نانوکامپوزیت کبالت اکسید/ نانولوله ی کربنی چند الیه ترسیب شده بر روی نانولوله های تیتانیم دی اکسید برای کاربردهای ابرخازنی

Podobné dokumenty
بررسی تخصصی کلیدهای ACB و MCCB

فصل 13: چگونگی کسب انرژی از غذا توسط سلول

g

ب عد پنجم. A5Lite & A5Pro مرداد 39 راهنمای نرم افزار حضوروغیاب پایه و پیشرفته.

آشنایی با ساختار هسته فصل 8

نگاهی دقیقتر به قرص هاي پیشگیري از حاملگی موجود در بازار دارویی ایران

Scorm. effect / Annotation. Time/Date - Elseped time FALSE. Avi. trizz. matching - multiple answer. camproj. spilit. tools/camtasia menu maker

دستور کار آزمایشگاه سیستم عامل - جلسه 3

شناسایی هم زمان چندین پروتکل مسیریابی متناسب در

VMware Tools و نقش آن در بهبود عمل رد ماشین های مجازی

آزمایشگاه در فضا بایوراکتور پزشکی و کاربرد آن در تجهیزات آزمایشگاههای فضایی مقاله علمی فنی استفاده از چرخش آهستة اين دستگاه برروي بيشتر حيوانات

راهنمای کاربری چاپگر صدور آنی کارت IDP - SMART 30

فهرستمندرجات ماهنامه اطالع رسانی خبری علمی و آموزشی اتحادیه مرکزی مرغ تخمگذار میهن

A C ایستگاه آنزیم 2 آنزیم 3

فصل چهارم پس از آموزش این فصل هنرجو ميتواند: پرکاربرد آن شرح دهد. لینوکس را در ماشین مجازی نصب کند. سیستمعامل لینوکس دبیان را نصب کند.

توسعه سرزمین مادری تغذیه

قرارداد همکاری شرایط اختصاصی قرارداد:

بكوش تا عظمت در نگاهت باشد نه در آنچه مي نگري.

فصل ٢ پروتي ين. Mannan binding protein (MBP), Mannan associated serine protease (MASP1, MASP2) C5, C6, C7, C8, C9.

سونی موبایل Xperia Z1


مقدمه راھنمايSPSS مقدمه مقدمه مقدمه

رونمایی رسمی از هویت بصری جدید بیمه نوین همزمان با جشن عیدانه شرکت فروش بیشتر و خدمت بهتر با آموزش و برنامهریزی فرآیند ارزیابی ریسک مسئولیت کارفرما

گزارشی از چند کتاب در زمینه طرحواره درمانی:

برنامهریزی کنترل پروژه و آشنایی با مدیریت چابک پروژهها

1 ( %& ! " # $ ) T % # / /5 6 . : / 7 8 % 9 : ; < " =

فوالد روی سومین سکوی جهش قیمت سنگ آهن دریایی مجددا 07 دالر بر تن را رد کرد در این شماره می خوانید

Žádost o udělení schengenského víza Application for Schengen Visa

Žádost o udělení schengenského víza Application for Schengen Visa

جهانی قدرت و اصول علم اجتماعی و دموکراسی محفلی دربارة کار مراقبتی > > > > > > 5.3 برنامه برای علم اجتماعی در مقیاسی جهانی ناچو سپاسگزاریم!

تحلیل زبانشناسانة نفثةالمصدور زید ری ن س وی

گزارش عملکرد سال 1394 حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسالمی شیراز

پیام مدیرعامل خدایا چنان کن سرانجام کار تو خشنود باشی و ما رستگار مرتضی توجه

چكيده مقدمه

مرور جامع ایمونولوژی خدیجه شماخته گردآوری و تالیف سعید ناظری دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی دارویی فرزاد نظری خوزانی دانشجوی کارشناسی ارشد ایمونولوژی

آخر الز مان شناسی عرفانی

اسباب و صور ابهام در غزل هاي مولوي


Kompozity na bázi grafenu a amorfních chalkogenidů přechodných kovů pro elektrochemickou redukci vodíku

Základy analýzy potravin Přednáška 1



Soli. ph roztoků solí - hydrolýza

POSLEDNÍ SMĚRY VE VÝVOJI TERMOPLASTICKÝCH ELASTOMERU



1. CVIČENÍ NA SLOVNÍ ZÁSOBU

UFN Nanočástice oxidů




Ozubené řemenice T 2.5 Rozteč 2.5 mm DIN 7721

Příklad Sestavte rovnice následujících dějů: reakce hydroxidu sodného s kyselinou tetrahydrogendifosforečnou 4NaOH + H 4 P 2 O 7 Na 4 P 2 O 7

