Í s l e n s k t d a g a t a l á r i ð f r ó ð l e i k s k o r n u m

Transkript

1 Í s l e n s k t d a g a t a l á r i ð m e ð f r ó ð l e i k s k o r n u m janúar febrúar mars apríl má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su maí júní júlí ágúst má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su september október nóvember desember má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su má tý óð þó fr la su

2 janúar 2017 () 52 Þorri hefst bóndadag, Janúar, Ianuarius, eftir Í fornu misseristali voru 52 vikur í árinu, 12 ISO 8601 er alþjóðastaðall um tímatal og ritun 1 Nýársdagur freyjudag í 13. viku vetrar, telst þá vetur hálfnaður. Þorri konungur hafði að sögn blót að miðjum vetri. [ÁB] Janusi guði Rómverja. Um eða gerður fyrsti mánuður árs í stað Martius. Er það nú víðast hvar. [] mánuðir þrítugnættir og fjórar aukanætur í júlí til samræmis við vikufjöldann. Laust eftir miðja 10. öld var að ráðum Þorsteins surts bætt við sumarauka (lagningarviku) ef næsta sumar byrjaði að öðrum kosti fyrr en 19. apríl. [ÁB] dagsetninga með tölustöfum. Vika byrjar á mánadegi. Í 1. viku árs er 4. janúar. Samstafan táknar þriðju viku árs Dagsetningu með tölustöfum skal rita YYYY-MM- DD. Bóndadag ber uppá Þrettándinn 7 8 Áttidagur jóla Þhd CU,HT,SD Jól armenskrar kirkju Jól austurkirkju 12. vika vetrar hefst Geisladagur Þhd MP Nýársdagur 2017 í júlísku tímatali 13. vika vetrar hefst Bóndadagur Pálsmessa Ef heiðbjart er og himinn klár á helga Pálus messu mun þá verða mjög gott ár, mark skalt hafa á þessu. [ÁB] Þhd AU, IN Þorri byrjar Miður vetur Í Kína lýkur ári apans Þhd NR vika vetrar hefst Ár hanans hefst í Kína 15. vika vetrar hefst Þhd AB: Þjóðhátíðardagur ríkis með einkennisstafi AB skv ISO Netfang í AB endar á.ab (nema í GB, þar.uk). [ISO 3166] Staðall ISO fjallar um samræmt alþjóðakerfi tæknistærða (ISQ) og mælieininga (SI), og rithátt talna og eininga.

3 febrúar Samkvæmt ISO 8601 skal rita tíma dags strax 1 2 Kyndilmessa á eftir dagsetningu en T (Tempo, tími á latínu) á milli; T14:58 kviknar nýtt tungl. Tímabil er táknað með /; byrjun/lok, og aftan / aðeins þær tölur sem breytast; þorri stendur / Ef í heiði sólin sést á sjálfa kyndilmessu snjóa vænta máttu mest maður upp frá þessu. [ÁB] Vetrarvertíð hefst [] 16. vika vetrar hefst Þhd LK () Þhd NZ, NU, TK, Sama 17. vika vetrar hefst Þhd GD Þorraþræll 19 Konudagur Góa byrjar 18. vika vetrar hefst Þhd RS Þhd LT Þhd GM Þhd LC Þhd BN, GY Þhd EE Þhd K Bolludagur 28 Sprengidagur Þhd DO Þriðjudaginn í föstuinngang, það er mér í minni, þá á hver að þjóta í fang þjónustunni sinni. [ST] Góa (áður gói, kvk, Febrúar (Februarius). beygist eins og elli), Talið er að um fimmti mánuður vetrar, hafi vetri í Róm frá byrjar konudag. Í desember til mars verið gömlum sögnum er Gói skipt í Ianuarius og sögð dóttir Þorra. [ÁB] Februarius. [] Árið (709 AUC) leysti Júlíus Sesar úr tímatalsöngþveiti Rómverja með því að koma á júlíska tímatalinu í Rómaríki að ráðum Sosigenesar frá Alexandríu. Í júlísku ári eru 365 dagar en 366 fjórða hvert ár (hlaupár), og er þá einum degi bætt við í febrúar. [ÁB] Gregorískt tímatal samdi Aloigi Giglio (kynnt kirkjunni 1576), en Gregoríus páfi 13. innleiddi það 1582 er 15. kom í stað 5. október. Ekki er aldamótaár hlaupár nema talan 4 gangi upp í öldinni. Tekið upp hér árið 1700 þegar 28. kom í stað 17. nóvember, og nefnt nýi stíll. [ÁB] 19. vika vetrar hefst Föstuinngangur hefst [ÁB] Júlískt tímatal er 13 dögum á eftir gregorísku til Nýársdagur árs 2017 eftir júlísku tímatali er Þeir sem eru fæddir á hlaupársdag eiga afmæli sextugasta dag ársins, YYYY-060. Einnig eiga þeir afmæli ár hvert þann vikudag þeirrar viku vetrar sem þeir fæddust, auk fjórða hvert ár (nema 2100, þá er ekki hlaupár í gregorísku tímatali).

