke Mkk{u Ähe rð Vkuxuo fìkwt, òu, íkkhe rðyø ykðu ku yk Ãkºk Au, yulkk nmíkkûkh íkwt yku ¾wt Awt? yuz{lz ËkLíku Ãkºk ðkt[e økþku. yuýu fìkwt, Lkk. fëk[ yk nmíkkûkh Mkk[k LkÚke. ¼ u, Ãký {Lku Mkk[uMkkå[wt fnu. yk ÃkºkLke rðøkík{kt fþwt íkúþ Au? rð Vkuxuo ÃkqAâwt. Lkk. yu{kt fþwt íkúþ LkÚke. þwt çklþwt íku nwt ík{lku sýkðwt Awt. yu{ fne yuz{lzu rð VkuxoLku VuhkuLk Lke ¾uÃk Ëhr{ÞkLk fuðk Mktòuøkku{kt fóklk uf uhlkwt {]íþw ÚkÞwt, íku{ýu ytrík{ RåAk YÃku þwt ykãþwt ylku yuõçkkúke íkulku þwt {éþwt íkulke rðøkíku ðkík fne. Mkknuçk, {khe søþkyu fkurãký ÔÞÂõíkyu {U fþwo íku s fþwo nkuík. {klkðelke ytrík{ RåAk çkäu s Ãkrðºk {LkkÞ Au : ÃkhLíkw ¾ kmke {kxu íkku íkulkk ðzklke ytrík{ RåAk yuf ykëuþ çklke hnu Au, ylku su íkuýu Ãkk ðku s Ãkzu Au. yuúke nwt fóklk uf uhlkk Ãkzefk MkkÚku yuõçkk xkãkw Ãkh økþku. {U ßÞkhu íku Ãkzefwt ykãþwt íþkhu {Lku yuf Ãkºk ykãkðk{kt ykôþku su {khu ÃkurhMk{kt yuf ÔÞÂõíkLku ÃknkU[kzðkLkku Au. {U íku Ãkºk R eäku fkhý fu {khk Mð. fóklklke yu ytrík{ RåAk níke. íkkhe ðkík Mkk[e Au. íkwt MkíÞ çkku e hìkku Au. yuõçkkúke kðu íku Ãkºk{Lku ykãke Ëu, ylku y{khu íklku ftr Ãký «& ÃkqAðkLke syh W¼e ÚkkÞ íkku íku {kxu ynª nksh ÚkðkLkwt ð[lk ykãk. yu ÃkAe íkwt sr þfu Au rð Vkuxuo fìkwt. yu ÃkAe nwt {wõík Awt, Mkknuçk? yklktëúke yufz{lz çkku e WXâku. nk, ÃkhLíkw «Úk{ {Lku Ãkºk ykãk. yu ykãklkk xuçk Ãkh s Au. {khe ÄhÃkfz fhðk{kt ykðe íþkhu íku {khe ÃkkMkuÚke R uðk{kt ykðu. yu{ fne yuz{lz ËkLíku ÃkkuíkkLke nux R sðklke íkiþkhe fhíkku níkku íþkt s rð Vkuxuo fìkwt. Úkkuze ðkh W¼ku hnu yu Ãkºk fkulku ¾kÞu Au? hu-fku-nuhkulk, ÃkurhMkLkk fkur e LkkuhxhLku, yuh{lzu sðkçk ykãþku. rðs elkk ¼Þtfh fzkfkúke ykt[fku køþku nkuþ íku{ rð Vkuxo yuz{lzlkku sðkçk Mkkt¼ e Ãkºk Mkk{u òur hìkku. Ãkºk íkulkk rãkíkklku WÆuþeLku ¾kÞu. íkuýu ÍzÃkÚke íku ¾kuÕÞku ylku ðkt[ðk {ktzâku. yu{kt LkuÃkkur ÞLk çkkulkkãkkxolke ÞkusLkkLke rðøkíkku níke. LkuÃkkur ÞLk yuõçkk xkãkw 13 9

10 14 ÃkhÚke Mkþ MkirLkfku MkkÚkuLkkt ºký snks RLku Lkef þu, ylku íkulkk MkkÚkeykuyu ÃkurhMk LkuÃkkur ÞLk ÃknkU[u íkulke hkn òuðklke Mkq[Lkk níke. ÃkºkLke rðøkíkku ðkt[íkkt rð Vkuxo ÄúwS WXâku. òu fkur òýe òþ fu ykðku Ãkºk LkkÞçk Mkhfkhe ðfe elkk rãkíkklku ¾kÞku Au íkku LkkÞçk Mkhfkhe ðfe íkhefulke íkulke Lkkufhe s Lkk òþ Ãký þtxku Ë RVLke fkur fk k fkuxzelkk fuëe s íkulku çklkðwt Ãkzu! fuðwt MkkYt LkMkeçk fu, yk s rëðmku Mkhfkhe ðfe {kmkeo {kt nksh Lk níkk ylku yuz{lz ËkLíkuLke íkãkkmk fhðklkwt íkulkk LkMkeçk{kt ykôþwt! yu{ Lk ÚkÞwt nkuík íkku þwt çklkík íkulke fõãklkkúke íku ÄúwS WXâku. íku ËkLíku íkhv VÞkuo ylku çkkuõþku, íkwt {Lku ð[lk ykãkwt Awt fu íkwt yk ÃkºkLke fþe Ãký rðøkík òýíkku LkÚke? Mkknuçk, nwt ð[lk ykãkwt Awt. Xef Au. nðu {khu íklku Úkkuzef ðkh{kxu ðäw ynet hkufðku Ãkzþu. sux wt çklku íkux wt ðnu wt fheþwt. íkkhe Mkk{uLkku {wïþ Ãkwhkðku yk Ãkºk Au. ylku íkulkuykãkýu «Úk{ Lkkþ fhe Lkk¾eyu Aeyu. yu{ fne rð Vkuxuo íku Ãkºk {eýçk ke Mkk{u ÄÞkuo ylku çk e LkkÏÞku. íkwhlík íku çk elku ¾k¾ ÚkR økþku ylku íkulke hk¾ çkkhelke çknkh VUfe Ëuðk{kt ykðe. íku òuþwtlku, {U íkkhk {kxu þwt fþwo. {U yk Ãkºk çkk e LkkÏÞku. íkkhk rðyølkku yuf{kºk Ãkwhkðku - íkulkku Lkkþ fhe LkktÏÞku. nðu íkku íkwt {khe Ãkh rðïkmk hk¾e þfwt Awt. rð Vkuxuo wå[krúke fìkwt. nk Mkknuçk, ykãk ¾qçk ¼ k Aku. nðu {khu þwt fhðklkwt Au? yuz{lzu ÃkqAâwt. LÞkÞ Þ{kt {khu íklku yks Mkkts MkwÄe hk¾ðku Ãkzþu. òu çkeòu fkur íklku «& fhu íkku, yk Ãkºk rðþu íkkhu yufãký þçë Wå[khðkLkku LkÚke. yu Ãký íkkhu Mkkð[uíke hk¾ðklke Au fu, yk Ãkºk sulku ¾kÞu ku íkulkwt Lkk{ Ãký íkkhu fkurlku fnuðklkwt LkÚke. Mk{ßÞku? rð Vkuxuo fìkwt. nwt ð[lk ykãkwt Awt... yuz{lzu fìkwt. rð Vkuxuo ½txze ðøkkze ylku yuf Ãkku emk ytëh ykôþku. yklke MkkÚku ò. rð Vkuxuo yuz{lzlku sýkôþwt. ßÞkhu Ãkkur Mk ylku yuz{lz Y{ Akuze økþk íþkhu rð Vkuxo íkulke ¾whþe{kt çkumke s hìkku. òu yk Ãkºk íkulkk MkknuçkLkk nkúk{kt ÃknkU[e økþku nkuík íkku þwt Úkkík íkulke þõþíkkyku rð[khíkkt s íku ÄúwS WXâku níkku. yuz{lz ËkLíku ÃkºkLke rðøkíkku òýíkku Lk níkku, Ãký íkulku Ãkºk fkulku ¾kÞku Au íkulke {krníke íkku níke s. yux u íkulku AkuzðkLkwt òu¾{ íkku R s Lkk þfkþ. íkuýu yuf ÞkusLkk rð[khe. yuz{lz ËkLíkuLku hmíkk{ktúke Ëqh s hk¾ðku, ylku íku su Ãkºk kðu ku íkulke rðøkíkkulkku WÃkÞkuøk ÃkkuíkkLkk k¼kúkuo fhðku. yk Ãkºk fu sulkkúke nwt çkhçkkë ÚkR òík, íku s ÃkºkLke {krníkeúke nðu nwt ÃkiMkkËkh ÚkRþ. rð Vkuxo {Lk{kt çkçkzâku. ylku, [nuhk Ãkh {wmfhknx MkkÚku íkulkk ølklke r{sçkklke{kt ÃknkU[e økþku