NABÍDKA PRODUKTŮ PRO ŠKOLY

对 duì ano, správně. 是 shì být (sloveso) 饿 è být hladový, {hlad} 谁 的 shéi de čí (tázací slovo) 另 lìng další, ostatní, jiní. Znak Pinyin Český význam

Redoxní reakce - rozdělení

Frekvence. BCM V 100 V (1 MΩ) - 0,11 % + 40 μv 0 V 6,6 V (50 Ω) - 0,27 % + 40 μv

. ก ก 5,000 ก ก ISBN: Tel: Fax:


Ocel lakovaná. pozinkovaná. Koncentrace. Ocel

f^p V5I5 f'97/ 352.^7 W 1

5. MĚŘENÍ FÁZOVÉHO ROZDÍLU, MĚŘENÍ PROUDU A NAPĚTÍ



VLIV PROVOZNÍCH PARAMETRŮ NA KONCENTRACE A SLOŽENÍ MIKROBIÁLNÍCH PRODUKTŮ AKTIVOVANÉHO KALU. LUKÁŠ DVOŘÁK, MARCEL GÓMEZ a IVETA RŮŽIČKOVÁ.

Název zakázky: Prezentace českých firem z oboru obrábění kovů čínským partnerům v provinciích Chongqing a Sichuan

Registrační číslo projektu: CZ.1.07/1.4.00/ Název projektu: Investice do vzdělání - příslib do budoucnosti. Číslo přílohy:vy_52_inovace_ch8.


C o r e 4, s p o l. s r. o.


ceník sypaných čajů 2017

ceník sypaných čajů 2015

Registrační číslo projektu: CZ.1.07/1.4.00/ Název projektu: Investice do vzdělání - příslib do budoucnosti

Materiálově neagresivní činidla pro. dekontaminaci. citlivých komponent techniky

Měření doby života na svazku pozitronů

Teorie kyselin a zásad poznámky 5.A GVN

Španělsko Mallorca Sol Barbados ****

Historie Číny I. Čínské dynastie


Elektrochemické Detektory, spol. s r.o. Ohrazenice 226 CZ Turnov


CHINA TEA ,-

Ceník. Platný od Laboratorní standardy a chemikálie. Ceny uvedené v tomto ceníku nezahrnují 21% DPH, balné a dopravné



České dráhy a.s. Generální ředitelství. Rozkaz. o doprovodu vlaků vlakovými četami. sešit 2. Krajské centrum Olomouc, Ostrava, Zlín

BEZPEČNÁ NANOVLÁKNA. DAVID PETRÁŠ a, DUŠAN KIMMER a, KAREL SOUKUP b a PETR KLUSOŇ b. Obsah. 2. Nanovlákno a jeho formy. 1. Úvod


Epitaxní vrstvy GaN na Al 2 O 3

FORD RANGER _Ranger_2015.5_COVER_V2.indd /08/ :39:54

(CD?,PMD?) InBand měření OSNR signálu DWDM. Jan Brouček, Praha, WDM Systems Summit 7.dubna InBand měření OSNR.

o d e vz d á v e j t ek o m p l e t n í, / n e r o z e b r a n é /, a b y s e t y t o

Ozubené tyče. Ozubené tyče POLY CHAIN GT str Ozubené tyče profil - MXL, XL, L str Ozubené tyče HTD profil - 5M, 8M str.

ATOMOVÁ HMOTNOSTNÍ JEDNOTKA

ANODA KATODA elektrolyt:

BULHARSKO Astera ****

PŘEHLED ZNÁMEK VYDANÝCH K HRÁM XXIX. OLYMPIÁDY V PEKINGU 2008 (X. ČÁST)

ANODA KATODA elektrolyt:


O 2O U < OE 1 I " P U U W U -4 U 4 U O 4 ^ ^ &.. U / E U - 1$ U U - 1 U - `\ U 1 & 1 U - ^ &.. 1 U 14 U M $ U & P O U

Transkript:

