O 1_ISLANDSKÝ VÝRAZ GRAMATIKA ČESKÝ VÝRAZ P ODKAZ VĚTA SYNONYMUM K SLOŽENINA að inf marker člen značící infinitiv að innan adv phrase uvnitř að lokum prep/adv nakonec aðal- in compounds hlavní, centrální O aðalatriði n (-s, -) hlavní bod, hlavní věc aðal-atriði O aðaláhersla f (-u, -ur) hlavní důraz aðal-áhersla aðalbiðstöð f (-stöðvar, -stöðvar) hlavní autobusové nádraží 14 aðal-biðstöð O aðalhlutverk n (-s, -) hlavní role 19 aðal-hlutverk aðallega adv hlavně aðal-lega aðeins adv pouze aðfangadagur 16, m hestur (-s, -ar, (dat sg) Štědrý den 12, -degi) 15 aðfanga-dagur (aðfaranótt O aðfaranótt f ( -nætur, -nætur) noc předtím mánudags) aðfara-nótt aðferð f mynd (-ar, -ir) metoda að-ferð O aðgerð f mynd (-ar, -ir) opatření, krok (ráðstafanir) að-gerð O aðgerð f mynd (-ar, -ir) oprava 1 (viðgerð) að-gerð O aðgerð f mynd (-ar, -ir) operace, chirurgický zákrok 2 að-gerð O aðgerð f mynd (-ar, -ir) operace, akce, zásah 3 (framkvæmd) að-gerð aðgöngumiði m tími (-a, -ar) vstupenka 20, 19 aðgöngu-miði aðili m tími (-a, -ar) osoba, jednací strana aðrar pron indef fem pl jiné W aðskilja v (acc) (aðskil, aðskildi, aðskildum, aðskilið) rozdělit Systkinin voru aðskilin á unga aldri og sjást nú loks eftir tuttugu ár. aðstaða f sg, f pl stofa ö ((sg) aðstöðu, (pl) aðstæður, podmínky, situace að-staða (gen pl) aðstæðna) aðstoð f sg mynd (-ar) pomoc að-stoð W aðstoða v (acc) ( -aði) pomoci, pomáhat Get ég aðstoðað þig? að-stoða W aðvara v (acc) (-aði) varovat Það er full ástæða til að aðvara börnin því að ísinn er þunnur á vatninu. O aðventa f (-u) Advent 15 af prep, adv, conj (+dat) od, z af hverju adv proč af því að conj protože afar adv velmi að-skilja að-vara str. 1
W afbaka v (acc) (-aði) překroutit, zkomolit (význam, informace apod.) Hann afbakaði þetta þegar hann sagði annað hvort ert þú með okkur eða á móti. Björgunarsveitarmenn afferma gáminn. W afferma v (acc) (-di, -t) vyložit, složit, vylodit (Antonymum - ferma) af-ferma afgangur m hestur (-s, -ar) zbytek af-gangur Allt í einu kemur kona á miðjum aldri inn og ég afgreiði hana, hún setur W afgreiða v (acc) (-ddi, -tt) obsluhovat vörur á borðið sem ég slæ inn í (þjóna) af-greiða tölvuna og að því loknu spyr ég hana hvort hana vanti e-ð fleira. O f stofa (-u, -ur, (gen pl) afgreiðslukona kvenna) prodavačka 18 afgreiðslu-kona afgreiðslustúlka f stofa (-u, -ur) prodavačka 18 afgreiðslu-stúlka W afhenda v (acc) (-ti, -t) předat, odevzdat Skólastjórinn afhenti nemendum verðlaun fyrir góðan námsárangur. af-henda afi m tími (-a, -ar) dědeček 15 O afkvæmi n hús (-s, -) dítě; mládě 1 15, 38, af-kvæmi 32 O afkvæmi n hús (-s, -) potomek 2 15 af-kvæmi afl n hús o (-s, öfl) síla W afla v (gen) (-aði) rybařit, chytat / lovit ryby Bátarnir hafa aflað vel að undanförnu. (fiska) 21 afleiðing f spurning (-ar, -ar) důsledek, následek af-leiðing O aflgjafi m ( -a, -ar) zdroj (energie) 17 afl-gjafi afli m tími (-a, -ar) úlovek, rybaření 21 afmæli n hús (-s, -) narozeniny 15 af-mæli afrétt(-ur) 21, horská pastva m ( -ar, -ir) 38 af-rétt(-ur) W afrita v (acc) ( -aði) kopírovat (soubor, cd apod.) Hann afritar valinn texta. 17 af-rita Afríka f stofa (-u, -ur) Afrika 31 Afríkumaður m maður (-manns, - menn) Afričan 31 Afríku-maður W afsaka v (acc) (-aði) omluvit se 1 Hann var vanur að afsaka sig með því að hann hefði svo mikið að gera. (biðjast afsökunar) Afsakið. věta Promiňte. Pardon. 0 afsaka afskaplega adv velmi, extrémně afskap-lega O afslöppun f ( -ar) uvolnění af-slöppun afsökun f mynd ö (-ar, afsakanir) omluva af-sökun af-baka af-saka str. 2
aftur adv znovu 1 (á ný) aftur adv zpět, zpátky 2 (aftur á við) afturganga f stofa ö (-göngu, - göngur) duch, zjevení 12 aftur-ganga W agndofa adj indecl ohromený, zaražený, vyjevený agn-dofa O agúrka f stofa (-u, -ur) okurka 18, 33 W aka v (dat) (ek, ók, ókum, ekið) řídit (auto apod.) Hann lærði ungur að aka dráttarvél. (keyra) 14 akkeri n hús (-s, -) kotva 21 O akstur m ( -s) jízda (autem ap.) 20, 14 akurhæna f stofa (-u, -ur) koroptev 32 akur-hæna W ala v (acc) (el, ól, ólum, alið) porodit 1 Hjónin bíða þess að konan ali sitt fyrsta barn. (fæða) 15 W ala upp fráze vychovávat 0 ala Það er ekki alltaf dans á rósum að ala upp barn. W alast upp fráze vyrůstat 0 ala Það var ekki bíll á hverjum bæ þegar ég var að alast upp hér í sveitinni. albúm n hús (-s, -) album 15 alda f stofa ö (öldu, öldur) vlna (na vodě) aldinborri m tími (-a, -ar) chroust 32 aldin-borri aldrei adv nikdy aldur m hestur r b (-s, aldrar) věk 15 aleinn adj s (-, aleitt) samotný, sám algengur adj (-, -t, -ari, -astur) běžný al-gengur alifugl m hestur (-s, -ar) drůbež, slepice, kuře 8, 2 ali-fugl alla leið adv phrase celou cestu 14 O alls konar noun phrase všechny druhy O allt í einu adv phrase najednou O Allt í lagi! věta V pořádku! alltaf adv vždy, neustále allur adj ö (öll, -, meiri, mestur) každý almanak n hús ö (-s, almanök) kalendář 39 almáttugur adj všemocný 12 al-máttugur O almennur adj (-, -t(adv), -ari, -astur) všeobecný, univerzální al-mennur almur m ( -s, -ar) jilm 24, 33 str. 3
altari n hús ö (-s, ölturu) oltář 12, 15 alvara f sg stofa ö (alvöru) vážnost alvarlegur adj (-, -t, -ri, -astur) vážný, seriózní alvar-legur alveg adv zcela, úplně Alþingi n sg hús (-s) Parlament, Alting 21, 36 Al-þingi O alþjóð f ( -ar) národ 21, 31 al-þjóð O alþjóðlegur adj mezinárodní 36 alþjóð-legur Ameríka f stofa (-u, -ur) Amerika (Spojené státy americké) 31 Ameríkani m tími (-a, -ar) Američan 31 amerískur adj americký 31 amma f ( ömmu, ömmur) babička 15 W anda v (-aði) dýchat 1 Hann andar vel og er með fínan hjartslátt. W anda að sér fráze nadechnout se 1 anda Hann andaði að sér köldu loftinu og hugleiddi. W anda frá sér fráze vydechnout 1 anda Hann andaði frá sér með nefinu og lokaði augunum. andarungi m tími (-a, -ar) kachňátko 32, 38 andar-ungi W andast fráze zemřít, skonat 2 anda Konungurinn andaðist í hárri elli. O anddyri n ( -s, -) vchod, vestibul and-dyri andi m tími (-a, -ar) duch (nálada, atmosféra) (andrúmsloft) andlegur adj (-, -t) duševní, duchovní 12 and-legur andlit n hús (-s, -) tvář, obličej and-lit andrúmsloft n hús (-s, -) nálada, atmosféra andrúms-loft O andstaða f -u, -ur opak, rozdíl and-staða O andstæðingur m ( -s, -ar) soupeř, protivník, oponent, Steina andstæðingsins má handsama protihráč séu þeir umkringdir. 50 and-stæðingur O anísfræ n ( -s, -) anýz 23 O annað farrými spojení druhá třída 14 annaðhvort... eða conj buď a nebo annar pron indef/num (önnur, annað, aðrir, aðrar, druhý, jiný önnur) annars adv jinak (ella) W annars staðar adv phrase někde jinde 0 annars W ansa v (dat) ( -aði) odpovědět ansa spurningunni, ansa honum antilópa f stofa (-u, -ur) antilopa 32 str. 4
