Svaly horní končetiny, musculi membri superioris, jejich inervace z plexus brachialis (přehled) a jejich arterie a vény (přehled) Miloš Grim Anatomický ústav 1. lékařské fakulty, Univerzita Karlova všeobecné a zubní lékařství, zimní semestr 2016/2017
Svaly horní končetiny, musculi membri superioris (+ svaly spinohumerální a thorakohumerální) 1. Svaly ramenní 2. Svaly paže - musculi brachii 3. Svaly předloktí - musculi antebrachii 4. Svaly ruky - musculi manus 5. Šlachové pochvy v zápěstí a na ruce 6. Fascie a osteofasciální prostory horní končetiny Plexus brachialis (přehled) Arterie a vény horní končetiny (přehled)
Osteofasciální prostory na horní Končetině Stingl, Grim, Druga Základy anatomie 5 Galén, Praha 2002
Schéma míšního nervu Nervus spinalis Radix anterior, (radix motoria), Radix posterior, (radix sensoria) Ganglion nervi spinalis Ramus anterior nervi spinalis Ramus posterior nervi spinalis
Dva segmenty hrudní míchy a jejich nervy
Kořenové inervační okrsky- areae radiculares (dermatomy) Kandel et al: Principles of neural science, 2000, McGraw-Hill
Vývoj segmentové inervace končetin
Inervace svalů z míšníéch segmentů
Schéma plexus brachialis Ventrální větve C5 Th1 (C4) Truncus superior C5+6 Truncus medius - C7 Truncus inferior - C8+T1 Ramus anterior + posterior Fasciculus lat. med., post. FP: n. radialis, n. axillaris FL: n. muscut. + část n. med. FM: n. ulnaris + část n. medialis Jeden periferní nerv obsahuje axony z více segmentů
Trasa hlavních kmenů cév a nervů z trupu k horní končetině, na paži a v loketní krajině: fissura scalenorum fossa axillaris sulcus bicipitalis medialis fossa cubitalis
Schéma míšního nervu pro kosterní sval nervus spinalis, radix anterior (motoria), radix posterior, (sensoria), ganglion nervi spinalis, Čihák: Anatomie 1, Grada 2011 Innervace kosterního svalu: Motoneurony alfa, gama, motorické ploténky, acetylcholin, motorická jednotka, proprioceptivní neurony, svalová vřeténka, Golgiho šlachová tělíska
Arterie horní končetiny a. axillaris a. brachialis a. radialis a. ulnaris arcus palmaris profundus arcus palmaris superficialis arteriae digitales palmares Vény horní končetiny Hluboké vény (spolu s arteriemi) Povrchové vény: v. basilica v. cephalica
Svaly spinohumerální
Svaly thorakohumerální
Svaly ramenní
Svaly okolo ramenního kloubu jsou inervovány převážně z pars supraclavicularis plexus brachialis N. dorsalis scapulae, C5-6 ( m. levator scapulae, mm. rhomboidei ) N. thoracicus longus, C5-6 ( m. serratus anterior ) N. subclavius, C5-6 ( m. subclavius ) N. suprascapularis, C5-7 ( m. supraspinatus, m. infraspinatus ) N. subscapularis, C5-7 ( m.subscapularis, m. teres major ) N. thoracodorsalis, C6-8 ( m. latissimus dorsi ) Nn. pectorales (medialis et lateralis), C5-Th1 ( m. pectoralis major et minor )
Svaly spinohumerální
Svaly thorakohumerální
Svaly ramenní
Rotátorová manžeta- 4 svaly: supraspinatus, infraspinatus, teres minor, subscapularis Foramen humerotricipitale: n. axillaris, a. circumflexa humeri posterior Foramen omotricipitale: a.circumflexa scapulae - anastomosa s a. suprascapularis
M. teres major jako antagonista m. deltoideus Uplatnění m. latissimus dorsi při cvičení na hrazdě
Poloha a směr tahu svalů, které pohybují lopatkou. M. trapezius a m. levator scapulae lopatku zvedají, střední část m. trapezius a mm. rhomboidei táhnou lopatku dozadu, m. serratus anterior m. pectoralis minor dopředu. M. serratus anterior, m. latissimus dorsi a mm. pectorales zvedají trup při vzporu
Současná kontrakce horní části m.trapezius a dolní části m.serratus anterior rotuje lopatku a umožňuje zvednout paži nad horizontálu Pokud lopatku fixuje m. serratus anterior,umožňuje současná kontrakce m. pectoralis major a m. latissimus dorsi zvedat trup za addukce paže
Hlavní kmeny cév a nervů v regio infraclavicularis a ve fossa axillaris Regio infraclavicularis: plexus brachialis, a. et v. axillaris Fossa axillaris: a. axillaris, v. axillaris, plexus brachialis, nodi lymphatici axillares
Svaly paže, mm. brachii
Svaly paže, mm. brachii Transversální řez paží
Fascia brachii, septum intermusculare brachii mediale et laterale Transversální řez paží Compartmentum brachii anterius: BB, B, CB nervy: MC, M, U, CAM, a. brachialis, vv. brachiales, v. basilica Compartmentum brachii posterius: TB (caput lat., med., longum), M. anconeus, n. radialis, a. profunda brachii
Svaly paže Fl: BB (CL, CB), B, CB Ex: TB (Clon., CM, CLat.), A
Fossa cubitalis
October 8, 2008 - Karl Merk podstoupil oboustrannou transplantaci horních končetin Farmer Merk who received the world's first complete double arm transplant is recovering well and able to perform some basic tasks. It still could take up to two-years until he re-learns how to use his hands. Doctors spent 15 hours on July 25-26 grafting the donor arms onto the body of 54-year-old Karl Merk, who lost his own just below the shoulder in a farm accident involving a combine six years ago.