مجله علمي- پژوهشي شيمي کاربردي سال سيزدهم شماره 74 تابستان 9314 نانوکامپوزیت کبالت اکسید/ نانولوله ی کربنی چند الیه ترسیب شده بر روی نانولوله های تیتانیم دی اکسید برای کاربردهای ابرخازنی مسعود فرجی سمیه نادری دانشگاه ارومیه گروه شیمی ارومیه ایران تاريخ دريافت: 19/99/91 تاريخ تصحيح: 19/91/94 تاريخ پذيرش: 16/99/91 چکيده نانوکامپوزیت کبالت اکسید-نانولوله های کربنی چندالیه از طریق آبکاری الکتروشیمیایی بر روی نانو لوله های تیتانیم دی اکسید ترسیب شد. مطالعات مورفولوژی وجود نانوکامپوزیت ترسیب شده با مساحت باال را تایید کردند. مطالعات خازنی توسط تکنیک های ولتامتری چرخه ای شارژ/دشارژ و طیف سنجی امپدانس الکتروشیمیایی انجام گرفت. بررسی های الکتروشیمیایی نانو کامپوزیت ها نشان داد که رفتار خازنی این الکترود در مقایسه با الکترودی که تنها کبالت اکسید بر روی نانو لوله های تیتانیم دی اکسید ترسیب شده است بسیار بهتر است. مطالعات امپدانس تاکید کرد که وجود نانولوله کربنی در نانوکامپوزیت باعث بهبود پارامترهای خازنی چون مقاومت اهمی مقاومت انتقال بار و عنصر فاز ثابت می شود. کلمات کلیدی: ابرخازن ترسیب الکتروشیمیایی نانو لوله های تیتانیم دی اکسید نانولوله های کربنی چندالیه کبالت اکسید. 1- مقدمه ابر خازن ها مانند خازن های معمولی وسایل ذخیره کنندۀ انرژی الکتریکی هستند با این تفاوت که انرژی الکتریکی زیادی را می توانند در خود ذخیره کنند. در واقع ابر خازنها حد واسط بین باطری ها و خازن های معمولی هستند چراکه در حد خازن های معمولی توان باالیی دارند و در حد باطری ها انرژی الکتریکی باالیی را در خود ذخیره می کنند و بنابراین می توانند به عنوان یک ابزار مناسب برای مبادلۀ انرژی الکتریکی در کاربردهایی که توان باال مورد نیاز است به کار روند] 1 2 [. ابرخازنها براساس مکانیسم ذخیره انرژی به دو دسته بزرگ تقسیم میشوند: خازن های دو الیه الکتریکی و شبه خازنها. در خازنهای الکتروشیمیایی دو الیه الکتریکی جدایی بارهای الکتریکی ( غیر فارادیک( مختلفالعالمت در فصل مشترک های الکترودهای خازن/الکترولیت سبب ذخیرهسازی انرژی می شود. آلوتروپی های کربن مانند گرافیت گرافن و نانولوله های کربنی رفتار خازنی دوالیه الکتریکی دارند] 5 4[. ma.faraji@urmia.ac.ir *.نویسنده مسئوول: استادیار شیمی فیزیک- الکتروشیمی دانشگاه ارومیه ارومیه ایران 53