11 16 7 : Mkku rëðmk yuz{lz ËkLíkuLku Ãkkur Mk çknkh R økþku, Ãkhtíkw íkulku Akuze {wfðklku çkë u yuf Xtze, øktäkíke fkuxze{kt íkulku Ãkqhe ËeÄku. yklkku yúko þwt ÚkR þfu? rð Vkuxuo íkku íkulku {wõík fhðklkwt ð[lk ykãþwt níkwt, ßÞkhu ynª íkku íku yuf fuëe çklke økþku níkku. Mkkts Ãkzu ÃkkAku yuf Ãkku emk ykôþku ylku íkuýu íkulke fkuxzelkwt çkkhýwt ¾kuÕÞwt. ÃkkuíkkLke ykøk yuz{lzlku Äfu íkkt íkuýu ykëuþ ykôþku, {khe MkkÚku [k. yuz{lz ËkLíkuLku ½kuzkøkkze{kt çkumkkzðk{kt ykôþku. Úkkuzef {wmkkvhe íku{kt fhkôþk çkkë yuz{lzlku yuf nku e{kt [Zkðe Ëuðk{kt ykôþku. {Lku õþkt R òð Aku? yuz{lzu ÃkqAâwt. n{ýkt íklku ¾çkh Ãkzþu. yuf sýu íkkuazkrúke sðkçk ykãþku. yuz{lzlku R síke nkuze Ä ku Akuze økr ylku Mk{wÿ{kt ykøk ðäðk køke. hkrºk ytäfkh{þ níke, ylku íkulkk ytäkhkt ðäelku yuz{lz Ãkkuíku õþkt R sðkíkku níkku íku Lk e fhðk «ÞíLk fhíkku níkku. Úkkuzeðkh{kt íkku íkulku çkku k[k e Úkíke nkuþ íkuðk yðkòu Mkt¼ kðk {ktzâk. Mk{wÿ{kt yuf xkãkw ÃkkMku íkuyku ÃknkU[e økþk níkk. Ãký, nsw yuz{lz òýe þõþku Lk níkku fu íkulku õþkt R ykððk{kt ykôþku Au. íkuýu ykt¾ku Mkíkus fhe ylku Ÿ[u òuþwt íkku íkulku ÏÞk ykôþku fu, íku þìxku Ë RVLke ík uxe{kt s W¼ku Au. yu nsw fþwt rð[khu íku Ãknu kt íkku íkulku þìxku Ë RV{kt Äfu e Ëuðk{kt ykôþku, ylku WÃkh Lke[u síkkt Úkkuzkt ÃkøkrÚkÞkt [ZkÔÞk - WíkhkÔÞk ÃkAe íkulku yuf ytäkhe fkuxze{kt Äfu e Ëuðk{kt ykôþku. yuz{lzu rð[kþwo : {k wt ftrf økkuxk ku ÚkÞku køku Au. ¼khu {kuxku økkuxk ku. íkulku {MkeozeMkLkk rð[khku ykððk {ktzâk. rçk[khe {khe hkn òuíke Q¼e nþu. yulku MktËuþku íkku {kuf ðku s òuryu. yu su h íkhv VÞkuo. Mkknuçk, nwt ÃkiMkkËkh LkÚke. yuúke nwt ykãklku çknw {kuxe hf{ ykãke þfwt yu{ LkÚke. Ãký òu ykãk {khku yuf tëuþku {kmkeo R sþku, ylku íþkt hnuíke yuf {MkeozeMk Lkk{Lke AkufheLku ykãkþku íkku nwt ykãklku yuf Mkku kwlk ykãkeþ. Ãký su hlku íkulkku yufãký þçë Mkkt¼ ðklke õþkt Ãkze níke. yux e LkkLke hf{ {kxu {khe LkkufheLkwt òu¾{ þwt fhðk ¾uzwt? yuz{lz ËkLíkuyu rðlktíkeyku fhe, Ä{feyku ykãke, Ãkhtíkw fþwt Lkk ðéþwt. yulke fkuxzelkk ËhðkòLkwt òuhúke çktä Úkðwt ylku íkk k{kt fqt[e Vhðe yu s yulkku sðkçk níkku {kºk. * * * * * ßÞkhu yuz{lzlku þìxku Ë RV{kt Ãkqhe Ëuðk{kt ykôþku, íþkhu rð Vkuxo ÃkurhMk íkhv sðk Lkef e økþu ku. hkò wr yzkh{klku { elku íku LkuÃkkur ÞLkLke ÞkusLkkLke {krníke ykãkðk {ktøkíkku níkku. yu hkò MkkÚku níkku íþkhu s {krníke ykðe fu, LkuÃkkur ÞLk íkulkk MkiLÞ MkkÚku Ërûký rflkkhu WíkÞkuo Au. rð VkuxoLkk ÃkurhMk hkufký Ëhr{ÞkLk íkulkk LkuÃkkur ÞLkðkËe rãkíkkyu íkulke {w kfkík eäe. yulkk rãkíkklku { elku rð Vkuxo MknusÃký hks ÚkÞku Lk níkku. W xklkwt, ylku yu [íkk níke fu LkuÃkkur ÞLkðkËe íkulkk rãkíkklku íkulku íþkt ykðu k fkur òur íkku LkÚke økþwt Lku! yu fkurãký heíku LkuÃkkur ÞLkðkËeyku MkkÚku Mktf kððk {køkíkku Lk níkku. yu RåAíkku níkku fu, íkulkk rãkíkk sõëeúke íkulkk rlkðkmkmúkklkuúke síkk hnu. yuúke íkuýu íkulkk rãkíkklku [uíkôþk fu, çkäk s LkuÃkkur ÞLkðkËeykuLke ÄhÃkfz ÚkR hne Au ylku su {kt Ãkqhðk{kt ykðe hìkk Au. íkuýu íkulkk rãkíkklku Mk kn ykãke fu, íku{ýu ÃkurhMk{kt hnuðwt nkuþ íkku fkur økwó MÚk u 17 11

12 18 síkk hnuðwt òuryu ylku Lkrn íkku íku{lku Ãkfze uðk{kt ykðþu ylku {khe Lkk¾ðk{kt ykðþu. íkulkk rãkíkk íkulke Mkk{u òur hìkk. íku{lkk [nuhk Ãkh yk¼khlke køkýe Ëu¾kíke níke. yu{ýu fìkwt. {khk Ëefhk íkkhku ¾qçk ¾qçk yk¼kh. {Lku yu{ køku Au fu íku {khe StËøke çk[kðe Au. yuf rëðmk, ßÞkhu LkuÃkkur ÞLk Mk kk Ãkh ÃkkAku ykðþu íþkhu, yklkk çkë k{kt íklku syh {ËË fheþ. * * * * * rð VkuxoLke [uíkðýeúke hkòlku fþku k¼ ÚkÞku Lknet. íkulku klmk AkuzeLku LkkMke sðwt Ãkzâwt. LkuÃkkur ÞLku ÃkurhMk fçsu fþwo, ylku VheÚke íku ktmk ËuþLkku hkßþfíkko çklke økþku. suðku LkuÃkkur ÞLk Mk kk Ãkh ykôþku fu, {kmkeo Lkk ðnký-{k ef {kuhu u yuz{lz ËkLíkuLke {wâõík {kxulke yhs fhe. òu yuz{lz ËkLíkuLku LkuÃkkur ÞLkðkËe íkhefu su {kt Ãkqhðk{kt ykôþku nkuþ íkku nðu íkulku LkuÃkkur ÞLkLkk hkßþ{kt {wõík fhðku s òuryu. Ãký yu{ Lk çklþwt. rð Vkuxo LkuÃkkur ÞLkLkk hkßþ{kt Ãký {kmkeo {kt yräfkhe çklke hìkku. íkulkk rãkíkkyu, ð[lk «{kýu, íkulku