api m tími (-a, -ar) opice 32 apótek n hús (-s, -) lékárna 22 appelsína f stofa (-u, -ur) pomeranč 18, 33 O apríkósa 33, meruňka (plod) f ( -u, -ur) 18 O apríl m ( -s) duben 39 O arabi m (-i, -ar) Arab arinn m (arins, arnar) krb 16 O arkitekt m ( -s, -ar) architekt 34 armband n hús ö (-s, -bönd) náramek arm-band P armbandsúr n hús (-s, -ar) náramkové hodinky armur m hestur (-s, -ar) ruka, paže Asía f sg stofa (-u) Asie 31 aska f sg stofa (ösku) popel 38 askja f stofa ö (öskju, öskjur) krabička 16 askur m hestur (-s, -ar) jasan 1 33 askur m hestur (-s, -ar) miska s pokličkou, dóza 2 16 asni m tími (-a, -ar) osel 32 atburður m dalur (-ar, -ir) událost, příhoda at-burður Þú verður að athuga að hann er v (acc) (-aði) W athuga pozorovat, povšimnout si 1 óvanur að vinna. (taka eftir) at-huga W athuga v (acc) (-aði) zjistit 2 Athugaðu hvort pósturinn er kominn. (rannsaka) at-huga athugasemd f mynd (-ar, -ir) poznámka, komentář athuga-semd O athugun f ( -unar, -anir) prohlídka 1 (það að athuga) 19, 14 at-hugun O athugun f ( -unar, -anir) výzkum 2 (rannsókn) 35 at-hugun athygli f sg indecl pozornost at-hygli Atlantshaf n hús ö (-s, höf) Atlantický oceán 31 Atlants-haf O atóm n ( -s, -) atom 35 atriði n (-s, -) bod O atvik n ( -s, -) událost, příhoda O atviksorð n ( -s, -) příslovce 25 atviks-orð atvinna f sg stofa (-u) práce, zaměstnání 34 O atvinnuauglýsing f spurning (-ar, -ar) inzerát pracovní 34 atvinnu-auglýsing O atvinnulaus adj nezaměstnaný 34 atvinnu-laus atvinnuleyfi n hús (-s, -) pracovní povolení 34 atvinnu-leyfi O atvinnumaður m ( -manns, -menn) profesionál atvinnu-maður auður adj (-, autt, -ari, -astur) prázdný, nepopsaný Það er að segja ef allir auðir reitir sem liggja upp að steininum eða steinunum eru fylltir. 50 str. 5
auðveldur adj (-, auðvelt, -ari, - astur) jednoduchý, snadný auð-veldur auðvitað adv samozřejmě auð-vitað auga n auga (-a, -u) oko 11 augljós adj 0 (-, -t, -ari, -astur) zřejmý, jasný aug-ljós W auglýsa v (acc) ( -ti, -t) propagovat, inzerovat Verslanirnar leggja mikla áherslu á að auglýsa í blöðum og útvarpi. aug-lýsa O auglýsing f spurning (-ar, -ar) inzerát 1 34 aug-lýsing auglýsing f spurning (-ar, -ar) reklama, vyhláška 2 aug-lýsing O augnablik n hús (-s, -) moment, okamžik augna-blik augnaráð n hús (-s, -) pohled augna-ráð auk prep, adv (+gen) kromě (čeho), mimo (co) W auka v (acc) (eyk, jók, jukum, Geimferðir hafa stórlega aukið zvýšit, zvětšit aukið) þekkingu manna á himingeimnum. P auka- in compounds navíc, další, dodatečný aumingi m tími (-ja, -jar) chudák aumur adj bolestivý, citlivý W ausa v (dat) (eys, jós, jusum, Hann er að ausa súpunni upp úr nabírat (sběračkou) 2 ausið) pottinum. (taka með ausu) W ausa Við urðum að hafa okkur alla við að v (acc) (eys, jós, jusum, vylévat, vyhazovat vodu (z 1 ausa bátinn svo að hann fylltist ekki af ( - bát) ausið) lodi apod.) sjó. W ausa f ( -u, -u) naběračka, sběračka Austfirðir m völlur pl Východní fjordy (kraj na Islandu) 31 Aust-firðir austur n ( -s) východ 14 austur adv východ 14 Austurland n hús ö (-s, Austurlönd) Východní Island 31 Austur-land Austurríki n hús (-s, -) Rakousko 31 Austurríkismaður m maður (-manns, - menn) Rakušan 31 austurrískur adj rakouský 31 axlaband n hús ö (-s, -bönd) šle 10 axla-band á f (-r, -r) řeka a31, 21, á prep, adv (+dat, +acc) na O á Akureyri adv phrase v Akureyri á 31 O á haustin adv phrase na podzim á, haust á hálftíma fresti adv phrase každou půlhodinu á O á heimsvísu adv phrase obecně, všeobecně á á horni adv phrase na rohu á, horn á horninu adv phrase na rohu á, horn á hverju ári adv phrase každý rok á str. 6
O á maga adv phrase na břiše á P á meðan conj zatímco, mezitím, zatím á O á miðvikudag adv phrase ve středu á á á O miðvikudagskvöld adv phrase ve středu večír á milli prep (+gen) mezi á á morgun adv phrase zítra á O á mótum adv phrase na spojnici á (samskeyti) O á skilum adv phrase na rozhraní á (mörk) á sumrin adv phrase v létě á á veturna adv phrase v zimě á áberandi adj nesklonné nápadný áburður m dalur (-ar, -ir) hnůj 38 W ábyrgð f mynd (-ar, -ir) (z)odpovědnost ábyrgð á slysinu, bera alla ábyrgđ á honum W ábyrgur adj (z)odpovědný vera ábyrgur fyrir þessu O áðan adv před chvílí, před chvilkou Ég vil ekki hér og nú leggja dóm á þetta svartsýnistal sem ég drap á hérna áðan og mönnum er tamt í munni þessa dagana. áður adv před (časově) O áfall n ( áfalls, áföll) šok, rána áfengi n hús (-s, -) alkohol 18 P áfram adv dopředu, vpřed W ágjarn adj nenasytný, chamtivý, lakotný 1 ágjarn adj dychtivý, prahnoucí (po čem) 2 ágúst m hestur sg (-s) srpen 39 ágætur adj (-, -t) pěkný, dobrý, výborný áhald n hús ö (-s, áhöld) nástroj, zařízení áhersla f stofa (-u, -ur) důraz, přízvuk áheyrandi m (-a, -ur) posluchač 19 áhorfandi m (-a, -ur) divák 19 áhrif n pl hús vliv mající zájem, zainteresovaný, O áhugasamur adj ( f -söm) nadšený áhuga-samur áhugi m sg tími (-a) zájem áhyggja f stofa (-u, -ur, (gen pl) - na) starost, obava ákaflega adv velice, značně, velmi ákaf-lega str. 7