نانوکامپوزيت کبالت اکسيد/ نانولوله ي کربني چند اليه ترسيب شده... فرجي و نادري شبه خازن ها ذخیره بار بر روی سطح الکترود را با مکانیسم کامال متفاوتی انجام می دهند. مکانیسم ذخیره بار در شبه خازن ها مشابه باتری ها است که طی یک فرایند فارادیک انجام می شود و شامل انتقال بار در طول دوالیه الکتریکی است. اما برخالف باتریها که به صورت ایدهآل در یک پتانسیل خاص انتقال بار انجام میشود در شبه خازنهای الکتروشیمیایی بار MnO 2 NiO عبور کرده از فصل مشترک تابع پیوستهای از پتانسیل می باشد.. اکسیدهای فلزی مانند 2 RuO MO x y Co 3O4 و همچنین پلیمرهای هادیمانند پلی آنیلین و پلی پیرول رفتار شبه خازنی دارند] 3-7 [. شبه خازن ها به دلیل وجود فرایند فارادیکی ظرفیت بیشتری نسبت به خازن های الیه دوگانه داشته )حدود 111 برابر( اما به دلیل تغییرات فازی در حین فرایند فارادیک پایداری شارژ- دشارژ آنها نسبت به خازن های الیه دوگانه کمتر است] 8 [. بنابراین با سنتز کامپوزیت های شامل ابرخازنهای الیه دو گانه و شبه خازن ها می توان به ظرفیت بیشتر و پایداری شارژ- دشارژ باال دست یافت. ظرفیت خازن های الیه دوگانه و همچنین شبه خازن ها به مساحت سطح و تخلخل الکترود بستگی دارد. افزایش مساحت سطح الکترود سبب ذخیره شدن بارهای بیشتری در سطح شده و در نتیجه ظرفیت بیشتر خواهد بود. تخلخل الکترود موجب افزایش سطح تماس الکترولیت با الکترود شده که در کاهش مقاومت اهمی و همچنین مقاومت انتقال بار در شبه خازن ها موثر است. کاهش مقاومت اهمی نوید افزایش توان در ابرخازن و کاهش مقاومت انتقال بار موجب تسهیل فرایند فارادیک در شبه خازن ها می شود. تخلخل و مساحت باال وابستگی زیادی به نحوۀ نشاندن مواد فعال خازنی بر روی بستر و همچنین نوع بستر دارد] 9 11 [. محققان به این نتیجه رسیده اند که پس از نشستن مواد فعال ابرخازنی بر روی بسترهای متخلخل با مساحت سطح باال الکترودهایی ایجاد می شوند که به تبعیت از بستر مساحت و تخلخل باالیی داشته و رفتار خازنی بسیار مطلوبی در مقایسه با حالت بستر غیر متخلخل دارد] 12 11 [. از میان بسترهای مختلف بستر نانولوله های تیتانیم دی اکسید ساخته شده به روش آندایزینگ به دلیل تخلخل و مساحت سطح زیاد ثبات حرارتی ساختار مناسب هزینه پایین و همچنین پایداری باال ترجیح داده می شود] 15 14[. در این کار ابتدا نانو لوله های تیتانیم دی اکسید از طریق آندایزینگ الکتروشیمیایی تیتانیم سنتز شده و سپس این الکترود به عنوان یک بستر برای پوشش نانوکامپوزیت کبالت اکسید- نانولوله های کربنی چندالیه به کار برده شد. مورفولوژی و آنالیز سطح نانو لوله ها و همچنین پوشش ها با استفاده از میکروسکوب الکترونی و آنالیز عنصری مورد بررسی قرار گرفت. بررسی رفتار خازنی الکترود های سنتز شده با استفاده از تکنیکهای امپدانس الکترو شیمیایی کرونوپتانسیومتری و ولتامتری چرخه ای مورد مطالعه قرار گرفت. 53

مجله علمي- پژوهشي شيمي کاربردي سال سيزدهم شماره 74 تابستان 9314 2 -بخش تجربی 9-1- آندايزينگ تيتانيم و ستنز نانو لوله هاي تيتانيم دي اکسيد )TiO2-NTs/Ti( ابتدا ورقه های تیتانیم )با ضخامتmm 1( با خلوص %99 به ابعاد 1 5cm بریده و سمباده شده تا سطح نمونۀ تیتانیم کامال صاف و صیقلی شوند و سپس این نمونه ها به ترتیب با استون الکل و در نهایت با آب مقطر شسته شده تا سطح الکترود چربی زدایی شده و تمام ناخالصی ها از روی سطح برداشته شوند. به منظور فعال سازی سطح برای فرایند 11 آندایزینگ و زدودن الیههای اکسید احتمالی نمونه های آماده شده تیتانیم به مدت در محلول تیزاب ثانیه HF, به ترتیب با درصد حجمی 41 31 11 قرار گرفتند. فرایند آندایزینگ طبق جدول 1 به مدت 4 HNO3, شامل H O 2 ساعت در دمای اتاق با ولتاژ ثابت 21 ولت درمحلول گلیسرول و آب با درصد حجمی به ترتیب 73 به 23 و شامل 1/3 درصد وزنی NH 4 صورت گرفت. نمونۀ تیتانیم ا چ شده به قطب مثبت تامین کننده ولتاژ مستقیم به عنوان آند متصل گردید F در حالی که قطب منفی تامین کننده ولتاژ به عنوان کاتد به صفحه پالتینی با مساحت 21cm 2 متصل بود. در حین آندایزینگ به منظور ثابت ماندن الیه انتشار و در نهایت ثابت ماندن گرادیان غلظت زده شد. F محلول با سرعتrpm 531 به هم جدول 1- شرایط ) TiO 2 در محلول گلیسرول آندایزینگ برای سنتز نانو لوله های تیتانیم دی اکسید NTs( - زمان آندایزینگ )ساعت( سرعت هم زدن ) rpm( دمای حمام ولتاژ ترکیب حمام )55/55( + 3/5 W% N H 4 F آب/گلیسرول % V V 53 C 55 053 4-1-1 ترسيب الکتروشيميايي نانو کامپوزيت اکسيد کبالت- نانو لوله کربني چنداليه )Co3O4-MWCNT( برای ترسیب الکتروشیمیایی بهتر MWCNT بر روی بستر TiO2-NTs/Ti نانولوله های کربنی چند الیه عامل دار گردید. 1/3 گرم نانولوله های کربنی را در 21 ml اسید سولفوریک و 21 ml اسید نیتریک مخلوط کرده و بعد از قرار دادن در اولتراسونیک به مدت یک ساعت در دمای 121 درجه سیلسیوس به مدت سه ساعت تحت شرایط رفالکس قرار داده و در نهایت نانولوله های کربنی چند الیه عامل دار شده) fmwcnt ( خالص سازی گردید. ترسیب الکتروشیمیایی TiO2-NTs/Ti نانو کامپوزیت Co3O4-MWCNT بر روی بستر گردید. ابتدا انجام مرحله ای به صورت ترسیب 1111 s تحت شرایط گالوانوایستاتیک در یک 5 میلی آمپر کاتدی جریان به مدت در محلول شامل MWCNT و 1/1 M KNO3 در دمای اتاق تحت سیستم دو الکترودی انجام گرفت که در آن TiO2-1/5 g l -1 fmwcnt 57

