مقدمه راھنمايSPSS مقدمه مقدمه مقدمه

فصل اول : آشنايي باSPSS مقدمه اجراي برنامهSPSS پنجره کاري درSPSS بررسي منوھاي برنامه ميله ابزار راھنمايSPSS اجراي راھنما خواندن اطالعات يک پرونده تغيير نحوه نمايش داده ھا تعريف متغير جديد به نام خدا فصل دوم : اصول اوليه در SPSS مقدمه بررسي صفحه کاربرگ ايجاد يک پروژه جديد تعريف متغير درSPSS مقادير يک متغير مشاھده متغير تعريف شده تغيير اطالعات وارد شده ذخيره سازي اطالعات ايجاد سطر يا Case جديد ايجاد متغير جديد حذف سطر حذف متغير درSPSS فصل سوم : کار با پرونده داده ھا درSPSS مقدمه صادر کردن اطالعات بهSPSS خواندن اطالعات از نرم افزارھاي ديگر و ورود داده ھا درSPSS فصل چھارم : کار با داده ھا درSPSS مقدمه جستجوي يک متغير درSPSS پرش به يک رديف جستجوي يک مقدار بازسازي داده ھا درSPSS محاسبه مقادير محاسبه مقادير با استفاده از فرمول محاسبه مقادير با استفاده از تابع ترانھاده سطرھا و متغيرھا رتبه بندي داده ھا تقسيم پرونده ترکيب پرونده ھا درSPSS

فصل پنجم : نمودارھا درSPSS مقدمه ايجاد نمودار خطي ذخيره سازي نمودار چاپ نمودار درSPSS ساخت نمودار ميله اي ايجاد نمودار سه بعدي ايجاد نمودار محيطي ايجاد نمودار دايره اي ويرايش نمودارھا فصل ششم : توصيف داده ھا و تعريف متغير درSPSS مقدمه تعريف مسأله درSPSS ايجاد متغير معکوس سازي مقياس ھا ايجاد متغير ايجاد مقادير استاندارد فصل ھفتم : آمار توصيفي يک متغيره براي متغيرھاي کيفي و کمي آمار توصيفي يک متغيره براي متغيرھاي کيفي بررسي يک مثال محاسبه فراواني در متغير کيفي نمودار ميله اي نتايج نمودار دايره اي نتايج آمار توصيفي يک متغيره براي متغيرھاي کمي آمار توصيفي با روشExplore درصدگيري نمرات با فرض توزيع غيرنرمال تبديل نمرات به استانداردZ درصدگيري رتبه ھا براساس نمرات استانداردZ نمايش چند نمودار براساس نمرات استانداردZ فصل ھشتم : آزمون ھاي تي درSPSS آزمون تي با يک نمونه درSPSS اجراي آزمون تي با يک نمونه درSPSS آزمون تي با دو نمونه درSPSS اجراي آزمون تي با دو نمونه درSPSS آزمون تي با نمونه ھاي مستقل درSPSS اجراي آزمون تي با نمونه ھاي مستقل درSPSS فصل نھم : تحليل واريانس يک و چند متغيره تحليل واريانس يک طرفه بررسي يک مثال درSPSS تحليل واريانس دو طرفه بررسي يک مثال درSPSS تحليل کواريانس يک طرفه بررسي يک مثال درSPSS

فصل دھم : روشھاي ھمبستگي رگرسيون و تحليل مميزي درSPSS ضريب ھمبستگي گشتاوري پيرسون بررسي يک مثال درSPSS ھمبستگي جزئي بررسي يک مثال درSPSS رگرسيون خطي دو متغيره درSPSS بررسي يک مثال درSPSS رگرسيون خطي چند متغيره بررسي يک مثال درSPSS تحليل مميزي بررسي يک مثال درSPSS فصل يازدھم : روشھاي مقياس سازي درSPSS تحليل عامل بررسي يک مثال اجراي تحليل عامل چرخش عامل تخمين پايايي سازگاري دروني بررسي يک مثال درSPSS اجراي تحليل پايايي سازگاري دروني محاسبه ضريب آلفا محاسبه ضريب دو نيمه سازي فصل دوازدھم : روشھاي غيرپارامتريک درSPSS مقدمه آزمون دو جمله اي آزمون مجذور کاي يک نمونه آزمون مجذور کاي با فراواني ھاي مورد انتظار برابر آزمون مجذور کاي با فراواني ھاي مورد انتظار نابرابر تحليل جدول توافق دو طرفه اجراي تحليل جدول توافق دو طرفه اجراي آزمون ھاي تکميلي آزمون U من ويتني آزمون ھاي K نمونه مستقل آزمون دو نمونه مرتبط اجراي آزمون مک نمار اجراي آزمون ويلککسون آزمون K نمونه مرتبط