W ákafur ákveða adj ö (áköf, -t, -ari, - astur) v (acc) (ákveð, ákvað, ákváðum, ákveðið) dychtivý, nedočkavý rozhodnout se, vybrat si Því næst ákveð ég að labba að herbergi mömmu og pabba og athuga hvort þau séu þar. ákveðinn adj b s (-, ákveðið, ákveðnari, ákveðnastur) stanovený, rozhodný, určitý álegg n sg (-s) obloha, příloha (jídla apod.) 18 álfkona f stofa (-u, -ur) víla 12 álf-kona álfur m hestur (-s, -ar) elf 12 álíka adv stejně álka f stofa (-u, -ur) alka 32 áll m hestur (-s, -ar) úhoř 32 án prep (+gen) bez ánamaðkur m hestur (-s, -ar) žížala, dešťovka 32 ána-maðkur ánægður adj (-, ánægt, -ari, -astur) spokojený ánægja f sg stofa (-u) potěšení, uspokojení ánægjulegur adj příjemný ár f (-ar, -ar) veslo ár n hús (-s, -) rok 39 árabátur m hestur (-s, -ar) loďka s vesly ára-bátur áramót n hús pl (-) Silvestr, přelom roku 39, 15 ára-mót árangur m hestur r b (-s, árangrar) výsledek, úspěch árangur m hestur r b (-s, árangrar) výsledek árangur árekstur f (-ar, -ar) (dopravní) nehoda, srážka árlega adv ročně ár-lega O árós m ( -s, -ar) ústí (řeky) 21, 31 ár-ós árshátíð f ( -ar, -ir) výroční oslava 15, 39 árs-hátíð árstíð f mynd (-ar, -ir) roční období 39 árs-tíð ás m (áss, ásar) eso (karta) 20 ásamt prep (+dat) spolu s ást f mynd (-ar, -ir) láska, cit 15 ástand n sg hús (-s) stav ástfanginn adj b s (-, ástfangið) zamilovaný 15 ást-fanginn Ástrali m Australan 31 Ástralía f stofa (-u, -ur) Austrálie 31 str. 8
ástralskur adj australský 31 ástæða f stofa (-u, -ur, (gen pl) - na) důvod, motiv O átján num 18 átt f mynd (-ar, -ir) směr átta num osm W átta sig v (-aði) kalla orientovat se Það er ástæða til þess að benda áhugasömum á að lesa þessi stórgóðu pólitísku skrif rithöfundarins. Ég áttaði mig jafnframt á því að áttunda sporið er fyrir mig. áttaviti m tími (-a, -ar) kompas 14, 31 átta-viti O ávaxtasafi m (-a, -ar) ovocný džus 18 ávaxta-safi ávísun f mynd (-ar, -ir) šek 35 ávöxtur m (ávaxtar, ávextir) ovoce 18 áætlun f mynd ö (-ar, áætlanir) časový plán, harmonogram bað n hús ö (-s, böð) koupel 1 16 bað n hús ö (-s, böð) koupelna, sprcha 2 16 W baða v (acc) (-aði) koupat se 1 Í kvöld var ætlunin að baða barnið. 20 W baða sig v (acc) (-aði) vykoupat se 1 baða Bláa lónið, fólk baðar sig í lóninu. 20 baðföt n pl plavky 20 bað-föt baðker n hús (-s, -) vana 16 baðstofa f stofa (-u, -ur) obývací pokoj (na statcích) 16, (archaicky) 38 bað-stofa baggi m tími (-a, -ar) žok, balík sena 38 bak n hús ö (-s, bök) záda 1 11 bak n hús ö (-s, bök) opěradlo (u židle) 2 W baka v (acc) (-aði) péci bakaraofn m hestur (-s, -ar) trouba (na pečení), pec bakari m ( -a, -ar) pekař bakarí n hús (-s, -) pekařství Um helgina prófaði ég að baka brauð, en það hefur mig langað að gera síðan ég flutti inn. 16, 18 18, 22 18, 22 bakara-ofn W bakka v (dat) (-aði) couvat Ég bakkaði bílnum út úr bílskúrnum. bakki m tími (-a, -ar) podnos, tác 1 (fat) 18 bakki m tími (-a, -ar) břeh 2 (brún) 21 O bakpoki m ( -a, -ar) baťoh 14 bak-poki baldursbrá f (-brá(a)r, -brár) heřmánkovec 33 baldurs-brá O ballett m ( -s, -ar) balet 19 str. 9
banani m tími ö (-a, -ar) banán band n hús ö (-s, bönd) provázek 2 band n hús ö (-s, bönd) provaz 1 Bandaríkin n pl def Spojené státy americké 31 Bandaríkjamaður m maður (-manns, - obyvatel Spojených států menn) amerických 31 bandarískur adj americký (spojených států amerických) 31 W bangsi m tími (-a, -ar) medvídek (hračka) (leikfang) 15 W banka v (acc) (-aði) ťukat, klepat 1 W banka á dyr fráze klepat na dveře 1 banka W banka teppið fráze klepat koberec 1 banka Klukkan 7:30 vaknaði ég við að mamma bankaði á dyr herbergisins. O bankaþjónusta f ( -u) bankovní služby banki m tími (-a, -ar) banka 22 Skólastjóri í breskum grunnskóla hefur W banna v (dat+acc) (-aði) zakázat bannað nemendum sínum að lesa hinar geysivinsælu bækur um Harry Potter. 18, 33 Bandaríkjamaður 34, 22 banka-þjónusta bara adv pouze W bardagi m ( -a, -ar) boj, bitva bar-dagi barki m tími (-a, -ar) průdušnice 11 barmur m hestur (-s, -ar) okraj barn n hús ö (-s, börn) dítě 15 P barnabarn n hús ö (-s, barnabörn) vnouče, vnuk, vnučka 15 barna-barn barnaföt n pl dětské oblečení 10 barna-föt barnagull n hús (-s, -) hračka barna-gull barnavagn m hestur (-s, -ar) kočárek 16, 15 barna-vagn barr n hús sg (-s) jehličí 33 barrtré n hús (-s, -) jehličnan 33 barr-tré O bassi m ( -a, -ar) basa 19 W baula v (-aði) bučet Kýrin baular. 32, 38 O baun f (-ar, -ir) fazole 2 33, 18 baun f (-ar, -ir) luštěnina (fazole, hrách atd.) 1 3, 18 báðir pron pl (báðar, bæði) oba bál n hús (-s, -) oheň, táborák 14 str. 10
bára f stofa (-u, -ur) vlnka (na vodě) W bás m hestur (-s, -ar) stání, box (pro koně, krávy 38, Hver kýr hefur sinn bás. atd.) 32 bátur m hestur (-s, -ar) člun, loď Báturinn sigldi svo til lands. 21 beð n hús (-s, -) záhon (blómabeð) 33, 38 W beiðni f indecl žádost, přání bein n hús (-s, -) kost 11, 32, 18 O beinagrind f ( -ar, -ur) kostra 11, 32 beina-grind beinn adj s (-, -t(adv), -ni, - astur) přímý beint adv přímo 1 O beint til fjalls adv phrase přímo do hor 1 beint 14, 21 21, W beisli n hús (-s, -) uzda 14, 38, 32 W beita v (acc) ( -ti, -t) líčit / dát návnadu (rybář) 1 (egna) W beita v (dat) ( -ti, -t) Verði hans málflutningur tekinn dát na pastvu, pustit na 2 alvarlega, þá er allt í lagi að beita pastvu kindum á nágrannann. (láta á beit) beittur adj ostrý bekkjarsystkini n pl hús spolužáci 15, 22 bekkjar-systkini W bekkur m dalur j (-s (-jar), -ir) (školní) třída 1 (í skóla) 15, 22 W bekkur m dalur j (-s (-jar), -ir) lavička, lavice 2 (setgagn) 15, 22 Belgi m ( -a, -ir / -ar) Belgičan 31 Belgía f stofa (-u, -ur) Belgie 31 belgískur adj belgický 31 belja f stofa (-u, -ur) jalovice 32, 38 belti n hús (-s, -) pásek, opasek 10 W benda v (-ti, -t) heyra dát znamení, pokynout 2 (gefa merki) W benda v (-ti, -t) heyra ukazovat 1 Ekki benda á mig með fingrinum. (vísa á) str. 11