çk[kðe eäu ku. rð Vkuxo hkò íkhve nkuðk Aíkkt íkulku íkulke Lkkufhe{kt [k w hk¾ðk{kt ykðu ku. çkeò çkäk hkòðkëeykulku Lkkufhe{ktÚke çkhíkhv fhðk{kt ykðu k; fux kflku su {kt Ãkqhðk{kt ykðu k ylku fux kflku {kuíklku ½kx Wíkkhðk{kt ykðu k. rð VkuxoLke çkkçkík{kt yuðwt fþwt Lk çklþwt, fkhý íkulkk rãkíkkyu íkulku çk[kðe eäu ku. Mkhfkhe ðfe hkò íkhve níkku, ylku íkulku Ãkfze R su {kt Äfu e Ëuðk{kt ykðu. ÃkAe íkulkwt þwt ÚkÞwt íku òur òýíkwt Lk níkwt. íkulkk MÚkkLku rð VkuxoLku {qfðk{kt ykðu ku. LkkÞçk Mkhfkhe ðfe rð Vkuxo nðu Mkhfkhe ðfe çklku Au. rð Vkuxo òýíkku níkku fu, òu yuz{lzlku {wõík fhðk{kt ykðu íkku íkulke Auíkh Ãkze ònuh ÚkR òþ. yuúke yuz{lz su {kt s økkuäkr hnu íkuðe s fkþoðkne fþko fhe. ßÞkhu ßÞkhu {kuhu yuz{lz {kxu { ðk økþku íþkhu íkuýu {kºk ð[lkku s ykãþkt ylku fþkt Lk h Ãkøk kt Lk ¼ÞkO. * * * * * yuz{lz ËkLíkuLkk AqxfkhkLkku ¼Þ {kºk yuf k rð VkuxoLku s Lk níkku, çkeò ½ýkLku níkku. zuløk Mkuo Ãký LkuÃkkur ÞLkLkk ykøk{lklku Mkkð[uíkeÃkqðof òuðk {ktzu wt. LkuÃkkur ÞLk Mk kkáz Úkíkkt íkulku ÚkÞwt, nðu yuz{lz {wõík Úkþu ylku íku {khe þkuä fhþu. {khk Ãkh çkë ku ðkéþk rðlkk Lknª hnu. {khu fkur çkeò Ëuþ{kt MktíkkR sðwt òuryu, suúke íku {Lku þkuäe Lk þfu. yk{ rð[khe zuløk Mko klmk Akuze økþku, ylku MÃkuLk{kt hìkku. VLkkoLz {kulzuøkku {kxu íkku MkkÁt s ÚkÞwt níkwt. yuz{lz síkkt íku çkäku Mk{Þ {MkeozeMk MkkÚku rðíkkððk køþku. yu {MkeozeMkLkku «u{ Síkðk {køkíkku níkku. íkulku yuz{lzlkwt þwt íkþwt íku òýðklkefu íkulke [íkk fhðklke ÃkS s Lk níke. yu íkku yu rëðmklke hkn òuíkku níkku, fu õþkhu{mkeozemk íkulke ÃkíLke çklkðk Mkt{rík ykãku. VLkkoLz {kulzuøkku MkirLkf níkku. yuf MkirLkf íkhefu LkuÃkkur ÞLk íkhvúke íkulku ÞwØ{kt sðk ykëuþ {éþku. ßÞkhu íku {MkeozeMkLke rðëkþ uðk økþku íþkhu {MkeozeMk ¾qçk s Ëw:¾e ÚkR økr. íku çkku e Ãkze, VLkkoLz, fþwtf y½rxík ÚkkÞ íkku nwt yk ËwrLkÞk{kt yuf e s Ãkze srþ. yulkk þçëkuyu VLkkoLz hks ÚkÞku. òu yuz{lz ÃkkAku Lk ykðu íkku, fkurf rëðmk {MkeozeMk íkulke ÃkíLke çklkþu yuðe ykþk íkulku çktäkr. * * * * * 19 12

13 20 LkuÃkkur ÞLk Mkku rëðmk Mk kk Ãkh hìkku. ðkuxh qlkk ÞwØ{kt íkulkku ÃkhksÞ ÚkÞku.rð Vkuxuo Äkhu wt íku{ hkò wr yzkh{ku ÃkurhMk{kt Mk kkmúkklku ykôþku. yu MkkÚku yuz{lzlke {wâõík {kxu {kuhu ykðíkku çktä ÚkR økþku. nðu çkäe ykþklkku ytík ykôþku. yuz{lz ËkLíkuLkk ð]ø rãkíkklku ¾kíkhe ÚkR økr fu, íku nðu íkulkk ËefhkLku { e þfþu Lknet. íkulkk ÃkiMkk Ãký ¾ kmk ÚkR økþk níkk. ylku su fktr {ktøkelku {u ðe þfu íku{ níkku íku Ãký síkwt hnu wt. yulku nðu SððkLke fkur RåAk Lk níke fu Lk níkku swmmkku. LkuÃkkur ÞLkLke nkh ÃkAe íku íkwhlík ¼q¾{hkÚke yðmkklk ÃkkBÞku, yulkk ÃkwºkLke ÚkLkkh ÃkíLke {MkeozeMkLkk Mknkhk{kt. 8 : su {kt þuxku Ë RV{kt yuf rð¼køk yuðk níkku ßÞkt {kºk økktzk ylku ¼Þtfh fuëeykulkus hk¾ðk{kt ykðíkk níkk. yu rð¼køk ¼kUÞhk{kt níkku. yk ¼kUÞhk{kt yuf fkuxze{kt yuz{lz ËkLíkuLku hk¾ðk{kt ykðu ku. yulke fkuxzelkwt çkkhýwt rëðmk{kt çku ð¾ík Mknus ¾ku ðk{kt ykðíkwt, yuf Mkðkhu ylku çkes ð¾ík Mkktsu. ylku íku ð¾íku yuf Úkk e{kt Úkkuzku ¾hkçk ¾kuhkf ylku yuf ÃkkýeLku fqtòu ytëh Äfu e Ëuðkíkku. ÃkAe ÃkkAwt íku çktä ÚkR síkwt. ¾kuhkf ykãkðklkwt fk{ su h fhíkku. yu rmkðkmk yuz{tzlku fkur {kýmk òuðk Lk { íkku. yuz{lzlku yu Ãký Mk{sý Lk Ãkze fu, fkuxo{kt fumk [ kôþk ðøkh íkulku fu{ su {kt Ãkqhe Ëuðk{kt ykôþku. yuf ð»ko íkku yuýu yu ykþk{kt ÃkMkkh fþwo fu, rð VkuxoLku íkulke ¼q Mk{òþu ylku íkulku {wõík fhðklkku ykëuþ ykãkþu.rçk[khku yuz{lz! yulku õþkt ¾çkh níke fu íkulku su {kt ÃkqhLkkh çkeòu fkur Lknª Ãký LkkÞçk Mkhfkhe ðfe rðõvkuxo Ãkkuíku s níkku. çkeswt ð»ko ÃkMkkh ÚkR økþwt. yuz{lz ËkLíkuLku su çknkhlke ËwrLkÞkLke fþe {krníke Lk { e. yuýu íkku {kºk yulke fkuxzelke [kh rëðk ku s òuðklke níke. ylku rëðmk{kt çku ð¾ík ¾kðk ykãkðk ykðíkk su hlku s òuðklkku níkku. ºkeswt ð»ko ÃkMkkh ÚkR økþwt. yu{ [kuúkwt Ãký ÃkMkkh ÚkR økþwt. nðu íkku yuðe ÃkrhÂMÚkrík MkòoR fu, ËkLíkuLku yu Ãký ÞkË Lk hìkwt fu íku økwlkuøkkh níkku fu rlkëkuo»k. yulkwt {Lk çkkðhwt çklke økþwt. yu [ku MkÃkýu økktzku Úkíkku síkku níkku. fuëe ÚkÞkLkk Ãkkt[{k ð»kuo yulkku r{òs çkë kr økþku. yu økwmmkk{kt s hnuðk køþku. yu su hkulku çkhkzk Ãkkze ¼ktzðk {ktzâku. yu 21 13