model myšlení
Svaly předloktí
Svaly předloktí, mm. antebrachii
Transversální řez předloktím Compartmentum antebrachii anterius - pars superficialis et profunda; Compartmentum antebrachii posterius pars radialis
Mm. antebrachii 1. vrstva: (caput commune) 2. vrstva: FDS PT, FCR PL, FCU
Mm. antebrachii 3. vrstva: FPL, FDP 4. vrstva: PQ
Chiasma tendinum
Nervy a arterie předloktí
Karpalní tunel, canalis carpi Vaginae tendinum carpales palmares: Vagina communis tendinum musculorum flexoruom Vagina tendinis musculi flexoris carpi radialis Vagina tendinis musculi flexoris pollicis longi
Retinaculum musculorum flexorum Vaginae tendinum carpales palmares: Vagina communis tendinum musculorum flexorum Vagina tendinis musculi flexoris carpi radialis Vagina tendinis musculi flexoris pollicis longi Vaginae fibrosae et vaginae synoviales digitorum manus
Radiální skupina n. radialis, n. medianus, n. radialis BR, ECRL, ECRB S
Dorsální skupina, povrchová vrstva: ED, EDM, ECU hluboká vrstva: ABPL, EPB, EPL, EDI
Vaginae tendinum carpales dorsales Vagina tendinum musculorum abductoris pollicis longi et extensoris pollicis brevis Vagina tendinum mm. extensorum carpi radialium Vagina tendinis m. extensoris pollicis longi Vagina tendinum mm. extensoris digitorum et extensoris indicis Vagina tendinis m. extensoris digiti minimi Vagina tendinis m. extensoris carpi ulnaris Retinaculum extensorum Connexus intertendinei
Svaly ruky, mm. manus
Mm. manus: Svaly thenaru (AbdPB, OP, FPB, AddP), svaly hypothenaru (AbdDM, FDMB, OpDM), mm.interossei (ID, IP), střední palmární prostor (L)
Transversální řez rukou v úrovni těl metakarpů aponeurosis palmaris, fascia dorsalis manus, thenarový prostor, hypothenarový prostor, střední palmární prostor, intermetakarpální prostor, dorsální prostor
Aponeurosis palmaris, m. palmaris brevis, mm. lumbricales, chiasma tendinum
Svaly thenaru (AbdPB, OP, FPB, AddP), Svaly hypothenaru (AbdDM, FDMB, OpDM), Mm. lumbricales Vaginae tendinum carpales palmares Vagina tendinis m. flexoris pollicis longi Vagina tendinis m.flexoris carpi radialis Vagina communis tendinum mm. flexorum
Svaly thenaru (AbdPB, OP, FPB, AddP), svaly hypothenaru (AbdDM, FDMB, OpDM), mm. interossei palmares, mm. lumbricales Svaly ruky
Svaly thenaru (AbdPB, OP, FPB, AddP), svaly hypothenaru (AbdDM, FDMB, OpDM), mm. interossei palmares, mm. lumbricales
Mm. interossei palmares et dorsales
Arcus palmaris superficialis et profundus, n. ulnaris, n. medianus
Arcus palmaris superficialis et profundus, n. ulnaris, n. medianus Aa. digitales palmares communes et propriae, aa. metacarpales palmares
Mm. Interossei dorsales, a. radialis, r. superficialis n. radialis, r. dorsalis n. ulnaris, Vaginae tendinum carpales dorsales, Retinaculum mm. extensorum
Obrny hlavních periferních nervů horní končetiny N. radialis Převaha flexorů, chybí ext. ruky a prstů N. medianus Vázne opp. a fl. palce, je nemožná fl. 2. a 3. prstu N. ulnaris Vázne ul. dukce, add. palce add.+ abd. prstů, hyperex 4.+ 5. prstu
Literatura a zdroje obrázků: Gilroy, MacPherson, Schuenke, Schulte, Schumacher: Atlas of Anatomy, Thieme, 3. ed. 2016 Benninghoff, Drenckhahn: Anatomie I., II. Urban, Fischer, 2003 Gray s Anatomy, 38th Edition, Churchill Livingstone, 1995 Sobottův atlas anatomie člověka, Grada, 2007 Grim, M, Naňka O, Helekal I : Atlas anatomie člověka. Grada 2014 Čihák R: Anatomie 1, Grada 2011 Grim M, Druga R: Základy anatomie, 1. díl, Galén 2007 Grim M, Druga R: Základy anatomie, 5. díl, Galén 2008 Publikace ve vědeckých časopisech Obrázky, u kterých není uveden zdroj, pocházejí z archivu autora Některé z doporučených zdrojů a také dva slovníky jsou uvedeny na dalších dia
www.kosmas.cz Jedna z nejvýznamnějších domácích lékařských publikací Lexicon medicum vychází již ve třetím, revidovaném vydání. Společnou publikaci filologa prof. PhDr. Jana Kábrta, CSc., a lékaře doc. MUDr. Jana Kábrta, CSc.,
http://www.grada.cz http://www.grada.cz/atlasanatomie-clovekai_6943/kniha/katalog
http://www.megabooks.cz/anglictina/odborna- literatura/medicina/anatomie/atlas-of-anatomy-hb-latin-2nd-ed- 1604067470.html X
http://www.grada.cz/atlas-anatomie-cloveka-i_6943/kniha/katalog/
Povrchové žíly: v. cephalica v. basilica