W benda til e-s fráze (gen) poukázat, upozornit 0 Nýlegar rannsóknir á bæði börnum og fullorðnum benda til þess að þjóðin sé að fitna verulega, sem er miður. bensín n hús sg (-s) benzín 14 O bensínstöð ( -var, -var) benzínová pumpa 14, 22 bensín-stöð ber adj r (-, -t, -ari, -astur) nahý, holý (nakinn) ber n hús (-s, -) bobule (např. borůvka, šícha) 33, 18 W bera fráze rodit jehňata, bahnit se 3 bera 32, 38 W bera fráze rodit telata 3 bera Hvenær á kýrin að bera? 32, 38 v (acc) (ber, bar, bárum, Ég ber pokann á bakinu. W bera borið) nést, nosit 1 (halda á) v (acc) (ber, bar, bárum, W W bera bera borið) rodit 3 (ala) v (acc) (ber, bar, bárum, borið) snášet, snést 2 (halda uppi) W bera áburð á fráze vynášet hnůj 1 bera Það ber við að menn fá ekki einn einasta lax allan daginn. W bera við fráze stát se, stávat se 0 W berast fráze nést se, unášet 4 bera Báturinn barst með straumnum. O berg n ( -s) skalní stěna berg 31 berg n hús (-s, -) skála 31 bergmál n hús (-s, -) ozvěna berg-mál W berja v (acc) (ber, barði, börðum, barið) bít, uhodit, tlouci 1 W berja að dyrum fráze klepat na dveře 1 berja v (acc) (ber, barði, W berjast börðum, barið) refl bojovat, zápasit 2 Hann barði mig í andlitið með barnabílstól í gær. Hann barði að dyrum, og þar kom út ungleg stúlka, og fríð. Hann heilsaði henni, en hún hljóp um háls honum, og grét af gleði yfir því, að sjá mann. W berjast fyrir e-u fráze bojovat za něco 2 berja Bjartur hlýtur sjálfstæðið sem hann barðist fyrir alla sína ævi. W beygja v (acc) ( -ði, -t) obrátit se, zahnout (doleva apod.) 1 beygja þangað, beygja til vinstri (víkja) W beygja v (acc) ( -ði, -t) skloňovat (podstatné jméno), 3 časovat (sloveso) Ég er að beygja orðið í öllum föllum. (í málfr) W beygja v (acc) ( -ði, -t) vzdát se 4 (láta undan) 32, 38 str. 12
W beygja v (acc) ( -ði, -t) ohnout, pokrčit 2 beygja fótinn, beygja höndina (sveigja) W beygja sig fráze ohnout se, sklonit se 4 beygja Það er auðvelt að beygja sig fyrir valdi (lúta) stórveldis. beykitré n hús (-s, -) buk W biðja v (acc) (bið, bað, báðum, modlit se beðið) 2 biðja guð W biðja v (acc) (bið, bað, báðum, požádat, poprosit beðið) 1 (beiðast) W biðja e-n fyrir e-ð fráze svěřit (někomu něco) 1 biðja W biðja e-n um e-ð fráze požádat někoho o něco 1 biðja W biðja sér konu fráze požádat ženu o ruku 1 biðja O biðlari m ( -a, -ar) klient (počítač) 17 biðröð f (biðraðar, biðraðir) fronta 22 bið-röð biðstöð f (-stöðvar, -stöðvar) autobusová zastávka bifreið f (-ar, -ar) povoz bil n hús (-s, -) místo (prostor) W bila v (-aði) W binda v (acc) (bind, batt, bundum, bundið) píchnout (kolo, pneumatiku apod.), poškodit vázat, svázat, přivázat 1 Hann batt farangurinn á bílinn. W binda um sárið fráze ošetřit ránu (obvázat) 1 binda birki n sg hús (-s) bříza 24, 33 22, 14 14, 38 Bíllinn bilaði. 14 Skipverjar töldu að þetta væri ekki alvarlegt og bundu um sárið til að stöðva mikla blæðingu. birkitré n hús (-s, -) bříza birta f sg stofa (-u) světlo, jas, zář W birta v (acc) ( -i, birt) uveřejnit, publikovat (článek Hann birtir bæði bækur, greinar og 2 apod.) handrit á einum stað. (prenta) Þegar kaupandi staðfestir innihald W birta v (acc) ( -i, birt) ukázat, odhalit 1 pöntunar skal birta honum útdrátt úr (sýna) pöntuninni. W birta v (acc) ( -i, birt) impers rozednívat se, jasnit se 3 Það birtir. W birtast v (acc) ( -i, birt) refl objevit se 4 birta Greinin birtist í blaðinu. biskup m hestur o (-s, -ar) biskup biti m tími (-a, -ar) kousek O bitra f stofa (-u, -ur) hořkost 1 O bitra f stofa (-u, -ur) ostrá zima 2 (frostbitra) W Bíddu! věta Počkej! 1 bíða 24, 33 24, 33 bið-stöð birki-tré str. 13
W bíða v (gen) (bíð, beið, biðum, beðið) čekat 1 Ég beið lengi og var rosalega spenntur. / Hann vissi hvað beið hans. W bíða eftir e-m / e-u fráze (dat) čekat na někoho / něco 1 bíða Maður beið eftir því að verða fullorðinn. bíll m hestur s (-s, -ar) auto 14 O bílreykur m ( -jar, -ir) výfukové plyny 14 bíl-reykur bílskúr m hestur (-s, -ar) garáž 14 bíl-skúr bílstjóri m tími (-a, -ar) řidič, šofér 22, 34 bíl-stjóri bíó n hús (-s, -) kino 22, 19 O bíómynd f ( -ar, -ir) film 19 bíó-mynd W bíta v (acc) (bít, beit, bitum, štípat, kousat (o hmyzu) bitið) 2 (um skordýr) W bíta v (acc) (bít, beit, bitum, bitið) kousat, kousnout (si) 1 Hundurinn beit mig. / Ég beit í brauðið. (beita tönnum) W bíta v (acc) (bít, beit, bitum, bitið) být ostrý (o noži apod.) 3 Hnífurinn bítur illa. (um eggjárn) W bítast v (acc) (bít, beit, bitum, bitið) refl hádat se 4 bíta Þær eru alltaf eitthvað að bítast. W bjalla f (bjöllu, bjöllur) zvonek (domovní, školní 1 Bjallan hringir. apod.) (klukka) 16 bjalla f (bjöllu, bjöllur) brouk 2 (skordýr) 32 W bjarga v (dat) (-aði) zachránit 1 Rómantísk gamanmynd frá 1984 um mann sem hittir hafmeyju sem bjargaði lífi hans þegar hann var ungur. W bjargast fráze zvládnout, vyjít 2 bjarga Þetta bjargast. bjarmi m tími (-a, -ar) třpyt, záblesk bjarndýr n hús (-s, -) medvěd 32 bjarn-dýr O bjartsýnn adj optimistický bjart-sýnn bjartur adj ö (björt, -, -ari, -astur) zářivý, jasný W bjóða v (dat+acc) (býð, bauð, buðum, boðið) pozvat 2 W bjóða v (dat+acc) (býð, bauð, buðum, boðið) nabídnout 1 W bjóða e-m e-ð fráze nabídnout někomu něco 1 bjóða W bjóða e-m heim fráze pozvat někoho domů 2 bjóða O bjór m (-s, -ar) pivo 1 (öl) 18 O bjór m (-s, -ar) bobr 2 (dýr) 32 bjúga n (bjúga, bjúgu) uzenka 18 str. 14
O björgunarsveitarm aður m ( -manns, -menn) člen záchranného týmu, záchranář O björk f ( bjarkar, bjarkir) bříza björn m (bjarnar, birnir) medvěd 32 W blað n (-s, blöð) list (stromu apod.) 1 blað á tré (lauf) W blað n (-s, blöð) papír 2 línustrikað blað (pappírsstykki) W blað n (-s, blöð) noviny (denní tisk) 3 Ég er að lesa blaðið. (dagblað) W blað n (-s, blöð) O blaðamaður blaðlaukur m maður (-manns, - menn) stránka, strana, list (knihy apod.) novinář pórek 4 (í bók) 34 24, 33 22, 34 33, 18 björgunarsveitarmaður blaða-maður blað-laukur m ( -s, -ar) P blaðra f (blöðru, blöðrur) balón, balónek (nafukovací) 1 (belgur) W blaðra f (blöðru, blöðrur) puchýř 2 (upphlaup) blaðsíða f stofa (-u, -ur) strana (knihy apod.) 13 blað-síða O blak n ( -s) volejbal 20 W blanda f ( blöndu) směs W blanda v (dat) (-aði) smíchat, míchat 1 W blanda e-u saman við e-ð fráze míchat něco s něčím 1 blanda W blanda sér í e-ð fráze zapojit se do něčeho 1 blanda blankur adj bez peněz, švorc, chudý jak kostelní myš W blasa v ( -ti, -að) zjevit se, objevit se 1 W blasa við fráze zjevit se, objevit se 1 blasa Ég blanda öllu saman, svo ég botna hvorki upp né niður í því sem ég segi. / Ég blanda saman myndlist og tónlist og út kemur eitthvað ólýsanlega fallegt. En í dag mátti ég blanda saman við þetta hveiti og salti og þá þarf deigið bara að hefa sig í 14 tíma og þá má ég baka það. Mig langar ægilega að blanda mér í umræðuna hér, en mér dettur ekkert í hug. Tækifærin eru svo mörg sem blasa við ungu fólki í dag. blautur adj (-, -t, -ari, -astur) mokrý O Bláa lónið místní jméno Modrá zátoka 21, 14, 20 bláber n hús (-s, -) borůvka 33, 18 blá-ber bláhvalur m hestur (-s, -ar) plejtvák obrovský 32 blá-hvalur 34 str. 15