14 22 yulku su {kt ÃkqhLkkhLku Ãký ¼ktzðk {ktzâku. yulkk ðíkolkúke su hku Ãký øk¼hkðk {ktzâk. íkuyku yulku økktzku økýðk {ktzâk. yu ¼kUÞhk{ktLkk fuëeykulke su{ ¼Þtfh økýkðk {ktzâku. Aêk ð»kolkkt ytíku íkku ËkLíkuyu SððkLke ykþk Akuze ËeÄe. yuýu {hðklkwt Lk e fhe ËeÄwt, yuýu ¾kðk-ÃkeðkLkwt Akuze ËeÄwt. yuúke yulkwt ¾kðkLkwt íku nðkçkkhe{ktúke çknkh VUfe Ëuðk {ktzâku. yu Lkçk ku Ãkzíkku økþku. yuðe ÂMÚkrík ykðe økr fu íku ÃkÚkkhe{ktÚke W¼ku Ãký Lk ÚkR þfu. íku øk¼øk {he økþku níkku. yu yulke ÃkÚkkhe{kt Ãkzâku hnuíkku níkku. yu su {kt Úkíkk yðkòu Mkkt¼ íkku. yu su {ktlkk çkäk yðkòuúke Ãkrhr[ík çklke çkþu. yulke fkuxzelke Aík{ktÚke xãkfíkk ÃkkýeLkkt xãk xãk yðks Ãký íkulku MÃkMx heíku Mkt¼ kíkku ; fkuxze{kt ylku su {kt yk{íku{ ËkuzkËkuze fhíkk ôëhzkykulkk yðks Ãký íku Mkkt¼ e þfíkku ; yulku yulke fkuxzelkk fkur ¾qýk{kt ò w økwtúkíkk fhkuzeþklke Äe{e Äe{e n [ Ãký Mkkt¼ e þfíkku. Ãký, yuf Mkktsu yulku yuf rðr[ºk yðks Mkkt¼ ðk {éþku. yulke fkuxzelke rëðk ÃkkA fþwt ¾kuíkhkíkwt nkuþ íkuðku yðks køþku. yu yðks Úkkuzku Mk{Þ [kõþku ylku ÃkAe yxfe økþku. su h ¾kðkLkwt ykãkðk ykðu íku Mk{ÞLke Úkkuzeðkh Ãknu kt s íku yðks çktä ÚkÞku. yu yðks ÃkhÚke yu{ køkíkwt níkwt òýu fu fkur fuëe ¼køke Aqxðk fkur økwó {køko çklkkðe hìkku níkku... þwt yk þõþ níkwt? ËkLíku ¼køÞu s yk ðkík {klke þõþku. yu yðksu ËkLíku{kt ÃkrhðíkoLk kðe ËeÄwt. nðu yulku {hðklku çkë u SððkLke RåAk ÚkR. yulku ÚkÞwt, çkeòu fkur fuëe òu LkkMke sðk {kxu økwó {køko ¾kuËe þfu íkku yu fu{ Lkk fhe þfu? íkuýu Lk e fþwo, íkulke fkuxze ÃkkA Úke ykðe hnu k yðks ytøku ðäw òýfkhe {u ððe. íkuýu Vhe ¾kðkLkwt þy fþwo nðu íkulku íkkfkíklke syh níke. suðe yulkk{kt Úkkuze íkkfkík ykðe fu, íkuýu fkuxze{kt yuðwt Mkk½Lk þkuäðk {ktzâwt sulkkúke íku rëðk Lkk ÃkÚkhkykuLku ¾kuíkhe þfu. íkulke fkuxze{kt yuðwt MkkÄLk Lk níkwt. yuf s ku¾tzlke ðmíkw íkulku òuðk { íke ylku íku MkkuMkÃkkLk, su{kt su h íkulkk {kxu Ãkkík wt «ðkne kôþk fhíkku. yu{ktúke su h íkulke Úkk e{kt huzíkku ylku ÃkAe MkkuMkÃkkLk R síkku hnuíkku. ËkLíkuLku yuf rð[kh ykôþku. yu s Mkktsu, ËkLíkuyu yulke Úkk e ËhðkòLke íkælk LkSf {qfe ËeÄe. su hu ykðelku Ëhðkòu ¾kuÕÞku ylku íkulkku Ãkøk Úkk e Ãkh {qfe ËeÄku. Úkk elkk ffzu ffzk ÚkR økþk. Ëhðkò ÃkkMku Úkk e {qfðk çkë íku ËkLíku Mkk{u çkçkzâku ylku MkwÃk ykãkðk {kxulkwt fþwt ðkmký íkulke fkuxze{kt þkuäðk {ktzâku. yuðwt fþwt níkwt s Lknª. yk MkkuMkÃkkLk s {qfíkk òð. ylku {khku LkkMíkku R ykðku íþkhu ÃkkAwt uíkk sòu. yuz{lzu Mkq[ÔÞwt. su h Mkt{ík ÚkÞku, fkhý fu íku{ fhðkúke íkulke íkulke Úkk e uðk sðklke {nulkík çk[íke níke. suðwt fkuxzelkwt çkkhýwt çktä ÚkÞwt fu, ËkLíku íkulkku MkwÃk ÍzÃkÚke Ãke økþku ylku fk{u ð øþku. MkkuMkÃkkLkLkk nkúkk ðzu íkuýu rëðk {ktlkk yuf ÃkÚÚkhLke ykmkãkkmklkku [qlkku ¾kuíkhðk {ktzâku. Mkðkh MkÄe{kt íkku ÃkÚkhku rëðk {ktúke fkze LkktÏÞku. su h ykðu íku Ãknu kt íkuýu íku ÃkÚkhku ÃkkAku rëðk {kt {qfe ËeÄku. çkkhýwt ¾qÕÞwt ylku su h ¾kuhkf MkkÚku ykôþku. ík{u {Lku çkes Úkk e Lk kðe ykãke. ËkLíkuyu fìkwt. yu MkkuMkÃkkLk s íkkhe ÃkkMku Aku hìkwt. suúke íkwt íkkuze íkku Lkk þfwt. su hu sðkçk ykãþku

15 24 ËkLíku yulkk LkMkeçkLku {klke Lk þõþku. yuýu {Lkku{Lk ¼økðkLkLkku yk¼kh {klþku. suðku su h ÃkkAku økþku fu íkuýu íkulkwt fk{ þy fþwo. íkuýu Ãku ku ÃkÚÚkhku çknkh fkzâku, ylku íkulke ÃkkA Lke søþk ¾kuËðk {ktzâku. yuýu ¾kuãk s fþwo, ylku Ãkrhýk{u ½MkzeLku sr þfkþ yuðwt yuf {kuxwt fkýwt rëðk {kt ÚkR økþwt. ÃkkuíkkLkwt {kúkwt yu{kt Lkk¾e nkúk tçkkðe íkuýu íku{ktlke {kxe Ëqh fhðk {ktze. Úkkuzk ðkh{kt íku Ãku k økwó {køko{kt ykðe økþku, su çkeòu fuëe çklkkðe hìkku níkku. yu økwó {køko{kt íku Mkhfðk {ktzâku. yuf ¾qýk ÃkkMku çkeswt fþwt Mk ð íkwt nkuþ íkuðku yðks Mkkt¼ ðk {éþku. íku sz çklke økþku, Lk nkõþku fu Lk ïkmk eäku. yðks ÃkkAku ykôþku ylku ÃkAe yxfe økþku. økwó {køkolkk ytäkhk{kt, ËkLíku ylþ ÔÞÂõíkLkku ïkmk ylkw¼ðe þfíkku níkku. «Úk{ ð¾ík s, øk¼øk A ð»ko ÃkAe íku fkur {kýmklku { e hìkku níkku. 