4 mars Einmánuður, síðasti ISO tugabrotaskili er 1 Öskudagur mánuður vetrar, etv. skylt "eindagi". Skyldu meyjar gera sveinum gott á yngismannadag, 1. dag mánaðarins. [ÁB] Þhd BG Alþjóðadagur Þhd GH, GU komma (,). Þó má nota punkt (.) hafi það tíðkast. Sé tala minni en 1 skal rita 0, á undan aukastöfum. [ISO ] Langafasta hefst [ÁB] kvenna Imbrudagur fyrsti Imbrudagur annar Imbrudagur þriðji á vor á vor á vor 20. vika vetrar hefst 21. vika vetrar hefst Þhd MU Gvendardagur () Þhd IE Þhd A Góuþræll 21 Yngismannadagur Boðunardagur 26 Ef hún Góa öll er góð, að því gæti mengi, þá mun Harpa hennar jóð herða mjóa strengi. [ÖSS] Jafndægur á vor T10:28 [] Heitdagur Þhd TN Þhd NA Þhd PK Þhd VI Mars (Martius) nefndur eftir herguði Rómverja. Fyrsti mánuður ársins í fornrómversku tímatali og víða í Evrópu fram eftir öldum. [ÁB] Einmánuður byrjar Ár 1 f. Kr. að júlísku og gregorísku tímatali er ár 0000 skv. ISO Um áramótin f.kr./e.kr. tók við af vika vetrar hefst Maríu 23. vika vetrar hefst Þhd GR Þhd BD ISO leysir af hólmi staðla ISO 1000 og ISO Grunnstærðir eru lengd (m), massi (kg), tími (s), rafstraumur (A), hitastig (K), efnismagn (mol) og birta (cd). Einingu skal ávallt rita á eftir magni, og bil á milli: 25,4 mm; 37 C. Eina undantekning er horn: 89 59' 59''. Við jafndægur vor og haust er sól í fleti miðbaugs; eru þá dægur hvarvetna sem næst jafn löng. Júlískt ár er lengra en sólarár svo nemur 4 dögum á 512 árum. Seint á 16. öld höfðu jafndægur á vor færst fram til 11. mars, en jafndægur kirkjualmanaks voru 21. mars. [ÁB]