O bláleitur adj namodralý blá-leitur blár adj modrý W blása v (dat) (blæs, blés, Það blés dálítið í morgun og gekk á foukat 1 blésum, blásið) með snjóéljum. (um vind) W blása á kerti fráze sfouknout svíčku 1 blása bláþyrill m hestur b s (-s, bláþyrlar) ledňáček říční 32 blá-þyrill bleikja f stofa (-u, -ur) siven 32 O bleikur adj růžový blek n hús sg (-s) inkoust 13 blekpenni m tími (-a, -ar) inkoustové pero 13 blek-penni O Bless! věta Nashledanou! Naschle! W blessaður věta ahoj 1 Sæll og blessaður. (í kveðjum) blessaður adj požehnaný, obdařený 2 (elskaður) blettatígur m hestur (-s, -ar) gepard 32 bletta-tígur blettur m dalur (-s, -ir) flek, skvrna blindur adj slepý O blíða f (-u) jemnost, něžnost (mildi) blóð n hús (-s, -) krev 11 blóm n hús (-s, -) květina 33, 38 W blómabeð n hús (-s, -) záhon blóma-beð blómapottur m hestur (-s, -ar) květináč 16, 8 blóma-pottur blómkál n hús (-s, -) květák 33, 18 blóm-kál W blómstra v ( -aði) vzkvétat 2 Listalíf blómstraði á kaffihúsum borgarinnar undir lok 19. aldar. W blómstra v ( -aði) (roz)kvést, vykvést 1 Ein rós blómstraði í stofuglugganum í febrúar. blómvöndur m (-vandar, -vendir) kytice (puget) 33 blóm-vöndur blundur m hestur sg (-s) zdřímnutí, dřímota blússa f stofa (-u, -ur) blůza 10 blýantur m hestur (-s, -ar) tužka 22 Honum blæðir úr stóru sári á vinstra W blæða v ( -ddi, -tt) impers krvácet 1 brjósti. W blæða út fráze vykrvácet 2 Honum blæddi út. W boð n hús (-s, -) vzkaz 2 (orðsending) boð n hús (-s, -) pozvání 1 (tilboð) W boða v (acc) (-aði) oznámit, prohlásit 1 boða komu sína (kunngera) W boða v (acc) (-aði) hlásat, zvěstovat, kázat 2 Hann boðaði að guðsríkið sem allir voru að bíða eftir, væri komið í sér. (predika) 12 str. 16
W boða e-m trú fráze obracet (někoho ) na víru 2 boða Hann boðaði öllum mönnum rétta trú. 12 boðhlaup n hús (-s, -) štafeta 20 boð-hlaup O bogfimi f indecl lukostřelba 20 bog-fimi bogi m tími (-a, -ar) luk boginn adj ohnutý boli m tími (-a, -ar) býk 32 O bolla ( -u, -ur) grog (drykkur) 18 bolli m tími (-a, -ar) hrnek, šálek 16 bolti m tími (-a, -ar) míč (kopací apod.) 20 bolur m dalur (-s, -ir) tričko 10 bor m hestur (-s, -ar) vrtačka O borð n hús (-s, -) deska (hrací) (v Go) 2 Steinar sem hafa verið handsamaðir á þennan hátt eru teknir af borðinu og 50 haldið til haga. borð n hús (-s, -) stůl 1 16 W borða v (acc) (-aði) jíst Han borðar með hníf og gaffli. 18 borði m tími (-a, -ar) stužka, pentle borðstofa f stofa (-u, -ur) jídelna 18, 22 borð-stofa borg f mynd (-ar, -ir) město 37 W borga v (acc) (-aði) platit, zaplatit 1 Borgaðu reikninginn strax á morgun! 34 W borga sig fráze vyplatit se 0 borga Brostu það borgar sig! / Það borgar sig að bóka miða eins snemma og auðið er til að tryggja lágt verð. W borga sig ekki fráze nevyplatit se 0 borga Það borgar sig ekki að fara svona snemma af stað. W borga út í hönd fráze zaplatit hotově 1 borga Ég borgaði bílinn út í hönd. 34 W borgarbókasafn n hús ö (-s, -söfn) městská knihovna 22, borgarstjóri m tími (-a, -ar) starosta botn m hestur o (-s, -ar) dno bók f bók (-ar, bækur) kniha 1 13 W bók á ensku fráze (acc) kniha v angličtině 1 bók W bók eftir e-m fráze (acc) kniha napsaná (kým) 1 bók bókabúð f (-ar, -ir) knihkupectví bókasafn n hús ö (-s, -söfn) knihovna Út er komin ný bók eftir Sigurð Gylfa Magnússon, Fortíðardraumar. 37 22, 36 13, 22 13, 22 borgar-bókasafn borgar-stjóri bóka-búð bóka-safn str. 17
O bókmenntafræði f indecl literární studie 5, 13 bókmennta-fræði bókstafur m (-s, -ir) písmeno 13 bók-stafur bóla f stofa (-u, -ur) pupínek, uher 11 bólginn adj nateklý, opuchlý bóndabær m dalur (-jar, -ir) farma, statek 38 bónda-bær bóndi m nemandi (-a, bændur) farmář W bót f (bótar, bætur) oprava 1 W bót f (bótar, bætur) záplata 2 10 bragð n hús ö (-s, brögð) chuť 18 W bragða v (acc) (-aði) (o)chutnat Móse bragðaði ekki mat í fjörtíu daga. 18 38, 34 W braka v (-aði) (za)vrzat, (za)šustit, (za)skřípat Svo buðu mennirnir hver öðrum góða nótt á kristilegan hátt, og það brakaði í rúmunum þegar þeir lögðust fyrir. O bratti m ( -a) strmost O brattur adj strmý, příkrý, prudký (hallur) brauð n hús (-s, -) chléb 18 brauðgerðarhús n hús (-s, -) pekařství, pekárna 18, 22 braut f mynd (-ar, -ir) cesta, dráha 14 O bráðinn adj roztavený O bráðna v (-aði) (roz)tát Þegar ísinn bráðnar rennur vatnið yfir hrognin, niður milli bakka og loks niður í botn hrognakassans. bráðum adv brzy v (dat) (bregð, brá, trhnout, cuknout, rychle se bregða brugðu, brugðið) pohnout 1 (hreyfa snöggt) Gilli brá saxinu á barka Þorsteini en hann spratt upp við og brá sverði og féll þegar á bak aftur og var þá dauður. O bregða sverði fráze vytáhnout meč 1 bregda W breiða v (acc) ( -ddi, -tt) rozprostřít breiða dúk á borðið breiður adj (-, breitt, -ari, -astur) široký brekka f stofa (-u, -ur) svah, stráň bremsa f stofa (-u, -ur) brzda W bremsa v (-aði) brzdit Ég bremsaði frekar snöggt en bíllinn fyrir aftan mig náði ekki að hætta við. 39 38, 21 brauðgerðar-hús str. 18