9 : çku fuëeyku «Úk{ {w kfkík ÃkAe çktlku fuëeyku Ëhhkus { ðk køþk; yu{lke {w kfkíkku yufçkeòlke fkuxze{kt hkºku s Úkíke ylku Mkðkhu su h ¼kusLk ykãkðk ykðu íku Ãknu kt ÃkkuíkÃkkuíkkLkk MÚkkLku ÃknkU[e síkk. ËkLíkuLkk MkkÚke fuëelkwt Lkk{ níkwt VurhÞk; íku yuf Rxkr ÞLk ÃkkËhe níkku ylku 1908Úke þuxku Ë RVLkku fuëe níkku. ËkLíku fhíkkt Mkkík ð»ko Ãknu kt íkulku fuë ÚkÞu e. VurhÞk þhehu LkkLkku {kýmk níkku. íku ô{h{kt Ãký LkkLkku níkku; ÃkhLíkw yu LkkLke ô{h{kt yuýu su Ëw:¾ku ylku ÞkíkLkkyku ¼kuøkðe níke íkulkk eäu íku ½hzku Ëu¾kíkku níkku. íkulkk ðk ktçkk níkk, Ãký Äku k ÚkR økþu k. yulkku [nuhku yulku Ãkzu e ÞkíkLkkykuLke [kze ¾kíkku níkku. òu fu íkulke ËkZe fk e níke ylku íku íkulke f{h MkwÄe ÃknkU[íke. íkulke ykt¾ku økkze ylku íkus níke. ËkLíkuLke su{ íku Ãký [ªÚkhunk níkku. VurhÞkLku su ÚkR íku Ãknu kt íku hku{lkk fkzeolk MÃkuzkLkku {tºke níkku. fkzeolk Lkk {]íþw çkkë íkwhlík íkulku Ãkfze uðk{kt ykðu ku, ylku hkßþ rðyø fkðºkw fhðklkk ykhkuãkmkh su {kt Ãkqhe Ëuðk{kt ykðu ku. ykúke yu su {kt níkku; þuxkuë RVLkku fuëe níkku. VurhÞkLku þuxkuë RV{kt økktzk fuëeykulke MkkÚku ¼kUÞhk{kt hk¾ðk{kt ykðu ku. su Lkk {kýmkku íkulku økktzku økýíkk, fkhý fu íku nt{uþkt ÃkkuíkkLkk AwÃkkðu k ¾òLkkLke s ðkík fhíkku. yuýu su hlku yuðe k [ ykãku e fu, òu íku íkulku su {ktúke LkkMke Aqxðk Ëu íkku íkulkk AqÃkk ¾òLkk{ktÚke íkulku Úkkuzku ¼køk ykãkþu. Ãký su ðk k òýíkk níkk fu, íkulke ÃkkMku fkur AqÃkku ¾òLkku LkÚke. VurhÞk rðîklk {kýmk níkku. íkulku ½ýe ¼k»kkyku ykðzíke. íku økrýík, rð kklk, Ëðk ylku MkkrníÞ{kt Ãký ¾qçk òýfkhe Ähkðíkku. yuýu su Lke fkuxze{kt hìkk hìkk s AqÃkku {køko çklkkððklkkt MkkÄLkku 25 15

16 26 çklkkðu kt. yu WÃkhktík íkuýu {ka elkk nkzfk{ktúke ÃkuLk çklkkðu e; {uþ{ktúke þkne çklkkðu e. ßÞkhu íkulke ÃkkMku þkne ¾ kmk ÚkR síke íþkhu íku ÃkkuíkkLkk þheh{kt ½k Ãkkze kune fkze kune ðzu ¾íkku. íkuýu íkulkk ¾{eMk{ktÚke fkøk çklkkðu. yk ÃkuLk, þkne ylku fkøk Lke {ËËÚke íkuýu su {kt s yuf ÃkwMíkf ¾u wt. yus heíku, LkkLkkt LkkLkkt nkzfkt{ktúke íkuýu MkkuÞku çklkkðu e, yuf [ÃÃkw Ãký çklkkðu. ðäu k fkãkz{ktúke íkuýu Lkkþe Aqxðk {kxu LkeMkhýe Ãký çklkkðe hk¾u e. Ãký, yk çkäwt ík{u õþkt Mktíkkzâwt Au? ËkLíkuyu ÃkqAâwt. {khe fkuxzelke ÃkkA ykðu k yuf sqlkk [q k{kt. yu s [q k{ktúke {Lku {uþ { u e sulkk ðzu {U þkne íkiþkh fhu e. VurhÞkyu ËkLíkuLku sýkôþwt fu íkulku yu{ níkwt fu íkulkku økwó {køko rfõ klke çknkh Lkef þu ylku íþkhu íku íkulke LkeMkhýeLke {ËËÚke LkkMke Aqxþu. íþktúke yu ËrhÞk{kt Ãkze Ëqh Ëqh íkhe sþu, Ãký, fkþ! yu{ Lk ÚkÞwt. íku ¾kuxku Ãkzâku. yulke fkuxzeúke økwó hmíkku çknkh sðklku çkë u ËkLíkuLke fkuxzeyu ÃknkUåÞku! 10 : VurhÞk ¼uË Wfu u Au. yuz{lz ËkLíkuLku ÚkÞwt, VurhÞk suðku zkìkku ylku nkurþþkh {kýmk íkulku íkulke ykãkr klkwt hnmþ þkuäe fkzðk{kt fëk[ {ËË fhe þfu. yuz{lz ËkLíkuyu VurhÞkLku ÃkkuíkkLkk ølklke ðkík fhe. yuýu yu Ãký fìkwt fu, LkkÞçk Mkhfkhe ðfe u íkulku Akuze {qfðklke ¾kºke ykãþk ÃkAe Ãký MkirLkfkuyu íkulke fuðe heíku ÄhÃkfz fhe ylku íkulku fuðe heíku þuxkuë RV{kt Ãkqhe Ëuðk{kt ykôþku. íkuýu VurhÞkLku ÃkqAâwt, þwt íku ykðwt fu{ çklþwt nþu íku Mk{S þfu Au. nwt fu{ fuëe çklþku? nwt íkku rlkëkuo»k Awt yuz{lzu fìkwt. yuz{lz ËkLíku çkku e hìkku yux u VurhÞk þktríkúke rð[khðk køþku. ÃkAe íkuýu fìkwt, òu íkkhu fkurãký ¾hkçk f]íþ þkuäe fkzðku nkuþ íkku «Úk{ íkkhu yu þkuäe fkzðwt òuryu fu íkulkkúke k¼ fkulku ÚkðkLkku Au. nðu, íkkhk rfmmkk{kt rð[kheyu íkku, íkkhe økuhnksheúke fkulku k¼ ÚkkÞ? fkurlku Lknª. nwt õþkt {kuxku {kýmk níkku. ËkLíkuyu sðkçk ykãþku. Ëhuf {kýmk fkurflku {kxu íkku Úkkuzku {níðlkku Au s. íku s n{ýkt fìkwt fu, íklku VuhkuLk Lkku fuãxlk çklkkððklkku níkku. ylku íkwt yuf ÞwðkLk MkwtËh AkufheLku ÃkhýðkLkku níkku. yk çktlku ½xLkkyku çklkðe hkufðk{kt fkurlku hmk nkuþ ¾hku? íkwt VuhkuLk Lkku fóklk Lk çklkwt íkuðwt fkur RåAíkwt níkwt ¾Át? VurhÞkyu ÃkqAâwt. Lkk {Lku køku Au fu ¾ kmkeykulku íkku íku økbþwt s nkuík. yuf s {kýmk {khe MkkÚku Íøkzu ku. yulku íku zuløk Mko, ËkLíkuyu sðkçk ykãþku. ylku òu íkwt fãíkklk çklþku nkuík íkku íku yk zuløk MkoLku VuhkuLk Ãkh hkïþku nkuík? VurhÞkyu ÃkqAâwt. Lkk. fkhý fu {U ½ýe ðkh íkulkk rnmkkçkku{kt ¼q ku òuþu e