5 apríl Páskar eru vorhátíð; vorgyðjan Ostara (eða Rétttrúnaðarkirkjan í Rússlandi og víðar notar 1 2 Harpa, fyrsti sumarmánuður, líka gaukmánuður og sáðtíð. Piltar áttu að hygla stúlkum á yngismeyjadag, 1. dag hörpu. [ÁB] "austur" [ÁB]) léði hátíðinni nafn meðal germana og engilsaxa. Frá 8. öld er páskadagur vesturkirkju fyrsta sunnudag eftir fyrsta fullt tungl (14. dag tunglmánaðar) eftir jafndægur á vor. Tímamörk vesturpáska: / [] enn júlískt tímatal, og eru páskar sunnudag næst eftir "fullt páskatungl". Reiknað er eftir reglu frá 0325: Deilt er í ártal með 19 og leif fundin. Hverri leif fylgir föst dagsetning "fulls páskatungls" (sjá reit neðst til hægri). [gmarts.org] 24. vika vetrar hefst Þhd IR () Pálma Þhd SN Skírdagur 14 Langifrjádagur Páskadagur Annar í páskum Síðasti vetrardagur 20 Sumardagurinn Þhd AS, SY Þhd Z Frjósi sumars fyrstu nótt fargi enginn á né kú. Gróðakonum gerist rótt gott mun verða undir bú. [PB] Sumarmálum lýkur fyrsti Yngismeyjadagur Harpa byrjar 1. vika sumars hefst 25. vika vetrar hefst Sumarmál byrja 26. vika vetrar hefst Dymbilvika byrjar Páskar austurkirkju Páskavika byrjar Þhd VA Apríl (Aprilis), heitið líklega af aperire, opna (blómin, vorið). Annar mánuður árs í Róm til amk , 4. mánuður eftir [] Setja skal bil báðum megin við reikningstákn +, -,,,, =, <, > (ekki /); ekki á eftir + og - ef táknin sýna pósitíft eða negatíft gildi. [ISO ] Þhd TZ Þhd SL, TG, ZA vika sumars hefst Þhd NL Júlískar dagsetningar "fulls páskatungls" austur-kirkju (leif: mm-dd;): 0: 04-05; 1: 03-25; 2: 04-13; 3: 04-02; 4: 03-22; 5: 04-10; 6: 03-30; 7: 04-18; 8: 04-07; 9: 03-27; 10: 04-15; 11: 04-04; 12: 03-24; 13: 04-12; 14: 04-01; 15: 03-21; 16: 04-09; 17: 03-29; 18: [gmarts.org]

6 maí 2017 dagur () 18 1 Verkalýðsdagurinn 2 3 Krossmessa á vor Þhd IL, MH vika sumars hefst Þhd PL Eldaskildagi 11 Lokadagur 12 Kóngsbænadagur Vinnuhjúaskildagi Mæðradagurinn 4. vika sumars hefst Vorvertíð hefst [] Þhd EU, GG, JE Þhd FM Þhd PY vika sumars hefst Skerpla byrjar Þhd NO Þhd CM fróða (d ) Sæmundardagur Uppstigningar Þhd YE Skerpla, annar mánuður sumars. Ef til vill kennd við skerpu (hörku). Í Snorra-Eddu er mánuðurinn nefndur eggtíð og stekktíð. [ÁB] Þhd BM, ER Þhd AR, JO Þhd GE Maí (Maius), rómverskur mánuður, gæti verið kenndur við Maju, gríska frjósemisgyðju, hátíð stöllu hennar haldin í Róm í maí. [] 6. vika sumars hefst SI-forskeyti eru notuð með SI einingum og ISO gjaldmiðlakóðum í því skyni að forðast óhóflega háar eða smáar tölur. [ISO ] Þhd AZ, ET SI forskeyti - til stækkunar einingar: da (deka) 10 1 ; h (hekto) 10 2 ; k (kíló) 10 3 ; M (mega) 10 6 ; G (gíga) 10 9 ; T (tera) ; P (peta) ; E (exa) ; Z (setta) ; Y (jotta) til minnkunar einingar: d (desi) 10-1 ; c (senti) 10-2 ; m (milli) 10-3 ; µ (míkro) 10-6 ; n (nano) 10-9 ; p (píko) ; f (femto) ; a (atto) ; z (septo) ; y (jokto) [ISO ] ISK er kóði íslenskrar krónu skv. ISO kisk táknar þúsund krónur (10 3 ISK), MISK milljón (10 6 ISK), GISK milljarð (10 9 ISK), TISK þúsund milljarða (10 12 ISK), PISK milljón milljarða (10 15 ISK). misk er 0,1 eyrir (10-3 ISK).