فلا- نانوکامپوزيت کبالت اکسيد/ نانولوله ي کربني چند اليه ترسيب شده... فرجي و نادري Co و الکترود کار الکترود پالتین با ابعاد 21 cm 2 الکترود کمکی بودند. سپس آبکاری الکتروشیمیایی روی NTs/Ti 11 macm 2 سطوح MWCNT/TiO2-NTs/Ti به صورت گالوانواستاتیکی با دانسیته جریان طبق جدول 2 به مدت 11 دقیقه صورت گرفت. این مراحل دو بار تکرار شد تا الکترود Co-MWCNT/TiO2-NTs/Ti سنتز شود. در نهایت به منظور سنتز Co3O4-MWCNT/TiO2-NTs/Ti فعال به عنوان ابرخازن ها این الکترودها به مدت 2 ساعت در 411 قرار گرفت. دمای C جدول 5 - حمام آبکاری الکتروشیمیایی Co روی سطوح MWCNT/TiO 2-NTs/Ti ترکیب حمام آبکاری غلظت (g l 1 ) شرایط آبکاری ZnCl 2 3 / 33 55 C :دما CoCl 2. 6(H 2O) 0 / 33 ph : 5 / 5 H 3BO 3 0 / 53 Zn :آند KCl 51 / 33 2 cm 13 ma :دانسیته جریان 13 min :زمان آبکاری 3-1- مشخصه يابي الکترودها بررسی موفولوژی و آنالیز عنصری الکترودها با استفاده از دستگاه میکروسکوپ الکترونی )SEM( مدل Philips XL30 انجام گرفت. بررسی های الکتروشیمیایی با استفاده از دستگاه Autolab PGSTAT302N potentiostat گرفت. انجام 3- بحث و نتیجه کیری 9-3- مطالعه مورفولوژي الکترودهاي سنتز شده به منظور مطالعه مورفولوژی نانولوله های TiO2 و نانو کامپوزیت ترسیب شده بر روی آن تکنیکSEM مورد استفاده تصاویر SEM قرار گرفت. در شکل 1 مربوط به نانولوله های تیتانیم دی اکسید )TiO2-NTs( سنتز شده از آندایزینگ تیتانیم در محلول گلیسرول آورده شده است. متوسط قطر نانولوله های بدست آمده در محدودۀ 31-81 nm متوسط ضخامت دیواره ها در محدودۀ 3 11- nm و طول نانوله ها بیشتر از 5 می μm باشد. نانو لوله های سنتز شده به دلیل تخلخل ذاتی مکان مناسبی را برای پوشش مواد خازنی فراهم می کنند و موجب می شوند که سطح فعال الکترود اصالح شده به مراتب زیادتر از سطح ظاهری الکترود باشد و همین امر موجب متقاوت بودن رفتار خازنی الکترود اصالح شده در مقایسه با الکترودهایی می شوند که درآن پوشش مستقیما بر روی تیتانیم ایجاد شده است. در شکل ا-ب تصاویر 58