17 28 nt... nðu ftrf íkkøk { u Au. ylku ßÞkhu íkwt yuõçkk xkãkw Ãkh WíkÞkuo, íþkhu íklku ÃkurhMk R sðk yuf fkøk ykãkðk{kt ykðu ku. fkuryu íklku yk Ãkºk R ðnký Ãkh ykðíkku òuþu ku? VurhÞkyu ÃkqAâwt. fkur yu Ãký òuþku nkuþ. fkhý fu íku {khk nkúk{kt s níkku. íkku, {khk {íku yuf ðkík MÃkü çklku Au fu, zuløk Mkuo íklku yu Ãkºk R ykðíkku òuþku nþu. Mkhfkhe ðfe elku {kuf ðk{kt ykðu íkkhe rðáølke VrhÞkË{kt íkulku fþef uðkëuðk Au s. þyykíkúke s òu íkwt íkulku þtfklke Lkshu Lkk òuíkku nkuô íkku, íkwt ¼ku ku Au. çkeòyku{kt rðïkmk hk¾lkkh Au. VurhÞkyu MÃküíkk fhe. ykun...! zuløk Mko fux ku Ëwü {kýmk Au. nðu, íkkhk ylku {MkeozeMkLkk ølk rðþu. þwt íku ølk Úkíkwt hkufðk{kt fkurlku hmk níkku? VurhÞkyu ÃkqAâwt. yulkku rãkíkhkr VLkkoLz íkulku [kníkku níkku, ÃkhLíkw Ãkºk{kt sýkðe Au íku fkur rðøkík íkulkk ÏÞk {kt Lk níke. nðu {Lku ¾kºke ÚkkÞ Au fu, íku Ãkºk zuløk Mkuo s ÏÞku nþu. Ãký yk zuløk Mko VLkkoLzLku yku ¾u Au? VurhÞkyu ÃkqAâwt. Lkk...nk. íku yku ¾u Au. nðu {Lku ÞkË ykðu Au! þwt? yu çktlku, zuløk Mko ylku VLkkoLz, {khk Ãkkzkuþe fuzymk MkkÚku nkux k rhíðo Äkçku çkuxu k. y{u {kmkeo ykðe ÃknkUåÞk íku s rëðmku nwt ylku {MkeozeMk Vhðk Lkef u kt. {U yk íkku rð[kþwo s Lknª, nkux {kt íku{lkk xuçk Ãkh fkøk, ÃkuLk ylku þkne Ãký Ãkzu e. nðu çkäwt MÃkü ÚkkÞ Au. yuz{lzu fìkwt. íklku Mktíkku»k ÚkÞku? nk, nðu çkäwt Mk{òÞ Au. Ãký nsw ðäw {khu òýðwt Au. fumk [ kôþk ðøkh {Lku su {kt fu{ Äfu e ËeÄku? yu sqëe çkkçkík Au. íku íkku {Lku fìkwt fu, hkßþ Mkhfkhe ðfe u Lknª, Ãký íkulkk LkkÞçku íkkhe ÃkqAÃkhA fhu e. 27 ð»kolkku ÞwðkLk LkkÞçk yräfkhe fëk[ íku çknwt {níðkfktûke nkuþ. íkkhe òuzu íkuýu fuðwt ðíkolk fhu wt? VurhÞkyu ÃkqAâwt. çknw ¼ krúke. Ãký íkãkkmk Ëhr{ÞkLk õþkhuþ íkulke ðíkoýwtf çkë kr níke ¾he? nk. yuõçkkúke ÃkurhMk R sðklkku fkøk ßÞkhu íkuýu ðktåþku íþkhu nwt su {w~fu e{kt {wfkrþ íku çkkçkík rð[khe íku [ríkík çklku ku. íkkhe {w~fu elke [íkkúke? íklku ¾kºke Au fu, íku íkkhe {w~fu e ytøku s [ríkík níkku? VurhÞkyu ÃkqAâwt. nk þk {kxu Lknª? yu y{ Ãkqhðkh fhðk {ktøkíkku níkkuu fu Ãkºk çkk elku íku {Lku {ËË fhe hìkku níkku. íklku ¾kºke Au, íkuýu Ãkºk çkk e s LkkÏÞku níkku? {khe Mkk{u s çkk u ku. yu{ Ãký íkuýu fnu wt fu, {khe Mkk{uLkku yuf{kºk Ãkqhkðku íku çkk e hìkku Au. yuðwt çklke þfu. íklku yuðwt køku Au fu, Ãkºk çkk ðk{kt íkulku ÃkkuíkkLkku fkur hmk nkuþ? VurhÞkyu ÃkqAâwt. yuýu {khe ÃkkMku yux wt ð[lk íkku eäu wt s fu íku Ãkºk rðþu nwt fkurlku ðkík Lknª fhwt. ylku íku Ãkºk sulku ¾kÞu íku Lkk{ ylku MkhLkk{wt íkku fkurãký ¼kuøku fkurlku Lk sýkðwt. yu Lkk{ {Lku çkhkçkh ÞkË Au. íku Lkkuhxh níkwt

18 30 Lkkuhxh! yu Lkk{u íkku yuf ul[ hksëqík Rxkr {kt níkku. ktrík Ãknu kt íku yuf W{hkð níkku. ylku ktrík ÃkAe íkuýu Lkk{ çkë u wt. íklku Lkkxçk Mkhfkhe ðfe Lkwt Lkk{ xkë Au? VurhÞkyu ÃkqAâwt. nk íkulkwt Lkk{ níkwt rðõvkuxo. VurhÞk nmke Ãkzâku. yu LkkÞçk Mkhfkhe ðfe u ÃkºkLkku Lkkþ fþkuo, yuýu íkkhk ¼ k {kxu, LkkuhxhLkwt Lkk{ fkurlku Lk sýkððk fìkwt íku{kt fþwt ¾kuxwt LkÚke fþwo. yu{ s fhu. íklku ¾çkh Au yk Lkkuhxh fkuý Au? yu íkulkku ÃkkuíkkLkku rãkíkk níkku. LkkÞçk Mkhfkhe ðfe Lkku s çkkãk Mk{ßÞku. 11 : ð»kkuolke Mk¾ík {nulkík ßÞkhu yuz{lz ËkLíkuLku Mk{òÞwt fu fuðe heíku íkulkk fnuðkíkk r{ºkkuyu íkulke MkkÚku AuíkhÃkªze fhe níke íþkhu íkuýu yu Mkki Ãkh çkë ku uðklkk MkkuøktÄ ¾kÄk. yulkku rlkýoþ VkÄh VurhÞkLku Lk økbþku. yu{ýu rlkhkþk{kt {kúkwt n kôþwt. çkë klkku rð[kh ¾kuxe çkkçkík Au. íkkhu òu yu{ fhðwt nkuþ íkku, íklku {ËË fþkolkwt {Lku Ëw:¾ Au. ÞwðkLk {kýmk fzðkmkãkqðof nmþku. íkuýu ðkík ðk e, [k ku, ykãkýu çkes ðkíkku fheyu. íþkh ÃkAeLkk rëðmkku{kt VurhÞkyu ½ýe çkäe ðmíkwykulke ðkíkku fhe. ËkLíkuLku hmk Ãkzðk {ktzâku. íkulku ¼ýðwt níkwt. VurhÞkyu íkulku ¼ýkÔÞku ; økrýík, rð kklk, RríknkMk, rðëuþkulke ¼k»kkyku, MkkrníÞ ylku Ëðkyku rðþu þe¾ôþwt. ËkLíku Úkkuzwt Rxkr ÞLk þeïþku ; ylku A {kmklkk ytíku íkku íkuýu MÃkurLkMk, ytøkúus ylku s{olk ¼k»kkyku Ãký çkku ðk {ktze. yuf ð»kolkk ytíku íkku yulkwt Ëhuf rð»kþlkwt kklk yux wt çkäwt ðäe økþwt fu fkur fõãke Lkk þfu fu íku Ãknu kt yuf ¼ ku¼ku ku ¾ kmke níkku. Mk{Þ ÃkMkkh Úkíkku økþku. yu{lke «Úk{ {w kfkíklkk øk¼øk çku ð»ko ÃkAe çktlku sýk su {ktúke LkkMke AqxðkLkwt rð[khðk {ktzâk.yu{ýu Lkðku økwó {køko çklkkððklkwt rð[khðk {ktzâwt, yk Lkðku økwó {køko yu{lke fkuxzeykulku òuzíkk økwó {køko{ktúke fkzðklkku níkku. Lkðku AqÃkku {køko hðuþlke Lke[u Lkef u, ßÞkt yuf MkirLkf W¼ku hnu íþkt. ynª íkuyku yuf ¾kzku çklkkðþu. yu ¾kzk WÃkh {qfu ÃkÚÚkh suðku Ãku ku MkirLkf íkulkk Ãkh Ãkøk {qfu fu íkqxe Ãkzu ylku MkirLkf økwó {køko{kt Ãkze òþ. íku ð¾íku íku çktlku MkirLkfLku Xufkýu Ãkkze Ëu ylku VurhÞkLke LkeMkhýe ðzu çkkhe{ktúke økz Wíkhe ËrhÞk{kt fqëe Ãkzu