فصل اول : آشنايي باSPSS با سالم خدمت تمامي کاربران گرامي در زير آموزش تصويري 22 SPSS را بررسي ميکنيم توجه کنيد که شما ميتوانيد نرم افزار آموزشSPSS را به ھمراه چند بخش آموزشي ديگر که بصورت تعاملي و شبيه سازي شده با صدا و متن فارسي درس داده شده است و رايگان نيز ميباشد از لينک آموزشSPSS دانلود کنيد. در نرم افزارھاي آموزشي کارھاي بيان شده را بايد در محيط شبيه سازي شده انجام دھيد. در انتھاي اين آموزش تصويري نيز کل آموزش (ھم متن و ھم تصويري) در يک فايل PDFپيوست است. به نرم افزار آموزش SPSS 22 خوش آمديد SPSS.يك نرم افزار بسيار معتبر و قوي در زمينه تحليلھاي آماري است كه سالھا مورد استفاده قرار گرفته است. در اين نرم افزار يك كاربرگ براي ورود دادهھا در اختيار شما قرار ميگيرد. پس از وارد كردن دادهھا, فرمانھاي مورد نظر خود جھت انجام انواع محاسبات, تبديلھا, رسم نمودارھا و تحليلھا را ميتوانيد اعمال كنيد و سپس نتيجه كار خود را در يك صفحه ديگر مشاھده نماييد. براي ادامه روي دکمه صفحه بعد کليک کنيد. اكنون براي آشنايي با محيط نرمافزار SPSS نياز به نصب برنامه داريم. در اين قسمت براي راحتي كار برنامه را نصب كردهايم. براي اجراي برنامه روي دكمه Start كليك كنيد. منوي فرعيPrograms All را باز كنيد. منوي فرعي IBM SPSS Statisticsرا باز كنيد. روي گزينه IBM SPSS Statistics 22 کليک كنيد

ھمانگونه كه مشاھده ميكنيد برنامه اجراء شده است. در پنجره باز شده گزينهھايي را مشاھده ميکنيد. در ادامه ميخواھيم به بررسي محيط اين نرمافزار بپردازيم بنابراين بر روي دکمه Cancel کليک کنيد

اولين پنجره كاري در SPSS يك صفحه كار برگ ) Editor Data )است. در اينجا دادهھايي كه ميخواھيد با SPSS تحليل و يا محاسبه شوند را وارد ميكنيد. پس از ايجاد نمودار يا تحليل, نتايج كارتان در پنجره ديگري بنام صفحه نمايش ( Viewer )ظاھر ميشود. اكنون به بررسي محيط اين نرم افزار ميپردازيم. صفحهاي كه مشاھده ميكنيد صفحه كاربرگ است كه از آن براي ورود دادهھا استفاده ميشود. قسمتي كه با كادر قرمز مشخص شده است منوي اصلي برنامه ميباشد. در SPSS تمام فرمانھا و عملياتھاي ممكن از طريق منوي اصلي برنامه قابل انجام ميباشند.

قسمتي كه با كادر قرمز مشخص شده است ميله ابزار برنامه ميباشد كه در ادامه به بررسي دكمهھاي موجود در اين ميله ابزار ميپردازيم.

اكنون ميخواھيم منوھاي برنامه را مورد بررسي قرار دھيم.روي منوي File كليك كنيد ھدف از فرمانھاي منوي File كار با پروندهھا ميباشد. با استفاده از فرمانھاي موجود در اين منو ميتوانيد پروندهھاي جديد ايجاد كنيد, پروندهھاي موجود را باز كنيد, پروندهھا را با فرمتھاي مختلف ذخيره كنيد, عمليات چاپ را انجام دھيد و از SPSS خارج شويد. در اين منو ھنگام كار با بانكھاي اطالعاتي بزرگ روي شبكه, براي كم كردن زمان خواندن اطالعات, ميتوانيد با امكان Cache Data يك كپي موقت از بانك اطالعاتي فعال ايجاد كنيد.خارج از منو کليک کنيد تا بسته شود.

منوي Edit را باز كنيد. از گزينهھاي منوي Edit براي كپي كردن دادهھا, جابجايي در ھمان پرونده يا پرونده ديگر استفاده ميشود. فرمانھاي منوي Edit براي جستجوي دادهھا يا متن, و جايگزيني استفاده ميشود. روي منوي View كليك كنيد. عالوه بر اين از

با فرمانھاي اين منو, آرايش پنجره SPSS را تنظيم ميكنيد. براي نمايش يا پنھان سازي ميله ابزار,( Toolbars )خط وضعيت bar), Statues )خطوط زمينه در صفحه كاربرگ (Gridlines), تغيير قلمھا (Fonts), و عنوان مقادير Labels) (Value از فرمانھاي اين منو استفاده ميكنيم روي منوي Data كليك كنيد.

منوي Data داراي فرمانھايي براي كار با متغيرھا است. اين منو داراي فرمانھايي براي تعريف و مرتب سازي متغيرھا, كار با الگوھا, رفتن به ركورد خاص, تركيب و جمع كردن پروندهھا و وزنگذاري ركوردھا ميباشد. روي منوي Transform كليك كنيد.