7 júní Sólmánuður, þriðji Setja skal bil báðum mánuður sumars, líka kallaður selmánuður. Í rímtölum frá öld er júní og nefndur nóttleysumánuður. [ÁB] Vika er nú sjö daga tímaskeið. Vikudagar eru víða kenndir við himintungl eða guði. Gyðingar, kirkjan o.fl. númera virka daga. [] Fardagar byrja 7. vika sumars hefst Fardögum lýkur Þhd S Þhd IT Þhd TO Þhd DK Þhd SE megin við reikningstákn +, -,,,, =, <, > (ekki /); ekki á eftir + og - ef táknin sýna pósitíft eða negatíft gildi. [ISO ] Imbrudagur fyrsti á sumar 8. vika sumars hefst Imbrudagur annar á sumar Imbrudagur þriðji á sumar Þhd NF Þhd PT Lýðveldis- 18 dagurinn () Sjómannadagurinn Þrenningarhátíð Hvíta Þhd PH, RU Þhd IS Annar í hvíta sunnu Kvenréttinda Sólstöðuhátíð Jónsmessa 25 dagurinn Sólmánuður byrjar Sumarsólstöður T04:24 [] Vorvertíðarlok [] Þhd GL Þhd LU Sjösofandi Þhd MG Júní (Iunius), kenndur við Juno konu Júpiters, gyðju hjúskapar. Fyrri hluti Iunius hreinsunartími eftir svall nýliðinna frjósemishátíða. [ÁB] Þhd DJ Sjómíla er 1' (ein bogamínúta) breiddar eða 1852 m. Ensk míla er 5280 fet, ,3048 = 1609,344 m. Olíufat er 42 gallon US eða 42 3, = 159 l. [] 9. vika sumars hefst 10. vika sumars hefst 11. vika sumars hefst Á Jónsmessu ef viðrar vott við því flestir kvíða þá muni verða þeygi gott að þurrka heyin víða. [ÁB] Þhd CD Til að auðvelda lestur langra talna má skipta þeim með bili milli hverra þriggja tölustafa, talið frá tugabrotaskila. Ekki skal nota annað tákn en bil, t.d. ekki. eða '. [ISO ] Í Róm var haldið upp á sumarsólstöður 24. júní. Eftir kristnitöku í Rómaveldi á fjórðu öld var dagurinn helgaður Jóhannesi skírara. [ÁB] Þhd SC Þhd MZ, SI Fjölda marktækra tölustafa í skal sýna svo: (3 markt. tölust.); 401, (4 m. t.); 401, (6 markt. tölust.). [ISO ] Jónsmessa, dagur Jóhannesar skírara. Suður í Evrópu alþýðuhátíð. Alþingi hið forna var haldið um það leyti á Þingvöllum. [ÁB]