W brenna v (acc/dat) ( -di, -t) spálit (se) Hún brenndi sig á fingrunum. W brenna v (brenn, brann, brunnum, brunnt) pálit, hořet, shořet Eldurinn brennur. O brennheitur adj vařící, vroucí brenn-heitur brennivín n hús sg (-s) akvavit (pálenka) brenni-vín breskur adj britský 31 Bretar m pl Britové 31 Breti m tími (-a, -ar) Brit 31 Bretland n hús ö (-s, -lönd) Británie 31 Bre-tland W breyta v (dat) ( -ti, -t) chovat se 2 Það borgar sig að breyta rétt. (hegða sér) W breyta v (dat) ( -ti, -t) změnit se, proměnit se 1 Annað dæmi er sprenging þar sem að efnafræðilegri stöðuorku er breytt í hreyfiorku og varma á mjög skömmum tíma. (víkja við) W breytast v (dat) ( -ti, -t) refl měnit se, změnit se 3 Hún hefur breyst í útliti. breytilegur adj nepředvídatelný, nestálý, proměnlivý 39 breyti-legur breyting f spurning (-ar, -ar) změna W breytni f indecl chování breyttur adj (-, -, -ari, -astur) změněný W bréf n hús (-s, -) dopis 1 bréf á honum, bréf til hennar (sendibréf) W bréf n hús (-s, -) dokument 2 (skjal) 14, 21 14, pohled, pohlednice bréfspjald n ( -spjalds, -spjöld) 21 bréf-spjald brim n hús sg (-s) příboj 21 bringa f stofa (-u, -ur) hruď, hrudník, prsa 11 brjálaður adj ö (brjáluð, -, -ri, - astur) šílený, bláznivý brjóst n hús (-s, -) prso, hruď 11 W brjóta v (acc) (brýt, braut, brutum, brotið) rozbít, zlomit 1 brjóta á sér handlegginn / fótinn v refl ( brýtur; braut, W brjótast inn brutu, brotið ) vloupat se, vniknout (násilím) 0 brjóta Notendanafnið er oft fyrsta skefið í að brjótast inn í netkerfi fyrirtækis. broddgöltur m dalur (-galtar, geltir) ježek 32 brodd-göltur bros n hús (-s, -) úsměv W brosa v ( -ti, -að) usmívat se 1 W brosa til e-s fráze (gen) usmívat se na někoho 1 Þú brostir til mín svo fallega. brot n hús (-s, -) kus, část (něčeho), zlomek brothættur adj křehký, rozbitý brot-hættur W brotna v (-aði) rozbít (se), zlomit (si) 1 Ég brotnaði í þúsund mola og allur heimurinn í kringum mig, en Guð brotnaði ekki. Hann brotnar aldrei. str. 19
W brotna niður fráze složit se, zhroutit se 1 brotna Þetta varð til þess að ég brotnaði niður og gat ekki hætt að gráta fyrr en ég hringdi í mams.. / Það endaði með því að ég brotnaði niður og frænka mín fór með mig niður á göngudeild geðdeildar Landspítalans. brottför f mynd ö (-farar, -farir) odjezd brott-för bróðir m dóttir (-ur, bræður) bratr 15 W bruðla v (dat) (-aði) prohýřit, rozházet (peníze apod.) Ég bruðlaði hverri einustu krónu. O brunalið n ( -s, -) hasiči (oddíl) 37 bruna-lið brunnur m hestur (-s, -ar) studna 38 brú f (brúar, brýr) most brúða f stofa (-u, -ur) panenka, loutka brúðkaup n hús (-s, -) svatba 15, 12 brúð-kaup O brúðkaupsferð f ( -ar, -ir) líbánky, svatební cesta 15 brúðkaups-ferð brún f mynd (-ar, -ir) okraj brúnn adj s (-, -t, -ni, -astur) hnědý brúsi m tími (-a, -ar) džbán, konvice 16 bryggja f stofa (-u, -ur) molo, přístavní hráz 21 (na)ostřit, (na)brousit (kosu apod.) W brýna v (acc) ( -di, -t) 1 brýna ljáinn (hvessa) W brýna v (acc) ( -di, -t) povzbudit 2 Hann brýndi landa sína til að greiða atkvæði með aðild. (hvetja) W bræða v (acc) ( -ddi, -tt) (roz)tát, (roz)tavit bræða ís, bræða smjör 39 budda f stofa (-u, -ur) peněženka 22 buffali m tími (-a, -ar) buvol 32 W bursta v (acc) (-aði) Ég burstaði tennurnar, þvoði mér í vyčistit kartáčkem (zuby, boty framan, borðaði morgunmatinn og atd.) dreif mig í vinnuna. (hreinsa) bursti m tími (-a, -ar) kartáč 16 burt adv pryč Hann fór burt. burtu adv pryč Hún var lengi í burtu. W busla v (-aði) plácat (se), ráchat (se) (ve vodě) Við skemmtum okkur konunglega í sundinu við að fleyta henni á milli okkar. Hún buslaði og spriklaði og vildi helst ekki fara úr lauginni. buxur f pl stofa ((gen pl) buxna) kalhoty 10 38, 37, 21 str. 20
W bú n hús (-s, -) hospodářství (zemědělské), farma, ranč W búa v (acc) (bý, bjó, Ég vona að þú búir ekki of langt frá žít, bydlet, sídlit 1 bjuggum, búið) mér. W búa v (acc) (bý, bjó, bjuggum, búið) připravit (se) 3 (útbúa) W búa hjá e-m fráze (dat) bydlet u někoho 1 búa Hann býr hjá mömmu sinni. W búa með e-m fráze (dat) bydlet s někým 1 búa Mona er lágstéttarstúlka sem býr með bróður sínum. W búa sig til ferðar fráze připravit se na cestu 3 búa W búa til fráze připravit, udělat 2 búa Búðu til mat! 34 W búa um e-ð fráze (za)balit, sbalit (něco) 4 búa Ég býst við að veðrið verði gott á W búast við (að) fráze refl. (+konj) očekávat 5 búa morgun. O búddatrú f sg (-ar) buddhismus 12 búdda-trú 34, W búð f mynd (-ar, -ir) obchod, krám Búðin er opnuð kl. 9. 22 búðarborð n hús (-s, -) pult 22 búðar-borð búinn adj s (-, búið, búnir, búnar, -) hotový, skončený Búlgari m tími (-a, -ar) Bulhar 31 Búlgaría f stofa (-u, -ur) Bulharsko 31 búlgarska f stofa (-u, -ur) bulharština 31 búlgarskur adj bulharský 31 búningur m hestur (-s, -ar) výstroj, vybavení, oblek W búr n hús (-s, -) spíž, spižírna 1 (matargeymsla) W búr n hús (-s, -) klec 2 (lokaður klefi) 38, 16 búrhvalur m hestur (-s, -ar) vorvaň 32 búr-hvalur búsáhöld n pl kuchyňské nástroje byggð f mynd (-ar, -ir) osídlení W bygging f spurning (-ar, -ar) stavba 1 (það að byggja) W bygging f spurning (-ar, -ar) budova 2 (hús) W byggja v (acc) ( -ði, -t) obývat, osídlit 2 byggja landið (byggð) W byggja v (acc) ( -ði, -t) stavět, postavit 1 Á Skriðuklaustri er safn um rithöfundinn Gunnar Gunnarsson en hann byggði húsið sem þar stendur árið 1939 eftir að hann fluttist alfarinn heim til Íslands eftir farsælan og stórbrotinn feril sem rithöfundur úti í Danmörku um árabil. (bygging) 38 37, 38 16, 18 38, 16 16, 34 bús-áhöld str. 21
bylting f spurning (-ar, -ar) revoluce 36 bylur m (byls, byljir) sněhová bouře, vichřice 39 W byrja v (acc) (-aði) začít 1 En ég hef nú ekki mikið meira að segja nema að ég byrja að vinna á morgun (byrjun) og hlakka mikið til :). W byrja á e-u fráze (dat) začít s čím 1 byrja Ég byrjaði á því að fara á fætur og fá mér morgunmat. byrjandi m nemandi (-a, -ur) začátečník 20 byrjun f mynd ö (-ar, byrjanir) začátek byssa f stofa (-u, -ur) puška 38, 20 býfluga f stofa (-u, -ur) včela 32 bý-fluga býflugnabú n hús (-s, -) úl 32 býflugna-bú bæði... og conj jak... tak bægsli n hús (-s, -) ploutev 32 bæn f (-ar, -ir) modlitba 12 W bær m (-jar, -ir) město 1 (borg) W bær m (-jar, -ir) farma 2 (býli) W bæta v (acc) (-ti, -t) opravit 1 (bót) W bæta v (acc) (-ti, -t) zlepšit 2 (gera betra) W bæta (e-u) við fráze přidat (něco) 3 bæta Hann bætir ekki miklu við svör sín. W bæta á fráze přidat 3 bæta Sem dæmi, þú getur ákveðið að á næstu 12 vikum viltu bæta á þig 5 kg af vöðvum og missa 7 kg af fitu. W bæta e-u við e-ð fráze (dat + acc) přidat (něco k něčemu) 3 bæta W bæta ráð sitt fráze stát se lepším 0 bæta (breytni) böggull m hestur (bögguls, bögglar) balík, zásilka (poštovní) 22 dagatal n hús ö (-s, -töl) kalendář 39 daga-tal dagblað n hús ö (-s, dagblöð) noviny 34, 22 dag-blað O dagbók f ( -bókar, -bækur) deník 15 dag-bók daglega adv denně dag-lega daglegur adj (-, -t) denní dag-legur program (televizní apod.), pořad dagskrá f (-skrár, -skrár) 19 dag-skrá dagur m hestur (-s, -ar, (dat sg) den degi) dalur m dalur (-s, -ir) údolí 31 Dani m (-a, -ir) Dán 31 Danmörk f (Danmerkar, Danmerkur) Dánsko 31 Dan-mörk 38, 37 str. 22