از فرمانھاي منوي Transform براي محاسبه مقادير جديد, ايجاد يك سري مقادير تصادفي, ضبط مقادير, جايگزيني مقادير غايب Value) (Missing و غيره استفاده ميشود. منوي Analyze را باز كنيد.

در اين منو چندين امكان مختلف براي انجام بيشتر روشھاي تحليل دادهھا وجود دارد. از محاسبه يك ميانگين و انحراف استاندارد تا تجزيه سريھاي زماني و رگرسيون چند متغيره از طريق فرمانھاي اين منو قابل اجرا است. براي مثال اگر بخواھيد ميانگين رتبهھا كه استاد شماره ٦ براساس فرم ارزيابي دريافت كرده را با ميانگين نمرات متعلق به استاد شماره ٤ مقايسه كنيد بايد از گزينه Compare Means استفاده نماييد. در بخشھاي بعدي به بررسي كامل تمامي اين تحليلھا ميپردازيم. روي منوي Direct Marketing کليک کنيد.

گزينه Direct Marketing يا بازريابي مستقيم شامل مجموعه ابزارھايي است که براي بھبود نتايج حاصل از بازاريابي استفاده ميشود. اين کار از طريق شناسايي ويژگيھاي جمعيت شناختي خريد کردن و ساير ويژگيھاي گروهھاي مختلف مصرف کننده و با ھدف قرار دادن گروهھاي خاص جھت به حداکثر رساندن ميزان پاسخ مثبت انجام ميشود. منوي Graphs را باز کنيد.

از اين منو براي ساخت انواع نمودارھا, ويرايش, و زيبا سازي آنھا, به اضافه ھر كاري كه بايد بر روي نمودارھا انجام شود استفاده ميشود. نمودارھاي قابل ساخت در SPSS ميلهاي, خطي, دايرهاي و چندين نوع ديگر ميباشد كه در بخشھاي بعدي به بررسي آنھا ميپردازيم. منوي Utilities را باز کنيد.

در اين منو امكاناتي براي جستجوي اطالعات درباره متغيرھا و پروندهھا و ھمچنين تعريف و استفاده از سري متغيرھا وجود دارد. روي منوي Add-ons کليک کنيد.

در اين منو امكاناتي براي جستجوي اطالعات درباره متغيرھا و پروندهھا و ھمچنين تعريف و استفاده از سري متغيرھا وجود دارد. روي منوي Window كليك كنيد.

فرمانھاي موجود در اين منو براي انتخاب پنجره فعال و يا كوچك كردن صفحه كاربرگ و نمايش استفاده ميشود. منوي Help را باز کنيد.

از طريق اين منو انواع راھنماييھا براي كار با SPSS ارائه شده است.در نقطه اي خارج از منو کليک کنيدتا اين منو بسته شود.

در ادامه به بررسي ميله ابزار و خط وضعيت در نرم افزار SPSS ميپردازيم. ميله ابزار در SPSS داراي يك سري دكمه ميباشد كه بهجاي انتخاب فرمانھا از منو ميتوانيد از اين دكمهھا جھت سريعتر انتخاب كردن دستورات استفاده كنيد. در SPSSصفحات مختلف داراي ميله ابزارھاي خاص خود ميباشند.

يكي ديگر از ابزارھاي مفيدي كه در نرم افزار SPSS مورد استفاده قرار ميگيرد خط وضعيت است. در خط وضعيت با استفاده از يك پيغام فعاليت جاري برنامه نشان داده ميشود. براي مثال اكنون پيغام SPSSبه processor is ready معناي آماده بودن پردازشگر برنامه نشان داده شده است. پيغامھاي ديگري نيز در خط وضعيت نمايش داده ميشود كه در بخشھاي بعدي با آنھا آشنا ميشويد. اكنون ميخواھيم به بررسي راھنماي SPSS بپردازيم. توسط راھنماي SPSS در ھر مرحله از كار كه باشيد ميتوانيد از آن استفاده كنيد. در SPSS با چندين روش ميتوانيد از راھنماي برنامه استفاده كنيد. سادهترين راه استفاده از كليد F1 يا منوي Helpاست.روي منوي Help كليك كنيد. روي گزينه Topics کليک کنيد.

مشاھده ميكنيد که پنجره Help باز شده است. اين صفحه داراي چھار برگه براي جستجوي مطالب ميباشد. در برگه Contentsسرفصلھاي راھنما نمايش داده شده است و كاربر ميتواند برحسب نياز خود از قسمتھاي مختلف آن استفاده كند.روي برگه Index كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد که ميتوانيد در جعبه متن موجود در اين صفحه عنوان مورد نياز خود را تايپ نماييد تا به مطلب مورد نظر خود دستيابي پيدا كنيد.روي برگه Search كليك كنيد.