8 júlí 2017 () 26 Heyannir, fjórði Í Róm voru ártöl oftast 1 2 Þingmaríumessa mánuður sumars skv. Snorra Eddu. Í Grágás er sumri skipt í vorönn, löggarðsönn, heyönn og garðlagsönn. [ÁB] miðuð við valdhafa, þó stundum talin frá stofnun Rómar, AUC (ab urbe condita), árið (að ISO stíl). [] Gaius Iulius Caesar fæddist 13. dag Quintilis AUC 654, en var ráðinn bani 15. dag Martius AUC 710 að rómversku tímatali, 14. mars 44 f. Kr. að gamla stíl en að ISO stíl, í von um endurreisn lýðveldisins. Einveldi tók við, en Sesar var brátt tekinn í guðatölu. [] Hundadagar standa /08-23, hundastjarnan Síríus fer að sjást á suðurhimni. Valdatími Jörundar / [ÁB] Þhd BI, CA, R, SO, VG vika sumars hefst Þhd BY, KY Þhd US Þhd CV, IM, VE Þhd KM, M Þhd SB Þhd P Hundadagar byrja 13. vika sumars hefst Þhd BS Þhd MN Þhd KI, ST Þhd ME Þorláksmessa á sumar Þhd FR,PF,YT,NC,MF,PM,F Aukanætur hefjast 14. vika sumars hefst Heyannir byrja Aukanóttum lýkur Miðsumar Þhd IQ Þhd CO Þhd BE Þhd EG Ólafsmessa 30 Smalabúsreið vika sumars hefst Þhd LR, MV Þhd PE Þhd FO Þhd MA, VU Júlí - Quintilis (mensis quintus, 5. mánuður), árið nefndur Iulius til heiðurs Júlíusi Sesari að honum vegnum í senatinu. [] Smalabúsreið var frídagur vinnuhjúa í Skálholtsbiskupsdæmi sunnudag í 15. viku sumars. Vinnufólk fór um í flokkum og var vel veitt í mat og drykk. Kirkjan tók að amast við þessari venju eftir siðbreytingu, en reiðin fer nú fram helgina fyrir fyrsta mánadag í ágúst. [ÁB]

9 ágúst Tvímánuður, líklega rökkurmánuður (sbr. eng (sjá ISO 639) twilight) [hj]. Fimmti mánuður sumars, svo nefndur í Bókarbót. [ÁB] 16. vika sumars hefst Frídagur verslunarmanna Þhd BJ, CH Þhd MK () Þhd BO, JM vika sumars hefst Þhd CK, CI Þhd SG Þhd EC Þhd TD vika sumars hefst Þhd CG,KR,LI Þhd GA, ID Þhd AF Þhd HU Tvímánuður byrjar Þhd UA Þhd UY Höfuðdagur Ágúst - upphaflega Sextilis (sjötti mánuður), árið nefndur Augustus eftir fyrsta Rómarkeisara að nafni Augustus Caesar. [] Týsdagur, kenndur við ásinn Tý. Nefndur þriðjudagur síðan Jón Hólabiskup (1106/21) Ögmundsson breytti nöfnum vikudaga. Hundadagar enda Þhd TC vika sumars hefst 20. vika sumars hefst Þhd KG, MY, TT s Þhd MD Um 40 tímatöl eru í notkun, hið gregoríska er víðast opinbert tímatal. Í kínversku ári eru 12 eða 13 mánuðir, ár nr. 4714, ár apans, stendur / , en svo tekur við ár hanans nr Í ári múslíma eru 12 tunglmánuðir, um 354 dagar, ár 1438 stendur / Nepalskt ár 2073 stendur / Gyðingaár 5777 stendur / (svo til eins og ár 1438 hjá múslimum!). [] Höfuðdaginn er þess minnst er Heródes konungur lét að kröfu konu sinnar höggva höfuðið af Jóhannesi skírara og færa það Salóme dóttur hennar á diski. Þjóðtrú að veður breytist um höfuðdag og haldist svo vikur þrjár. Veðurbreytingar líklegar um þetta leyti. [ÁB]