19 32 çktlku sýk Lkðku økwó hmíkku çklkkððk Mkg {nulkík fhíkk níkk, ylku íkku Ãký VurhÞkyu ËkLíkuLku ¼ýkððkLkwt [k w s hk¾u wt. ËkLíku íkulkk r{ºk sux ku s rðîklk çklke økþku. ËhhkusLke VurhÞk MkkÚkuLke ðkík[eíklku RLku ËkLíkuLke ymmk ¾ kmke ðíkoýwtfku Aqxe økr. íku Lk{ú çklþku ; Wå[ ylku uc «fkhlkwt rþûký {u ðlkkhkykulku su «kó ÚkkÞ íkuðe heík¼kík íkulkk{kt ykðe økr. çkeòt çku ð»ko ðne økþkt ; økwó {køko çklkkððklkwt íku{lkwt fk{ yufkyuf yxfe økþwt. VurhÞk Mk¾ík rçk{kh Ãkzâku. íkulku yufkyuf nw{ ku ÚkÞku ylku íku k[kh çklke økþku. íkuýu ËkLíkuLku rðlktíke fhe fu,íkuýu økwó {køko çklkkððklkwt [k w hk¾ðwt òuryu ylku LkkMke sðwt òuryu, ÃkhLíkw ËkLíkuLku ÃkkuíkkLkk ð]ø ylku rçk{kh r{ºklku AkuzeLku yu{ su {ktúke ¼køke sðk{kt hmk Lk níkku. ßÞkt MkwÄe VurhÞk Mkkòu Lk ÚkR òþ íþkt MkwÄe íkulke MkkÚku s hnuðklkku íkuýu rlkýoþ fhe eäu ku òu íkuyku çktlku MkkÚku s LkkMke sr þfu íkku, íkulku yuf klku LkkMke AqxðkLke fkur RåAk Lk níke. yuúke økwó {køko çklkkððklkwt fk{ yxfe økþwt. yk ÞwðkLk {kýmklke r{ºkíkk ylku rlkckúke VurhÞk ½ýku ykùþo{kt Ãkze økþku. íku ËkLíkuLku ÃkkuíkkLkku Ãkwºk økýðk køþku. yulku íkuúke s íkuýu ËkLíkuLku ÃkkuíkkLkk ¾òLkk Lke ðkík fnuðk Lk e fþwo. 12 : VurhÞkLkku ¾òLkku ËkLíkuyu su Lkk hûkfkulku VurhÞkLku økktzku fnuíkk Mkkt¼ u k, fkhýfu VurhÞk nt{uþkt ¾òLkkLke ðkík fhíkku fu su íkulke ÃkkMku níkku s Lknª. yuúke ßÞkhu VurhÞkyu VheÚke íku ¾òLkkLke ËkLíkuLku ðkík fhðk {ktze, íþkhu ËkLíkuLku køþwt fu VurhÞk {øks ÃkhLkku fkçkw økw{kðe hìkku Au. r{ºk, ík{u {ktëk Aku. þktík hnku ylku Úkkuzku ykhk{ fhku, ËkLíkuyu Mk kn ykãke. VurhÞk íkulke Mkk{u òur hìkku. íkwt {klkwt Awt fu nwt økktzku Awt, Ãký ËkLíku, ¾òLkku íþkt Au s. {kºk {Lku Mkkt¼ ylku ÃkAe íkwt Lk e fh fu nwt MkíÞ çkku wt Awt fu Lknª. VurhÞkyu fìkwt. ÃkAe íkuýu ËkLíkuLku íkulke ðkík fne. VurhÞk fkzeolk MÃkuzk yuf ¾qçk sqlkk hku{lkk fwxwtçklkku AuÕ ku ðkhmk níkku. ÃktËh{e MkËeLkk ytík MkwÄe{kt íkku yk fwxwtçklku íku{lke MktÃkr k AwÃkkðe ËuðkLke Vhs Ãkze níke, suúke íku þâõíkþk e MkeÍh çkkuøkeoyk Ãkzkðe Lkk u! (MkeÄh çkkuøkeoyk hks fw{kh níkku, ylku ½ýku Ëwü níkku) MÃkuzk fwxwtçklkku ðzku níkku. íku ð¾íku íkulkwt Lkk{ MkeÍh MÃkuzk níkwt yuýu MktÃkr klku yuðe heíku AwÃkkðe fu, íkulkk {]íþw ÃkAe íkulku Íuh ykãklkkh MkeÍh çkkuøkeoyklku fu íkulkk fwxwtçklku íku MktÃkr klkku Ãk kku {éþku Lknª! yulkk yðmkklk Ãknu kt MÃkuzkLku íkulkk fwxwtçklkk MkÇÞkuLku AwÃkkðu e MktÃkr k ytøku {krníke ykãkðklkku Mk{Þ Ãký Lk {éþku. yu{ Ãký þkuäe Lk þfkþwt. MkeÍh MÃkuzk fwxwtçklke AuÕ e ÔÞÂõík íku fkzeolk MÃkuzk. fkzeolk MÃkuzkyu yulke sëøkelkku ½ýku Mk{Þ yu AwÃkku ¾òLkku ¾ku e fkzðk ¾[eo LkkÏÞku Ãký íkulku MkV íkk Lk { e. íkulku fkur ðkhmk Lk níkku. íku ßÞkhu yðmkklk ÃkkBÞku íþkhu íkuýu íkulkk fkøk ku íkulkk {tºke VurhÞkLku ykãþk

20 34 fkzeolk MÃkuzkyu ykãku k fkøk ku yuf rëðmk VurhÞk íkãkkmkíkku níkku. íku{ktlkk yuf fkøk {kt íkuýu fþwt ¾ký òuþwt Lknª. Mkkts Úkðk ykðe níke. íkuúke íkuýu íku fkøk Lkku r{ýçk ke Mk økkððk RÃkÞkuøk fþkuo. suðku íkuýu íku fkøk yâølk{kt {qõþku fu íkulku íku fkøk Ãkh Ãke eþ Ãkzíkk yûkhku Ëu¾kÞk. íkwhlík íkuýu fkøk Lkku ¼køk yku ðe LkkÏÞku, fkhý íku fkøk {kt íkku ¾ký ¾u wt níkwt. yu yÿ~þ þkneúke ¾u wt níkwt. íkuúke fkøk íkãku íþkhu s íku yûkhku ðkt[e þfkþ. íkuýu fkøk çk[kðe eäku. ÃkAe íkuýu íku fkøk Lku íkãkkôþku. yûkhku WÃkMke ykôþk. sux ku ¼køk çk e økþku níkku íkux k yûkhku Lkkþ ÃkkBÞk níkk. Ãký íku ¾ký íku Mk{S þõþku. yu íkku MkeÍh MÃkuzkLkwt ðrmkþíklkk{wt níkwt. yk ðrmkþíklkk{wt íkku MÃkuzk fwxwtçk AuÕ kt 300 ð»koúke þkuäe hìkwt níkwt. yuýu þktríkúke rð[kþwo, ylku íku, nkurþþkh níkku íkuúke, çk e økþu k ¼køkLkk yûkhku þwt nkur þfu íku rð[khe íku yk¾wt ¾ký çkeò fkøk Ãkh ¾e LkkÏÞwt. yk ¾òLkku VurhÞk þkuäðk òþ íku Ãknu kt íkku íkulke ÄhÃkfz ÚkR, ylku su {kt Ãkqhðk{kt ykôþku. ykúke yu ¾kíkhe fhe þõþku Lknª fu {kulxu r Mxku xkãkw Ãkh fwxwtçklke MktÃkr k ËxkÞu e Ãkze Au fu Lknª. VurhÞkyu ËkLíkuLku fìkwt fu, òu íkuyku LkkMke Aqxðk þâõík{klk çklkþku íkku íkuyku çktlku yk MktÃkr k ¾ku e fkze Mkh¾u ¼køku ðnu[e uþu. Ãký r{ºk, yk MktÃkr k íkku ík{khe Au. ylku nwt õþkt ík{khku Mkøkku Awt? ËkLíkuyu fìkwt. íkwt {khku Ëefhku s Au, yuz{lz, nðu nwt íklku yu heíku s òuô Awt. VurhÞkyu fìkwt. yuz{lz ËkLíku VurhÞkLkk Ãkøku Ãkzâku ylku hzðk {ktzâku. 