در اين قسمت ميتوانيد عبارت مورد نظر خود را وارد نماييد تا در تمامي مطالب موجود در اين راھنما عبارت وارد شده توسط شما جستجو شود و عناويني كه شامل اين عبارت ميباشند نمايش داده شوند.روي برگه Bookmarks کليک کنيد.

در اين قسمت ميتوانيد عناوين و گزينه ھاي دلخواه خود را که به توضيحاتش بيشتر احتياج داريم اضافه کنيد تا دفعات بعد به راحتي بتوانيد از آن استفاده کنيد.روي دکمه Close كليك كنيد.

اكنون ميخواھيم يك پرونده از قبل ايجاد شده را باز كنيم. براي اين كار روي دكمه Open File كليك كنيد. روي ميله لغزان كليك كنيد.

روي فايل Teacher Scale Results.sav دابل كليك كنيد.

ھمانطور كه مشاھده ميكنيد دادهھاي موجود در اين فايل نمايش داده شده است. در برنامه SPSS ميتوانيد ظاھر محيط كار را بصورت دلخواه تعيين كنيد. براي مثال بصورت پيش فرض دادهھا با قلم Arial و اندازه ١٠ نمايش داده شدهاند. براي تغيير قلم منوي View را باز كنيد. روي گزينه Fonts كليك كنيد.

در اين قسمت ميتوانيد نوع و اندازه قلم را براي نمايش دادهھا تغيير دھيد. اكنون براي اينكه تغييري در نوع قلم ايجاد نشود روي دكمه Cancel كليك كنيد.

در پرونده Teacher Scale پنج پارامتر براي ارزيابي استادھا وارد شده است. اكنون ميخواھيم يك متغير جديد, از طريق محاسبه ميانگين نمرات داده شده به ھر پارامتر موجود, ايجاد كنيم.منوي Transform را باز كنيد. روي گزينه Variable compute کليک کنيد.

در جعبه متن Target Variable بايد نام متغير مورد نظر خود را وارد نماييم.عبارت average را تايپ كنيد. براي افزودن پرانتز به صفحه روي دكمه () كليك كنيد.

در ليست مشخص شده روي گزينه teacher1 كليك كنيد تا اين متغير انتخاب شود.

روي دكمه مشخص شده كليك كنيد تا اين گزينه به ليست Numeric Expression افزوده شود. روي دكمه + كليك كنيد.

روي گزينه teacher2 دابل كليك كنيد تا اين متغير به ليست Numeric Expression وارد شود. توجه كنيد كه زماني كه بر روي يك متغير دابل كليك ميكنيد آن متغير به ليست Numericمنتقل Expression ميگردد.

ھمانگونه كه مشاھده ميكنيد تمامي گزينهھا را براي جمع كردن به ليست اضافه كردهايم. اكنون براي محاسبه ميانگين اين پنج گزينه بايد آنھا را بر ٥ تقسيم کنيم, براي اين كار روي دكمه / كليك كنيد.

روي دكمه عدد ٥ كليك كنيد. روي دكمه OK كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد که ستون ديگري با نام average به صفحه برنامه افزوده شده است كه در اين ستون ميانگين ٥ ستون داده قبل نمايش داده شده است. پس يك متغير جديد با نام average تعريف كردهايم كه مقدار ميانگين دادهھا را در خود ذخيره ميكند. تا اينجا با برخي امكانات نرم افزار SPSS آشنا شديد. در بخشھاي بعدي روش كار با دادهھا و متغيرھا و نحوه ويرايش آنھا را بررسي ميكنيم. شما اكنون در پايان اين بخش قرار داريد

فصل دوم : اصول اوليه در SPSS اولين گام براي كار با نرم افزار SPSS وارد كردن دادھھا در صفحه مشخص شده توسط كادر قرمز ميباشد. ھنگامي كه SPSS را اجراء ميكنيد صفحه كاربرگ بدون نام, باز شده و آماده وارد كردن متغيرھا و مقادير مربوط به آنھا ميباشد. اگر قبال با برنامھھاي صفحه گسترده مانند Excel, Lotus يا QuattroPro كار كرده باشيد با ساختار اين صفحه كامال آشنا ھستيد. صفحه كاربرگ از چند جزء مھم تشكيل شده است كه در ادامه به بررسي تمامي جزئيات آن ميپردازيم. ھر سطر يا ركورد شامل يك سري اطالعات مربوط به موضوع تحقيق يا تحليل ميباشد. در SPSS سطر يا ركورد را Case مينامند. يكي ديگر از اجزاء مھم در صفحه كاربرگ ستون است. ھر ستون شامل يك سري اطالعات يا مقادير مربوط به يك متغير ميباشد. يكي ديگر ازاجزاء مھم صفحه كاربرگ سلول نام دارد. مكان ورود دادھھا را سلول ميگويند. ھر سلول محل تقاطع يك سطر و يك ستون است. سطرھا و ستونھا و دادھھاي وارد شده در سلولھا, يك پرونده را تشكيل ميدھند. صفحه كاربرگ در SPSS براي تعداد كم دادھھا بسيار مفيد است. در صورت زياد بودن تعداد دادھھا و لزوم انجام برخي كارھا روي آنھا, مانند مرتب سازي, بھتر است ابتدا دادھھا را در يك كاربرگ مانند Excel يا يك بانك اطالعاتي مانند Access وارد كنيد. سپس با آن دادھھا در SPSS كار كنيد.