د- مجله علمي- پژوهشي شيمي کاربردي سال سيزدهم شماره 74 تابستان 9314 SEM مربوط به TiO2-NTs بعد از ترسیب الکتروشیمیایی نانولوله های کربنی )MWCNT( آورده شده است. همان 1 TiO2-NTs طور که از تصاویر مشاهده می شود نانولوله های کربنی سطوح را پوشانده است. 1 -ج و شکل نانوکامپوزیت های Co3O4- MWCNT ترسیب شده بر روی سطوح TiO2-NTs را نشان می دهد. همان طور که مشخص است کامپوزیت یکنواختی از Co3O4- MWCNT بر روی نانو لوله های تیتانیم دی اکسید ترسیب شده است و MWCNT موجود در ساختار کامپوزیت به دلیل هدایت الکتریکی باال می تواند کانالهای انتقال الکترون محسوب شود و در نتیجه با کاهش مقاومت انتقال بار کل الکترود رفتار شبه خازنی را بهبود ببخشد. 2 آنالیز EDS شکل مربوط به الکترود Co3O4- MWCNT/TiO2-NTs/Ti را نشان می دهد. مطابق شکل عناصر تیتانیم کبالت و کربن تایید کننده نتایج SEM می باشد. شکل 1 - تصاویر SEM مربوط به الکترودهای TiO 2-NTs/Ti )الف( MWCNT/TiO )ب(و 2-NTs/Ti Co 3O 4- MWCNT/TiO 2-NTs/Ti )ج و د( 59

نانوکامپوزيت کبالت اکسيد/ نانولوله ي کربني چند اليه ترسيب شده... فرجي و نادري شکل 5 - طیف EDX الکترود Co 3O 4/ MWCNT/ TiO 2 NTs /Ti 1-3- مطالعه رفتار خازني الکترودهاي Co3O4- MWCNT/TiO2-NTs/Ti 1/1 انجام گرفت و مطالعه رفتار خازنی الکترودهای ساخته شده با سیستم سه الکترودی در محلول M NaOH الکترودهای سنتز شده به عنوان الکترود کار الکترود پالتین با ابعاد 21 الکترود کمکی و Ag/AgCl الکترود مرجع 2 cm بودند. مطالعات خازنی نشان می دهد که Co3O4 رفتار خازنی مطلوبی داشته و فرایندهای انتقال الکترون زیر منجر به بروز این رفتار شبه خازنی می شود] 13 [. Co O +OH +H O 3CoOOH+e )1( - - 3 4 2 CoOOH +OH CoO +H O+e )2( - - 2 2 ظرفیت ویژه تئوری Co3O4 5331 است که بیشترین سهم این ظرفیت را رفتار شبه خازنی دارد] 13 ]. شکل 5 Fg -1 Co3O4-MWCNT/TiO2-NTs/Ti ولتاموگرامهای الکترودهای Co3O4/TiO2-NTs/Ti و درمحدودۀ پتانسیل تاV 1/3 نسبت به الکترود Ag/AgCl با سرعت اسکن 1- s 11/1mV در محلول 1/1 M NaOH را نشان می -1/1V دهد. برای هر کدام از الکترودها پیک اکسیداسیون و احیای پهن که نشان دهندۀ وجود رفتار شبه خازنی مطابق فرایندهای انتقال بار در معادالت 1 و 2 است مشاهده می شود. گرچه شکل ولتاموگرامها در هر دو الکترود مشابه هم می باشد اما دانسیته جریان پیک های مربوط به الکترود Co3O4-MWCNT/TiO2-NTs/Ti بیشتر است. بهبود در دانسیتۀ جریان 41