dans m hestur o (-, -ar) tanec W dansa v (acc) (-aði) tančit, tancovat W dansa af fögnuði fráze tancovat samou radosti dansa Hún dansar af fögnuði á páskadagsmorgni, sagði gamla fólkið, dansar af gleði yfir sigri lífsins. W dansa við e-n fráze (acc) tancovat s někým dansa Arna dansar við Þorstein á Álfheimi. danska f stofa (-u, -ur) dánština 31 danskur adj dánský 31 dapur adj ö b r (döpur, -t, daprari, daprastur) smutný, sklíčený dauði m sg tími (-a) smrt 15 dauður adj (-, dautt) mrtvý 15 O dauðþreyttur adj k smrti unavený dauð-þreyttur daufur adj (-, -t, -ari, -astur) matný, slabý, mdlý dáinn adj mrtvý dálítið adv trochu dá-lítið dálítill adj malý, malinký dá-lítill dásamlegur adj kouzelný deig n hús sg (-s) těsto w deila v (dat) ( -di, -t) rozdělit 1 W deila á e-n fráze kritizovat (někoho) 0 deila W deila e-u með e-n fráze (dat + acc) sdílet (něco s někým) 0 deila Ef að þér dettur í hug að bjóða einhverjum sérstökum til rólegrar, dásamlegrar og rómantískrar stundar skaltu ekki hika við að framkvæma það á þann máta sem þú vilt. Biskup deilir á hann um slíkt og biður hann burt fara. dásam-legur W deila með fráze dělit (matematická operace) 2 deila deila með 3 (í reikningi) dekk n hús (-s, -) plášť (u kola), pneumatika W depla augunum v (-aði) (za)mrkat, mrknout (na koho) desember m hestur (-s, -ar) prosinec 39 desilítri m tími (-a, -ar) decilitr, dl desi-lítri W detta v (dett, datt, duttum, dottið) spadnout, upadnout 1 (hrapa) W detta í það fráze opít se 0 detta Ég datt í það á laugardaginn. (verða drukkinn) W detta ofan á e-ð fráze Samkvæmt þeim upplýsingum sem ég narazit na něco, zakopnout o 0 detta datt ofan á eru á sjöunda hundrað něco, nalézt něco náhodou þúsund læknar í Kína... str. 23
W detta út af fráze usnout, odpadnout 0 detta Ég datt út af um sjöleytið og var að vakna rétt í þessu. W deyja v (dey, dó, dóum, dáið) umřít Hann var bara 35 ára gamall þegar hann dó. (andast) O dill 33, kopr n ( -s) 18 W dimma v impers ( -di, -t) stmívat se Það dimmir á sviðinu. 39 dimmur adj (-, -t, -ari, -astur) temný disková mechanika (u O diskadrif n ( -s) počítače) 17 diska-drif O disketta f ( -u, -ur) disketa 17 O diskettudrif n ( -s, -) disketová jednotka 17 diskettu-drif O diskur m hestur (-s, -ar) pevný disk (u počítače) 2 17 O diskur m hestur (-s, -ar) talíř 1 18 dílaskarfur m hestur (-s, -ar) kormorán 32 díla-skarfur djúpur adj (-, -t, dýpri, dýpstur) hluboký djús m hestur (-s, -ar) džus 18 djöfull m hestur b s (-s, djöflar) čert, ďábel 12 dollari m tími (-a, -ar) dolar 34 dómari m tími (-a, -ar) soudce, rozhodčí 22, 20 dómpápi m tími (-a, -ar) hýl, hejl 32 dóm-pápi dómur m hestur (-s, -ar) soud, ortel 12 dós f (-ar, -ir) plechovka, konzerva 18, 14 O dót n hús (-s, -) hračka 1 (leikföng) O dót n hús (-s, -) zavazadlo 2 (farangur) 14 dóttir f dóttir (-ur, dætur) dcera 15 W draga v (acc) (dreg, dró, drógum, dregið) odkládat, odložit 2 (fresta) W draga v (acc) (dreg, dró, drógum, dregið) impers blížit se 3 Það dregur ský upp á himininn. W draga v (acc) (dreg, dró, draga vagninn; draga bréf upp úr táhnout, vytáhnout 1 drógum, dregið) kistunni (toga) W draga v (acc) (dreg, dró, drógum, dregið) losovat 6 W draga andann fráze dýchat 0 draga (anda) W draga ekki af sér fráze použít všechny své síly 0 draga Ráðherrann dró ekki af sér í lýsingum á uppgangi í sveitum landsins. str. 24
W draga e-n á e-u fráze (acc + dat) nechat někoho čekat na něco 0 draga draga hana (lengi) á svarinu W draga fram fráze vytáhnout, odhalit, zdůraznit 0 draga draga fram mynd (sýna, upplýsa) W draga frá fráze (acc + dat) roztáhnout (záclony apod.) 4 draga draga gluggatjöldin frá glugganum W draga frá fráze odčítat, odečíst 4 draga draga tíu frá tuttugu W draga fyrir fráze (acc + acc) zatáhnout (záclony apod.) 0 draga draga gluggatjöldin fyrir gluggann W draga sig saman fráze Ólafur fregnar að þau Kjartan og začít s někým chodit 0 draga Guðrún eru að draga sig saman og (zamilovat se) varar Kjartan við. W draga ýsur fráze W dragast v (acc) (dreg, dró, drógum, dregið) refl usnout, začít klimbat, odpadnout 0 draga zpozdit (se), oddálit (se) 5 draga Sá sem dregur ýsur er líka hálfsofandi, dottar. dragast (lengur) að borga reikninginn (rota rjúpur) W dragast aftur úr fráze opožďovat se, zaostávat 5 draga Börnin dragast aftur úr í skólanum. W dragast saman fráze snižovat se, zhoršit se 5 draga Bílainnflutningur dregst saman. dragt f mynd (-ar, -ir) dámské šaty 10 draugur m hestur (-s, -ar) duch, zjevení, strašidlo 12 draumur m hestur (-s, -ar) sen dráttarvél f nál (-ar, -ar) tažný stroj, traktor 38, 14 W dreifa v (dat) ( -ði, -t) rozdat, rozesílat 1 dreifa vörum um landið (um vöru) W dreifa v (dat) ( -ði, -t) rozprášit, rozptýlit, rozházet 2 dreifa sandi yfir blettinn (sundra) W drekka v (acc) (drekk, drakk, drukkum, drukkið) pít 1 drekka vatn úr glasi 18 drengur m dalur (-s, -ir) chlapec, kluk 15 W drepa v (acc) (drep, drap, drápum, drepið) zabít 1 Þegar ég drap á dyr og þeim var upp W drepa á dyr fráze klepat na dveře 0 drepa lokið kom blaðskellandi sá allra krullaðasti hundur sem ég hef séð, sá er við Bangsa er kenndur. W drepa á e-ð fráze zmínit se o něčem 0 drepa Ég vil ekki hér og nú leggja dóm á þetta svartsýnistal sem ég drap á hérna áðan og mönnum er tamt í munni þessa dagana. (minnast á) dráttar-vél str. 25