35 ynª su {kt Ãký VurhÞkLku íku ¾ký ÞkË níkwt. íkuýu íku yuf fkøk Ãkh ¾e LkkÏÞwt. ËkLíkuyu yu ¾ký ðktåþwt. yk 1498 Lke 25 {e yur«u, {nklk MkeÍh çkkuøkeoyk MkkÚku ¼kusLk uðk {Lku yk{tºký yãkkþwt Au. {Lku ¼Þ Au fu, {khe MktÃkr k nzãke uðk íku {Lku Íuh ykãke Ëuþu. nwt yux k {kxu, {khk ¼ºkeò økezku MÃkuzkLku ònuh fát Awt fu (íku MktÃkr k) {U {kulxu r Mxku xkãkw Ãkh {U økwvkyku{kt Ëkxe Au. íkulke f{ík 20 k¾ hku{lk kwlk sux e øk¼øk ÚkkÞ Au, ylku íku s{ýe nhkuz{kt ykðu LkkLkk ¾kt[kÚke ðemk{ku ¾zf Ÿ[ku fhíkkt { e þfþu. ynª økwvk{kt çkeò ËhðkòLkk ËqhLkk ¾qýu ¾òLkku Ãkzu ku Au. {khk ¼ºkeòLku nwt {khk yuf{kºk ðkhmkëkh íkhefu çkäwt ykãke Ëô Awt. 2 yur«, 1498 MkeÍh MÃkuzk 20

21 36 13 : Awxfkhku ð»kkuo ÃkMkkh Úkíkkt økþkt. íkuyku LkkMke AqxðeLkwt rðxkhe s Lk þõþk, fkhý VurhÞk ½ýku {ktëku ylku Lkçk ku Ãkze økþku níkku. VurhÞkyu ËkLíkuLku VheÚke yuf k ¼køke Aqxðk rðlktrík fhe, Ãký ËkLíkuyu RLfkh fhe ËeÄku. òu íkuyku MkkÚku Lk LkkMke þfu, íkku LkkMke AqxðkLkku fkur Mkðk s W¼ku Úkíkku LkÚke. yuf hkºku ßÞkhu yuz{lz ylku VurhÞk ðkík[eík fhe hìkk níkk íþkhu, VurhÞkLku çkeòu nw{ ku ykôþku. íkulku ¾çkh Ãkze økr fu íkulkku ytík LkSf Au. íkuýu «kúkolkk fhðk ËkLíkuLku ÃkkuíkkLke ÃkkMku çkku kôþku. ½ýe {nulkíkúke íku W¼ku ÚkÞku. íku çkku e Ãkzâku : {kulxu r Mxku. {kulxu r Mxku ¼q e Lkk srþ, yu{lz, y rðëk. íkulkku ïkmkkuïkmk yxfe økþku ylku íku ÃkÚkkhe{kt ÃkkAku Ãkzâku. Ëw:¾e ÓËÞu ËkLíku ÃkkuíkkLke fkuxze{kt ÃkkAku VÞkuo. MkðkhLkwt ¼kusLk ykãkðk su h ykðu íkulke hkn òuðk køþku. su hu ykðe suðwt íkulkwt ¾kðkLkwt {qõþwt fu økwó {køkuoúke íku VurhÞkLke fkuxze MkwÄe ÃknkU[e økþku. VurhÞkLke fkuxze{kt þwt çklku Au íku íkulku òýðwt níkwt. ¼ªíkLku íkulkk fklk yzkze íku ½qxrýÞu Ãkzâku. su hlku çkkhýwt W½kzíkku ylku ÃkAe {kuxuúke [emk Ãkkzíkku íkuýu Mkkt¼éÞku. íkuýu (su hu) {]ík ½hzk {kýmklkwt þheh Ãkzu wt òuþwt nþu. su h íkwhlík ÃkkAku Vhe økþku ylku su Lkk ðzk yräfkhelku çkku kðe kôþku. su Lkku ðzku yräfkhe ylkuf hûkfku MkkÚku ykðu ku, íkuúke ½ýkt çkäkt Ãkøk ktlkkt yðkòu ykðíkk níkk. VurhÞkLkk {]íkëunlku yuf fkuúk k{kt Mkeðe Ëuðk ylku Mkktsu {kxe ðk ðk su Lkk ðzkyu hûkfkulku ykëuþ ykãþku. yu ÃkAe, ËkLíkuyu hûkfku u VurhÞkLkwt { Ëwt W[fíkkt Mkkt¼éÞk. fëk[ íkuyku íkulku fkuúk k{kt {qfíkk nþu. hûkfku Úkkuzeðkh hkufkþk ylku ÃkAe fkuxzelkwt çkkhýwt ÃkAkzíkk fku[ze Akuze økþk. suðe yuz{lzlku ¾kºke ÚkR økr fu nðu hûkfku fu MkirLkfku fkuxze{kt ÃkkAk Lknª Vhu íkuýu økwó {køko ¾kuÕÞku ylku íku VurhÞkLke fkuxze{kt økþku. íþkt íkuýu VurhÞkLkku {]íkëun yuf fkuúk k{kt MkeðkÞu ku Ãkzu ku òuþku. Mkktsu ËVLkkððk R sðk hûkfku {kxu íku fkuúk ku íkiþkh MkeðkÞu ku níkku. ËkLíku yíþtík Ëw:¾e níkku. yuf ku Ãkze økþku níkku. nðu ðkík fhðk Ãký fkur hìkwt Lk níkwt. íkulke Mkt¼k ulkkh Ãký fkur Lk níkwt. íkulku køþwt fu Sððk {kxu syhe çkäwt yuýu økw{kðe ËeÄw níkwt. íku s Ëe {hðk RåAíkku níkku. su {ktúke {wõík Úkðkíkku íku yuf s {køko níkku. nk, rçk[khku VurhÞk su heíku yk fkuxze Akuze økþku íku s heíku nwt Ãký Akuzeþ. fkuúk k{kt çktäkrlku. yuz{lz Mðøkík çkçkzâku. suðku íku yk þçëku Mðøkík çkçkzâku fu íku ÂMÚkh Q¼kuu hne økþku. íkulku yuf rð[kh ykôþku. çkeswt fþwt rð[khðk{kt Mk{Þ çkøkkzâk rmkðkþ íku VurhÞkLke fkuxzelkk økwó MÚk u ÃknkUåÞku. íkuýu yuf [ÃÃkw, Úkkuzef MkkuÞku ylku Ëkuhku ¾ku e fkzâku. ÍzÃkÚke íkuýu fkuúk ku ¾ku e LkkÏÞku, íku{ktúke VurhÞkLkk {]íkëunlku çknkh fkzâku ylku økwó {køkuoúke ÚkRLku íkulku ÃkkuíkkLke fkuxze{kt R økþku. íku {]íkëunlku ÃkkuíkkLke ÃkÚkkhe{kt Mkqðzkðe ËeÄku ylku WÃkh [këh ykuzkze ËeÄe. ÃkkuíkkLkk {kúku Ëhhkus hkíku su ffzku íku çkktäíkku níkku íku ffzku íkuýu VurhÞkLku {ktúku çkktäe ËeÄku. ÃkAe {zëklkwt ÃkkMkwt ËhðkòLke Mkk{uÚke rðáølke rëðk çkkswyu fhe ËeÄwt, suúke ¼kusLk ykãkðk ykðlkkh su hlku ËkLíku Ãkz¾u Mkqíkku Au yðwt køku. íku Vhe økwó {køko{kt «ðu~þku ylku íkuýu ÃkÚÚkhLkk xqfzk ðzu íku hmíkku çktä fhe ËeÄku. VurhÞkLke fkuxze{kt ykðelku íkuýu íþktlkku økwó {køko Ãký çktä fhe ËeÄku. ÃkAe íku fkuúk k{kt ½qMke økþku, [ÃÃkw, MkkuÞku ylku Ëkuhe nkúk{kt hk¾elku. íku VurhÞkLke ÃkÚkkhe{kt Ãkzâku ylku fkuúk klke ytëh hìkk hìkk íkuýu fkuúk klku Vhe Mkeðe ËeÄku. nðu íkulku {kºk rlksoð ÚkR Ãkzâk hnuðklkwt ylku hkík Ãkzu íkulke hkn òuðklkwt s fk{ fhðklkwt níkwt. hkºku hûkfku íkulku, VurhÞkLku MÚkkLku, R sþu