10 september Haustmánuður, sjötti Ef birtir árdegis um mánuður sumars samkvæmt Snorra Eddu. Farið i leitir og haldnar réttir þegar um fjórar vikur lifa sumars. [ÁB] T(t), þá dimmir síðdegis um T(27-t) vestanvert á Íslandi, en T(26-t) á austanverðu landinu. Franska byltingartímatalið taldi frá og var í gildi / Í ári voru 12 mánuðir þrítugnættir og 5 eða 6 aukadagar; hverjum mánuði var skipt í tíu daga vikur, dag í 10 stundir, stund í 100 mínútur og mínútu í 100 sekúndur (hver var 0,864 s). [] Þhd LY, SK, UZ Þhd VN () Þhd QA, SM Þhd SZ Réttir byrja 21. vika sumars hefst Þhd BR Þhd AD Þhd KP, TJ Þhd GI Krossmessa Dagur íslenskrar 17 á haust náttúru 22. vika sumars hefst Þhd CR, GT, HN, NI, SV Þhd MX, PG Þhd CL Þhd KN Mikjálsmessa 30 September, 9. mánuður gregorísks árs, en 7. mánuður Rómverja fyrir (septem = sjö). Fyrsti mánuður árs austurkirkju. [] Imbrudagar nefndust þrír dagar í fjórum vikum á ári, einni á hverri árstíð. Þá skyldi fasta og eigi eta kjöt og ekki vinna eiða. [ÁB] Imbrudagur fyrsti á haust Haustmánuður byrjar 23. vika sumars hefst Þhd AM, BZ, MT vika sumars hefst Imbrudagur annar á haust Jafndægur á haust T20:02 [] Þhd ML Þhd SA Haustvertíð hefst [] Imbrudagur þriðji á haust Þhd B Þhd G Orkuþörf miðlungs-karls er um 10 MJ/d (megajúl á dag) en meðalkonu um 8 MJ/d. Til að hita 1 l af vatni um 1 C þarf 4,187 kj (kílójúl). Metri var lögleiddur í París , átti að vera 1/ hluti lengdarbaugs frá miðbaug að heimskauti. Mæld var vegalengd frá Dunkerque til Barcelona, 9,5. Síðan 1983 er metri skilgreindur sem sú vegalengd sem ljós fer í loftleysu á 1/ úr sekúndu. []

11 október 2017 mánadagur (mánudagur) óðinsdagur (miðvikudagur) 39 Í SI - einingakerfinu er grunneining tíma 1 Gormánuður, fyrsti mánuður vetrar, þá er sláturtíð. Gormánuður, þorri og góa eru þeir fornu mánuðir sem aldrei kallast annað. [ÁB] týsdagur (þriðjudagur) Október, tíundi mánuður gregorísks tímatals, en áttundi hjá Rómverjum (octo = 8) áður en jan. og feb. var skeytt framan við. [] Staðalfrávik skal sýnt svo: l = 23,478 2(32) m (meðaltal mælinga: 23,478 2 m; staðalfrávik: 0,003 2 m). [ISO ] þórsdagur (fimmtudagur) Gríska stafrófið: Α α Β β Γ γ Δ δ Ε ε Ζ ζ Η η Θ θ Ι ι Κ κ Λ λ Μ μ Ν ν Ξ ξ Ο ο Π π Ρ ρ Σ ς σ Τ τ Υ υ Φ φ Χ χ Ψ ψ Ω ω freyjudagur (föstudagur) laugardagur (laugardagur) s (sekúnda, sveiflutímar ákveðinnar raföldu frá sesín 133 atómi). Aðrar SI - tímaeiningar: min (= 60 s, mínúta), h (= 60 min, klukkustund), d (= 24 h, sólarhringur). [ISO ] Eldadagur 7 8 () Þhd CN, CY, HK, MO, NG, TV Þhd FJ, GN Þhd DE Þhd LS vika sumars hefst Bankahrun Þhd HR Þhd UG Þhd T vika sumars hefst Þhd ES, GQ Veturnætur (frá lokum sumars til upphafs vetrarmisseris) Veturnætur Fyrsti vetrardagur Gormánuður byrjar 1. vika vetrar hefst Þhd ZM Þhd AT Þhd VC, TM vika vetrar hefst Þhd CZ Þhd TR Ekki nærri allar þjóðir nota rómversk mánaðanöfn. Á tékknesku heita mánuðirnir leden, únor, březen, duben, květen, červen, červenec, srpen, září, říjen, listopad, prosinec. Á pólsku styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień.