ھر پرونده داده حداقل بايد داراي يك رديف داده (Case) باشد. اولين مرحله براي ايجاد يك پرونده داده, تعريف متغيرھاي آن ميباشد. براي ايجاد يك پرونده جديد منوي File را باز كنيد. منوي فرعي New را باز كنيد. روي گزينه Data كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد که صفحه كاربرگ جديد براي ورود دادھھا باز شده است. در اين صفحه متغيرھا نامگذاري نشدھاند و با نام Varنمايش داده شدھاند. تا زمانيكه متغيرھا تعريف نشده باشند و دادھاي در آنھا قرار نگرفته باشد SPSS ھيچ كاري براي شما انجام نميدھد. اكنون براي تعريف متغيرھا منوي View را باز كنيد. ھمانطور كه توسط كادر قرمز مشخص شده است اكنون در قسمت Data View قرار داريم. براي وارد شدن به قسمت متغييرھا روي گزينه Variables كليك كنيد يا بر روي برگه Variablesکليک View کنيد.

ھمانطور كه مشاھده ميكنيد اكنون در قسمت Variable View قرار داريم. اين پنجره نيز مانند صفحه كاربرگ ميباشد. در اين صفحه در ستون Name نام متغير را وارد ميكنيم. اكنون id را بعنوان نام متغير وارد كنيد. در ستونھاي بعدي اين صفحه مشخصات ديگري مانند نوع متغير (Type), مقادير متغير,( Values )مقادير غايب( Missing ) عرض ستون (Columns), تراز( Align ) و نوع مقايسه اندازھگيري (Measure) قابل تغيير است. در اين قسمت نوع متغير بطور پيشفرض از نوع عدد انتخاب شده است. براي تعريف نوع متغير روي ستون Type كليك كنيد.

روي دکمه مشخص شده كليك كنيد.

اکنون پنجره ديگري براي تعيين نوع متغير باز شده است. در اين پنجره انواع مختلف دادهھا نمايش داده شده است. اولين گزينه Numeric است که جھت نمايش عدد بکار ميرود. توسط گزينھھاي Width و Decimal Places ميتوانيد تعداد ارقام اعشار و اعداد صحيح را تعيين کنيد. اين ارقام با عالمت. از يکديگر جدا ميشوند اگر گزينه Comma را انتخاب کنيد اعداد به ھمان صورت Numeric نمايش داده ميشوند با اين تفاوت که ارقام عدد صحيح سه رقم سه رقم با کاما, جدا ميشوند. اگر گزينه Dot را انتخاب کنيد عدد صحيح و اعشار با کاما, از ھم جدا ميشوند و ارقام صحيح سه رقم سه رقم با نقطه. از ھم جدا ميشوند. با انتخاب گزينه Scientific notation ارقام به صورت نماد علمي نمايش داده ميشوند. اگر گزينه Date را انتخاب کنيدفرمتھاي مختلف نوشتن تاريخ در جلوي اين گزينه ظاھر خواھد شد که با انتخاب فرمت دلخواه ميتوانيد تاريخ را وارد کنيد با انتخاب گزينه Dollar عالمت $ در سمت چپ عدد ظاھر خواھد شد و با توجه به فرمت انتخاب شده عدد با نقطه يا کاما جدا خواھد شد. گزينةCurrency Custom نوعي عدد است که مقادير آن بصورت يکي از فرمتھاي دلخواه تعريف شده در برگه Currency در پنجره Options ميباشد. با انتخاب گزينه String ميتوانيد داده را به صورت رشته وارد کنيد.توجه کنيد که اين نوع داده عدد نيست و نميتوانيد در محاسبات از آن استفاده کنيد. حداکثر تعداد کاراکترھاي اين نوع داده نيز در قسمتLength تعريف ميگردد. روي دكمه OK كليك كنيد.

در قسمت مشخص شده توسط کادر قرمز گزينھھاي Width و Decimals را مشاھده ميکنيد که در اين پنجره نيز وجود دارد و ميتوانيد مقادير آنھا را تغيير دھيد. در قسمت Label ميتوانيد عبارتي را براي متغير وارد کنيد که در نمودارھا و... اين عبارت به جاي نام متغير ظاھر شود. در قسمت Values براي مقادير خاصي ميتوانيد حروف يا کلمه خاصي را وارد کنيد تا در نمودار آن مقدار با اين کلمه نمايش داده شوند. براي مثال به کلمه Male عدد ١ و به کلمه Female عدد ٢ را اختصاص دھيد تا در نمودار به جاي دو عدد ١ و ٢ دو عبارت Male و Female بر روي محور مختصات نمايش داده شود. پس براي چنين مواردي الزم نيست داده را از نوع String تعيين کنيد و براي ورود اطالعات ھر بار کلمه Male يا Female را تايپ کنيد فقط کافيست عدد ١ يا ٢ را وارد کنيد. اكنون براي تعريف يک مقدار بر روي ستون Values كليك كنيد.