مجله علمي- پژوهشي شيمي کاربردي سال سيزدهم شماره 74 تابستان 9314 الکترود ذکر شده مربوط به MWCNT موجود در ساختار نانوکامپوزیت می باشد که با ایجاد کانال های انتقال الکترون مقاومت انتقال کل الکترود را کاهش داده و در نتیجه رفتار شبه خازنی را بهبود می بخشد. شکل -0 مقایسهی ولتاموگرام چرخهای الکترودهای Co 3O 4 /TiO 2 NTs/Ti و Co 3O 4/MWCNT/TiO 2 NTs/Ti الکترولیت هیدروکسید پتاسیم 1 موالر و سرعت اسکن 1- vs. 3/31 در محلول Co3O4-MWCNT/TiO2- Co3O4 /TiO2-NTs/Ti شکل 4 منحنیهای شارژ-دشارژ گالوانواستاتیک الکترودهای و NTs/Ti با جریان یک میلی آمپر در محلول 1/1 را M NaOH نشان می دهد. در هر دو الکترود منحنی های شارژ- دشارژ خطی و تقریبا متقارن بوده که این نشان دهندۀ رفتار خازنی الکترودهای ذکر شده است. ظرفیت ویژۀ الکترودهای ذکرشده با استفاده از معادلۀ 5 در دانسیته جریان های مختلف محاسبه و نتایج نشان می دهد که ظرفیت ویژه الکترود Co3O4 /TiO2-NTs/Ti 151 در حالی که ظرفیت ویژه الکترود mf cm 2- Co3O4-MWCNT/TiO2-NTs/Ti t (2cm -2 )cm بر حسب -2 A )1mA( جریان دشارژ i است. در رابطه )5( زمان دشارژ )151 و 81 mf cm -2 ) Fcm 2 5.0V( و V عرض پنجره پتانسیل ( C S ظرفیت ویژه )بر حسب 81 ثانیه برای الکترود های ساخته شده( می باشند] 17 ]. C SP ( I t)/( V A) )3( 41

نانوکامپوزيت کبالت اکسيد/ نانولوله ي کربني چند اليه ترسيب شده... فرجي و نادري شکل 4 - مقایسهی نمودارهای شارژ- دشارژ الکترودهایNTs/Ti Co 3O 4/TiO 2 و الکترولیت هیدروکسید پتاسیم 1 موالر و جریان ثابت 0.1 ma Co 3O 4/MWCNT/ TiO 2 NTs /Ti در محلول شکل 3 طیف های امپدانس) منحنی های نایکویست ) 1 الکترودهای Co3O4 /TiO2-NTs/Ti و Co3O4-MWCNT /TiO2-NTs/Ti را در پتانسیل 1/5 V نسبت به الکترود Ag/AgCl با محدودۀ فرکانسی 111 khz تا 31mHz در محلول 1/1 را M NaOH نشان می دهد. طیف های امپدانس شامل یک نیم دایرۀ ناکامل در فرکانس های زیاد و یک خط راست عمودی در فرکانس های پایین است. قطر نیم دایره معادل مقاومت انتقال بار )Rct( و خط راست در فرکانس های پایین نمایندۀ رفتار شبه خازنی سیستم مورد بررسی است. در مدار معادل ارائه شده در داخل شکل 3 مقاومت اهمی) Rs ( وابسته به مقاومت ذاتی الکترود و الکترولیت است عنصر فاز ثابت )CPE1( از مشخصه های خازن الیه دو گانه بوده و در حالت موازی با مقاومت انتقال بار) Rct ( قرار دارد و CPE2 مشخصۀ رفتار شبه خازنی فارادیک در الکترودهای بر پایۀ کبالت اکسید است] 19 18 ]. داده های امپدانس با نرم افزار Zview فیت و پارامترها در جدول 5 آورده شده است. همان طور که مشاهده می شود مقاومت انتقال بار) Rct ( برای الکترود Co3O4-MWCNT/TiO2-NTs/Ti کوچکتر است. کاهش محسوس Rct در الکترود Co3O4-MWCNT/TiO2-NTs/Ti حاکی از باال بودن فرایند انتقال بار فارادیک در فصل مشترک الکترود/الکترولیت است که به دلیل وجود نانولوله های کربنی در بطن نانو کامپوزیت است. امپدانس اهمی Co3O4- در فرکانس های باال مربوط مقاومت ذاتی الکترود و الکترولیت می باشد. از آنجا که در ساختار الکترد 1 Nyquist Plots 42