12 nóvember Allraheilagramessa 2 Allrasálnamessa Ýlir, jólmánuður. Kemur fyrir í einu elsta riti íslensku um tímatal, Bókarbót. Í Snorra Eddu nefndur frermánuður. [ÁB] Rómverskar tölur: I = 1; V = 5; X = 10; L = 50; C = 100; D = 500; M = MCMXCIX = 1999 MMXVII = 2017 Þhd AG, DZ Þhd DM, PA vika vetrar hefst Marteinsmessa 12 Feðradagurinn - hrútamessa () 4. vika vetrar hefst Þhd KH Þhd AO Dagur íslenskrar tungu 5. vika vetrar hefst Þhd LV, OM Þhd MC Ýlir byrjar Þhd LB Þhd BA, SR Andrésmessa Nóvember, ellefti mánuður ársins, en November var níundi í tímatali Rómverja á meðan Martius var fyrstur (novem = 9 ). [] Þhd AL, TL, MR Tölvuskjáta: orðsending sem birtist á tölvuskjá (tölvubréf, "tölvupóstur", "ímeil", "meil"). Skjátu fylgir oft viðhengi. Þhd BB Freyjudagur heitir eftir ásynjunni Freyju, einnig frjádagur (kenndur við vest-germanska ástargyðju er hét Frija). Orðið freyjudagur kemur fyrir í Breta sögum frá því um [ÁB] Þór Jakobsson notaði orðið í sjónvarpsveðurfréttum um miðjan fyrsta tug 21. aldar. 6. vika vetrar hefst Sé þvermál hrings 1 m er ummál hans π (pí) = 3, m [] Jól, forn norræn skammdegishátíð (í Heimskringlu nefnd "þriggja nátta jól" ). Rómverjar héldu "Dies natalis solis invicti" ("fæðingardag ósigrandi sólar") 25. des., en þá voru talin vetrarsólhvörf. Á 4. öld fóru ýmsir kristnir söfnuðir að minnast fæðingar Krists þann dag. [ÁB]

13 desember Mörsugur er talinn Jesús Maríuson og Jósefs frá Nasaret Lára Hanna Einarsdóttir 1 Fullveldisdagurinn 2 3 þriðji mánuður vetrar í Bókarbót, rímtalsviðauka frá 12. öld. Í Snorra Eddu nefndur hrútmánuður. [ÁB] fæddist sennilega um sauðburðinn, varla síðar en vorið (dánarár Heródesar). Við kristnitöku í Rómaveldi var sólhvarfahátíð Rómverja, 25. desember, valin afmælisdagur hans. Ekki voru ár talin frá þeim atburði fyrr en [] (lara@centrum.is) og Haukur Jóhannsson (hj@verkis.is) tóku saman þetta dagatal. Öllum er heimilt að nýta sér efni dagatalsins. Þhd CF, RO vika vetrar hefst Þhd LA, AE Nikulásmessa () Jólafasta byrjar vika vetrar hefst Þhd TH Þhd FI, AX Lúsíumessa Þhd BF Þhd KE vika vetrar hefst Þhd BH, KZ Imbrudagur fyrsti á vetur Mörsugur byrjar Jólablót ásatrúar- 22 Hlakkandi 23 Þorláksmessa á 24 manna Vetrarsólhvörf T16:28 [] Imbrudagur annar á vetur Imbudagur þriðji á vetur Haustvertíðarlok [] 10. vika vetrar hefst Þhd BT Aðfangadagur jóla Þhd NE Þhd JP Jóladagur 26 Annar í jólum Barnadagur Gamlársdagur vetur Desember, tólfti og síðasti mánuður árs, en tíundi hjá Rómverjum á meðan Martius var enn fyrsti mánuður (decem = 10 ). [] Sólarhringur gyðinga hefst við sólsetur með 12 tíma langri nótt. Við sólarupprás byrjar 12 tíma langur dagur til sólarlags. [] 11. vika vetrar hefst Helstu heimildir: Saga daganna og Tímatal eftir Árna Björnsson og góð ráð frá honum [ÁB], veraldarvefurinn [] á netinu, og ISO staðlar. Dagatalið er tileinkað Þór Jakobssyni, sem rifjaði upp forn heiti vikudaganna fyrir alþjóð í sjónvarpsveðurfréttum um árabil.