روي عالمت كنار اين ستون كليك كنيد.

روي جعبه متن جلوي گزينه Label كليك كنيد. عدد ١ را وارد كنيد.

در قسمت Label يك نام دلخواه براي مقداري كه ميخواھيم تعريف كنيم وارد ميكنيم براي مثال عبارت Var1 را تايپ كنيد. روي دكمه Add كليك كنيد.

با اين كار يك متن به نام Var1 تعريف كردھايم كه برابر عدد يك ميباشد.روي دكمه OK كليك كنيد.

در قسمت داده Missing کليک کنيد.

روي دکمه... کليک کنيد.

اکنون ميتوانيد در اين پنجره روش برخورد SPSS با مقادير غايب را تعيين کنيد. با انتخاب گزينه اول Values) (No Missing يعني ھيچ مقدار غايب در اين پرونده وجود ندارد. با انتخاب گزينه Discrete Missing Values ميتوانيد حداکثر سه داده بھعنوان مقادير غايب وارد کنيد. گزينه Range Plus Discrete Missing Values با انتخاب اين گزينه ميتوانيد دامنه مقادير بين کوچکترين و بزرگترين عدد به اضافه يک داده خارج از دامنه را به عنوان مقادير غايب وارد کنيد.روي دکمه Cancel کليک کنيد.

روي ميله لغزان كليك كنيد.

براي تعيين تراز ستون روي ستون Align كليك كنيد.

روي ليست بازشونده كليك كنيد. مشاھده ميكنيد اين ليست داراي سه گزينه ميباشد كه ھر يك از اين گزينھھا نحوه قرارگيري دادھھا در سلولھا را مشخص ميكنند. براي آنكه دادھھاي موجود در اين ستون در سمت چپ ستون قرار بگيرند.روي گزينه Left كليك كنيد.

براي تعريف عرض ستونھا روي ستون Columns كليك كنيد. در اين قسمت ميتوانيد عرض ستونھا را به دلخواه تغيير دھيد. براي مثال روي دكمه افزايش مشخص شده براي اضافه شدن عرض ستونھا كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد مقدار ٨ به ٩ تغيير پيدا كرده است. براي برگشت به کاربرگ روي برگه Data View کليک کنيد.

مشاھده ميكنيد اين متغير به كاربرگ اضافه شده است. اكنون ميتوان دادھھاي مورد نياز را در اين متغير ذخيره نمود. در ادامه دو متغير ديگر نيز به ھمين روش اضافه ميكنيم. در اين قسمت براي راحتي كار قبل از ورود و ويرايش دادھھا متغيرھاي مورد نياز برنامه را ايجاد كردھايم. براي ورود دادھھا روي سلول مشخص شده كليك كنيد. عدد ١ را وارد كنيد.

روي سلول opt كليك كنيد.

عدد ١ را وارد كنيد. روي سلول test1 كليك كنيد.

عدد ٤٥ را تايپ كنيد. به ھمين ترتيب چندين عدد را براي مثال وارد ميكنيم. اكنون ميخواھيم مقدار موجود در سلول مشخص شده را تغيير دھيم. براي اين كار روي سلول مشخص شده كليك كنيد.

عدد ٥ را تايپ كنيد. مشاھده ميكنيد مقدار داخل سلول تغيير پيدا كرده است. بعد از ورود دادھھا و ويرايشھاي الزم روي آنھا بايد پرونده را ذخيره کرد.بر روي دكمه Save File كليك كنيد.

در ادامه در قسمت File Name عبارت file1 را بعنوان نام فايل وارد ميكنيم روي دكمه Save كليك كنيد.

اكنون اين پرونده با نام file1 و پسوند sav ذخيره شده است. اگر بخواھيم اين پرونده را تحت يك نام ديگر يا در مكان ديگري مانند ديسكت ذخيره كنيم بايد از گزينه Save as استفاده نماييم. براي اين كارمنوي File را باز كنيد. روي گزينه Save As كليك كنيد.

با استفاده از بخش مشخص شده توسط كادر قرمز ميتوانيد شاخه يا درايوي كه ميخواھيد فايل در آنجا ذخيره شود را تعيين كنيم.عبارت file2 را به عنوان نام جديد پرونده تايپ كنيد.

روي دکمه Variables کليک کنيد.

در اين پنجره ميتوانيد تعيين کنيد که کدام متغيرھا ذخيره شوند. اگر بخواھيد دادھھاي متغير Opt ذخيره نشود کافيست روي مربع قسمت Keep اين متغير کليک کنيد. با استفاده از دکمه Keep All تمامي متغيرھا انتخاب شده و توسط دکمه Drop All تمامي متغيرھا حذف ميشوند. براي تأييد تنظيمات بايد روي دکمه Continue کليک کنيد و در صورتي که ميخواھيد انصراف دھيد روي دکمه Cancel کليک کنيد.روي دکمه Continue کليک کنيد.