مجله علمي- پژوهشي شيمي کاربردي سال سيزدهم شماره 74 تابستان 9314 MWCNT/TiO2-NTs/Ti نانولوله های کربنی با هدایت باالیی وجود دارند انتظار می رود که مقاومت اهمی کمتری نسبت به الکترود Co3O4/TiO2-NTs/Ti داشته باشد که در تطابق با داده های امپدانس است. شکل -5 نمودار نایکوئیست امپدانس برای الکترود Co 3O 4/TiO 2 NTs/Ti و Co 3O 4/ MWCNT/TiO 2 NTs/Ti در محلول الکترولیت هیدروکسید پتاسیم 1 موالر و در پتانسیل 3/0V جدول 0 - داده های خروجی فیت شدن داده های امپدانس با نرم افزار Zview Ssample lement Co 3O 4/MWCNTs/TiO 2NTs/Ti lectrode R s (Ώ) R ct (Ώ) CPE 1(Ώ -1 s) N 1 CPE 2 (Ώ -1 s) n 2 0.85 2.36 0.00513 0.69 0.134 0.89 Co 3O 4 /TiO 2NTs/Ti lectrode R s (Ώ) R ct (Ώ) CPE 1 (Ώ -1 s) n 1 CPE 2 (Ώ -1 s) n 2 1.44 12.61 0.00043 0.68 0.034 0.81 45

نانوکامپوزيت کبالت اکسيد/ نانولوله ي کربني چند اليه ترسيب شده... فرجي و نادري 4- نتیجه گیری مطالعه رفتار خازنی الکترودهای Co 3O 4- MWCNT/TiO 2-NTs/Ti که نشان داد نانو لوله های کربنی بطن در نانوکامپوزیت می توانند به عنوان کانال های انتقال الکترون عمل کرده و با کاهش مقاومت انتقال بار موجب افزایش رفتار Co 3O 4 /TiO 2-151 mf cm -2 شبه خازنی الکترودها شوند. ظرفیت ویژه این الکترود بود که در مقایسه با الکترود NTs/Ti بسیار بهتر است. 5- تقدیر و تشکر نویسندگان مقاله از حمایتهای مالی معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه ارومیه-گروه شیمی صمیمانه تشکر مینمایند. 6 -مراجع [1] M.A. Bavio, G.G. Acosta, T. Kessler, J. Power Sources 245 (2014) 475. [2] Y. Jiang, L. Chen, H. Zhang, Q. Zhang, W. Chen, J. Zhu, D. Song, Chem. Eng. J. 292 (2016) 1. [3]Y. Yang, Y. Hao, J. Yuan, L. Niu, F. Xia, Carbon 78 (2014) 279. [4] X. Cui, R. Lv, R.U. Rehman Sagar, C. Liu, Z. Zhang, Electrochim. Acta 169 (2015) 342. [5] J. Li, H. Xie, Y. Li, J. Liu, Z. Li, J. Power Sources 196 (2011) 10775. [6] A.I. Inamdara, Y-S. Kima, S.M. Pawarb, J.H. Kimb, H. Ima, H. Kim, J. Power Sources 196 (2011) 2393. [7] T. Cottineau, M. Toupin,T. delahaye,t. Brousse, D. Belanger, Appl. Phys. A 82 (2006) 599. [8] Z. Gao, F. Wang, J. Chang, D. Wu, X. Wang, X. Wang, F. Xu, S. Gao, K. Jiang, Electrochim Acta 133 (2014) 325. [9] T.C. Girija, M.V. Sangaranarayanan, J. Power Sources 156(2006) 705. [10] S.R. Sivakumar, W.J. Kima, J.A. Choi, D. R. MacFarlane, M. Forsyth, D.W Kim, J. Power Sources 171 (2007) 1062. [11] D.P. Dubal, V.J. Fulari, C.D. Lokhande, Micropor. Mesopor. Mat. 151 (2012) 511. [12] G.X. Pana, X. Xia, F. Cao, P.S. Tang, H.F. Chen, Electrochim. Acta 63 (2012) 335. [13] F.Gobal, M. Faraji, J. Electroanal. Chem. 691 (2013) 51. [14] F.Gobal, M. Faraji, Appl. Phys. A 117 (2014) 2087. [15] Y.Q. Zhang, X.H. Xia, J. Kang, J.P. Tu, Chin. Sci. Bull. 57 (2012) 32. [16] Y. Gao, S. Chen, D. Cao, G. Wang, J. Yin, J. Power Sources 195 (2010) 1757. [17] Y. Liu, G. Yuan, Z. Jiang, Z. Yao, M. Yue, Ionics 21 (2015) 801. [18] X. Chen, X. Chen, F. Zhang, Z. Yang, S. Huang, J. Power Sources 243 (2013) 555. [19] Y. Wei, H. Liu, Y. Jin, K. Cai, H. Li, Y. Liu, Z. Kang, Q. Zhang, New J. Chem. 37 (2013) 886. 44