اکنون عبارت Keeping 3 of 3 variables باالي نام فايل نمايش داده شده است. اين عبارت نشان دھنده اين است که سه متغير از سه متغير موجود در اين فايل ذخيره ميشوند.روي دكمه Save كليك كنيد.

اكنون اين پرونده با دو نام file1 و file2 ذخيره شده است. اكنون ميخواھيم در اين پرونده يك سطر جديد ايجاد كنيم. براي اين منظور بايد روي سلولي از رديفي كه ميخواھيد سطر جديد در باالي آن قرار بگيرد كليك كنيد. براي مثال روي سلول مشخص شده كليك كنيد.

روي دکمه Insert Case كليك كنيد. براي اجراي اين دستور ميتوانستيد منوي Edit را باز کنيد و گزينه Insert Case را انتخاب کنيد.

مشاھده ميكنيد يك سطر به كاربرگ اضافه شده است و ميتوانيد در اين سطر مقادير دلخواه خود را وارد كنيد براي افزودن يك متغير جديد به صفحه كاربرگ روي سلولي كه ميخواھيد متغير جديد قبل از آن اضافه شود كليك كنيد. براي مثال روي سلول مشخص شده كليك كنيد. روي دکمه Insert Variable كليك كنيد.براي اجراي اين دستور ميتوانستيد منوي Edit را باز کنيد و گزينه Insert Variable را انتخاب کنيد.

مشاھده ميكنيد که يك متغير جديد به صفحه كاربرگ افزوده شده است. براي حذف سطر يا ركورد ابتدا بايد سطر مورد نظر خود را انتخاب كنيم. براي حذف سطر شماره سه روي شماره سطر كه با كادر قرمز مشخص شده است كليك كنيد.

منوي Edit را باز كنيد. روي گزينه Clear كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد که با اينکار سطر انتخاب شده حذف شده است. براي حذف يك متغير يا ستون روي عنوان متغير در صفحه كاربرگ كليك كنيد.

در اينجا نيز ميتوانيم با استفاده از منوي Edit و انتخاب گزينه Clear اين متغير را حذف كنيم. راه ديگر استفاده از دكمه Delete صفحه کليد ميباشد.كليد Delete صفحه کليد را فشار دھيد تا اين متغير حذف گردد.

مشاھده ميكنيد متغير مورد نظر از صفحه حذف شده است. براي حذف بيش از يك سطر يا ستون در زمان انتخاب سطر يا ستون, بھجاي انتخاب يك سطر يا ستون, در حاليكه نشانگر ماوس را روي شماره اولين سطر يا عنوان اولين ستون قرار دادھايد, كليد سمت چپ را فشرده نگه داريد و سپس آنرا روي بقيه سطرھا يا ستونھا حركت دھيد تا با ھم انتخاب شوند. سپس با استفاده از كليد Delete از صفحه كليد يا فرمان Clear از منوي Edit ميتوانيد رديفھا يا ستونھاي مورد نظر خود را حذف نماييد. شما اكنون در پايان اين بخش قرار داريد

فصل سوم : کار با پرونده داده ھا درSPSS با استفاده از فرمانھاي Cut, Copy, Paste از منوي Edit ميتوان محتويات يك يا چند سلول را از يك بخش از پرونده به بخش ديگري در ھمان پرونده منتقل نمود. اكنون براي كپي كردن محتويات يك سلول در يك سلول ديگر از پرونده روي سلول مشخص شده راست كليك كنيد. روي گزينه Copy كليك كنيد.

روي قسمت مشخص شده ميله لغزان کليک کنيد.

روي سلولي كه ميخواھيد محتويات در آن سلول كپي شود راست كليك كنيد. روي گزينه Paste كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد که محتويات مورد نظر در سلول انتخاب شده كپي شده است.اكنون روي سلول مشخص شده راست كليك كنيد. روي گزينه Cut كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد كه عدد وارد شده در سلول حذف شده است.روي سلول مشخص شده راست كليك كنيد تا عدد حذف شده را در اين سلول قرار دھيم. روي گزينه Paste كليك كنيد.

مشاھده ميكنيد که محتويات سلول انتخاب شده از آن سلول حذف شده و در سلول دوم كپي شده است. وقتي در SPSS يك پرونده ايجاد ميكنيد يا ھر نوع تحليلي را انجام ميدھيد و نموداري را رسم ميسازيد, بهمنظور نگھداري نتايج بر روي كاغذ نياز به چاپ آن داريد. در SPSS ميتوانيد تمام يك پرونده يا بخشي از آنرا انتخاب كرده و چاپ كنيد. براي چاپ يك پرونده در SPSS ابتدا بايد پرونده مورد نظر خود را باز كنيم. در اين قسمت ميخواھيم پرونده كنوني را چاپ كنيم.روي دكمه Print موجود در نوار ابزار كليك كنيد.

در قسمت Print Range كه توسط كادر قرمز مشخص شده است محدوده مورد نظر جھت چاپ را ميتوانيم تعيين كنيم. براي مثال با انتخاب گزينه Selection فقط قسمت انتخاب شده براي چاپ ارسال ميگردد. در قسمت Copies ميتوانيد تعيين كنيد كه چند نسخه چاپ گردد. در اين قسمت اگر روي دكمه OK كليك كنيد پرونده چاپ ميشود. براي خارج شدن از اين پنجره روي دكمه Cancel كليك كنيد.

ميخواھيم پروندهھايي كه در يك برنامه ديگر مانند Excel يا Word ساخته شده است را در محيط SPSS باز كنيم و روي آن محاسبات الزم را انجام دھيم. وقتي يك پرونده SPSS را صادر ميكنيد, آنرا به يك برنامه ديگر ميفرستيد. برنامه مقصد ممكن است تحت Windows, تحت DOS يا حتي تحت OS/2 باشد. وقتي پروندهاي را از يك برنامه ديگر وارد ميكنيد, ميخواھيد از آن پرونده كه ممكن است با Excel, Word, dbase يا Access ساخته شده باشد, در SPSS استفاده كنيد. پس از تحليل دادهھا در SPSS ممكن است بخواھيد از نتايج كارتان در برنامهھاي ديگر استفاده كنيد. براي اين منظور دادهھا را بايستي از SPSS صادر نمود. مھمترين مسئله در صادر كردن پرونده دادهھا از SPSS به برنامهھاي ديگر اين است كه پرونده مورد نظر در SPSS را بايستي با فرمتي ذخيره كنيد كه در برنامه مقصد قابل خواندن باشد. به ھمين منظور در SPSS ميتوان پروندهھا را با فرمتھاي مختلفي ذخيره نمود. اكنون ميخواھيم يك پرونده را با فرمت.xls ذخيره كنيم تا برنامه Excel قادر به خواندن آن باشد. براي اين كار منوي File را باز كنيد. روي گزينه Save As كليك كنيد.

روي ليست باز شونده Save As Type كليك كنيد. ھمانطور كه مشاھده ميكنيد در اين ليست فرمتھاي مختلفي كه SPSS پشتيباني ميكند نمايش داده شدهاند. پرونده با فرمت برنامه Excel ذخيره شود روي قسمت مشخص شده ميله لغزان کليک کنيد. براي اينكه

روي گزينه (*.xls) Excel 97 through 2003 كليك كنيد.

روي جعبه متن File Name كليك كنيد.

اكنون نام File3 را بعنوان نام فايل وارد کردهايم.روي دكمه Variables كليك كنيد.

ھمانطور که قبال ھم توضيح داده بوديم در اينجا ميتوانيد فيلدھايي را حذف کنيد مثال ميخواھيم در ھنگام Export اين داده گزينه gloss حذف شود در قسمت مشخص شده کليک کنيد.

روي دكمه Continue كليك كنيد.

مشاھده ميکنيد که عبارت Keeping 4 of 5 variables ظاھر شده است که نمايانگر اين است که يکي از متغيرھا حذف شده است.روي دكمه Save كليك كنيد.

براي مشاھده گزارش روي Output1 كليك كنيد.

در گزارشي كه مشاھده ميكنيد مشخصات فايل ايجاد شده توسط SPSS نوشته شده است.روي دكمه Close كليك كنيد.

ممكن است دادهھا در برنامه Excel, Word, Quattro Pro يا Ami Pro وارد شده باشد. اكنون ميخواھيم از اين دادهھا در SPSSاستفاده كنيم. روي دكمه Open File كليك كنيد. به عنوان مثال ميخواھيم يك پرونده را از برنامه Excel به SPSS وارد كنيم. براي اين كار روي ليست باز شونده File Of Type كليك كنيد.

روي گزينه Excel(*.xls) كليك كنيد.

روي فايل File3 دابل كليك كنيد.

اگر گزينه مشخص شده فعال باشد اولين سطر از دادهھا به عنوان نام متغيرھا در نظر گرفته ميشود در صورتي که فعال نباشد واضح است که رديف اول ھم به عنوان داده در نظر گرفته خواھد شد.روي دكمه OK كليك كنيد.

اکنون گزارش نحوه ايجاد فايل Excel را مشاھده ميکنيد.روي دکمه Untitled2 کليک کنيد.

ھمانطور كه مشاھده ميكنيد پرونده باز شده است و ميتوانيم محاسبات و عملياتھاي الزم را روي دادهھاي اين پرونده اعمال كنيم. شما اكنون در پايان اين بخش قرار داريد برای ادامه آموزش به نرم افزار آموزش SPSS مراجعه نمایئد. http://www.learninweb.com/%c2%e3%e6%d2%d4-spss.php