W drepa á e-ð fráze vypnout (auto, počítač apod.) 0 drepa W drepa tímann fráze zabíjet čas 0 drepa O drepast v (drep, drap, drápum, drepið) refl W dreyma v impers ( -di, -t) snít, zdát se W W drífa drífa W drífa í e-u fráze pustit se do něčeho 0 drífa Ég endaði á að fara til frænda míns sem er snillingur í rafmagni í bílum. Ég keyrði bílinn inn á gólf á verkstæðinu hans og þegar ég drap á honum og kom út sagði hann: "Þetta er alteratorinn, bíllin verður tilbúin seinna í dag". Ég sakna hennar bara svo mikið, hún var sú sem ég drap tímann með, sú sem þekkti mig manna best, var bara ein mín besta vinkona. zemřít 2 drepa (deyja) Mig dreymdi í nótt einhvern furðulegasta draum lífs míns. Mig dreymdi að allar tennurnar hrundu úr mér. v (acc) (dríf, dreif, drifum, pohánět, hnát 1 Beltið drífur viftuna. (vélarkraftur) drifið) v (acc) (dríf, dreif, drifum, přihnat se, hrnout se, táhnout 2 fólk dreif að drifið) impers (dav lidí apod.) En ok, 5 manns á blogginu mínu búnir að segja mér að gera þetta, þannig að ég dríf í þessu. W drífa sig fráze pospíšit si 0 drífa drottning f (-ar, -ar) královna Ég ákvað aðeins að blogga áður en ég dríf mig í vinnuna. drómedari m tími (-a, -ar) dromedár 32 drungalegur adj ponurý, zasmušilý drunga-legur drykkur m (-jar, -ir) nápoj 18 duft n hús (-s, -) prach W duga v ( -ði, -að) stačit 1 Þetta dugir mér. / Það dugir að líta í orðabók til þess að sjá að þetta er (nægja) sérhljóði, nánar tiltekið ókringt tvíhljóð. W duga eða drepast fráze buď a nebo 0 duga Slagurinn um topp vísindamanninn fer heldur betur harnandi og nú er bara að (hvatning) duga eða drepast... W duga e-m vel fráze pomoci někomu 0 duga Það hefur dugað mér. (hjálpa) 36, 22 str. 26
W duga til e-s fráze být vhodný pro něco 0 duga Þetta hakk dugir til að fletta upp réttum lykli hjá versluninni til að sannreyna undirskriftina með. P duglegur adj pracovitý, těžce pracující 1 34 dug-legur duglegur í, við adj dobrý v (počtech např.), schopný, pilný 2 duglegur dularfullur adj (-, dularfult, dularfyllri, dularfyllstur) tajemný dularfullur O dulmagn n ( -s) nadpřirozené síly 12 dul-magn O dulspeki f indecl mysticismus 12 dul-speki O dulúð f ( -ar) magie 12 dul-úð W dunda v (-aði) vrtat se, šťourat se 1 vrtat se (v něčem), šťourat se W dunda sér fráze 1 dunda (v něčem), W dunda við e-ð fráze Hæ, ég hérna Lúkas, langaði að segja vrtat se (v něčem), šťourat se ykkur aðeins hvað ég dunda mér við, 1 dunda (v něčem), þetta er mynd af mér, ég er sætur og sakleysislegur... dúfa f stofa (-u, -ur) holub 32 dúkur m hestur (-s, -ar) ubrus W dvelja v (acc) (dvel, dvaldi, dvöldum, dvalið) zpozdit, zdržet 2 Hvað dvelur hann? (tefja) W dvelja v (acc) (dvel, dvaldi, Hann skrifaði nokkur verk þegar hann zůstat, pobývat 1 dvöldum, dvalið) dvaldi erlendis. (hafast við) W dveljast v (acc) (dvel, dvaldi, dvöldum, dvalið) refl zůstat, pobývat 3 dvelja dvergur m hestur (-s,-ar) skřítek, trpaslík 12 O dvöl f mynd ö (dvalar, dvalir) zastaveni, zastávka 1 14 dvöl f mynd ö (dvalar, dvalir) pobyt 2 14 dyr f pl (-a) dveře 16 W dyrabjalla f (bjöllu, bjöllur) (domovní) zvonek, zvonek (u dveří) dyra-bjalla dýna f stofa (-u, -ur) matrace, žíněnka 16 dýr adj r (-, -t, -ari, -astur) drahý dýr n hús (-s, -) zvíře 32 O dýrafræði f indecl zoologie 35 dýra-fræði dýralíf n hús (-s, -) zvířectvo, zvířena 32 dýra-líf O dýrlegur adj krásný, nádherný dýr-legur W dæla v ( -di, -t) pumpovat dæla vatni upp úr brunninum (pumpa) dæla f stofa (-u, -ur) pumpa 14 W dæma v (acc) ( -di, -t) soudit 1 dæma hana eftir lögum 22 16, 18 str. 27
W dæma v (acc) ( -di, -t) soudcovat, dělat rozhodčího, 2 pískat (fotbal apod.) dæma leikinn dæmi n hús (-s, -) příklad (ukázka) 1 dæmi n hús (-s, -) příklad (početní) 2 dögg f (daggar, daggir) rosa Þar sem döggin í grasinu grætur, gárast tjörnin í suðrænum þey. 39 dökkblár adj tmavě modrý dökk-blár dökkhærður adj (-, dökkhært, -ari, - astur) tmavovlasý dökk-hærður dökkur adj (-, -t, dekkri, dekkstur) tmavý O e-a zkratka einhverja, einhverra einhver O e-ar zkratka einhverjar, einhverrar einhver O edik n (-s) ocet 23 O e-ð zkratka eitthvað einhver eða conj nebo O eðla f stofa (-u, -ur) ještěrka 32 eðli n hús (-s, -) příroda 32, 33 eðlilegur adj (-, -t, -ri, -astur) přirozený eðli-legur O eðlisfræði f indecl fyzika 35 eðlis-fræði O eðlisfræðingur m ( -s, -ar) fyzik 34 eðlis-fræðingur P ef conj jestli, jestliže, když W efa v (acc) ( -aði) pochybovat 1 Ég efa að ég verði fyrir vonbrigðum með hana. W efast um e-ð fráze pochybovat o něčem 1 efa Ég efast um að þú sért réttur maður. Þar æfa börnin sig í samskiptum, efla vináttu, samkennd og virðingu. W efla v (acc) ( -di, -t) zesílit, posílit W efna v (acc) ( -di, -t) dodržet, dostát, splnit (slib apod.) 1 efna loforðið, orð sín (við hann) (standa við) W efna til fráze pořádat (večírek apod.) 2 efna efna til veislu O efnafræði f indecl chemie 35 efna-fræði O efnafræðingur m ( -s, -ar) chemik 34 efna-fræðingur Fólk sem efnast á viðskiptum hefur W efnast v (acc) ( -di, -t) refl zbohatnout 3 efna nánast án undantekninga skapað ótal störf og iðulega gert aðra efnaða í leiðinni. efni n hús (-s, -) materiál, látka efnilegur adj slibný, nadějný efni-legur O efri adj comp ( superl efstur) vyšší, hořejší eftir prep po str. 28
W eftir hádegi prep phrase odpoledne 39 eftirleiðis adv od nynějška, od teďka eftir-leiðis O eftirréttur m ( -ar, -ir) dezert, příloha eftir-réttur eftirvænting f spurning (-ar, -ar) očekávání, vyhlídka eftir-vænting W egg f (eggjar, eggjar) ostří (nože apod.) eggin á hnífnum egg n hús (-s, -) vejce, vajíčko 32, 18 O ei adv ne O e-i zkratka einhverri einhver W eiður m ( -s, -ar) slib, přísaha W eiga v (acc) (á, átti, áttum, átt) měl by, měla by, měl bys atd. (při doporučeních a radách) W eiga v (acc) (á, átti, áttum, átt) mít, vlastnit 1 2 Þú átt að gera þetta. (hjálparsögn) W eiga bágt með e-ð fráze mít s něčím potíže 0 eiga Ég á bágt með að trúa þessu. W eiga e-ð skilið fráze zasloužit si 0 eiga Ég á ekki vináttu ykkar skilið. (verðskuldun) W eiga e-ð undir e-m fráze na někom záviset 0 eiga Ég vona að ég eigi ekki þriggja mánaða fangelsisdóm yfir höfði mér vegna þessara orða. Já, ég get ekki W eiga e-ð yfir höfði sér fráze být něčím ohrožen 0 eiga ímyndað mér að eiga yfir höfði mér reiði Lífar. W eiga fyrir e-u fráze mít na něco (mít dostatek peněz na něco) 0 eiga Ég á fyrir bæði nýrri tölvu og X-box. W eiga gott fráze mít štěstí 0 eiga Ég á gott að eiga svona marga góða vini. W eiga heima fráze bydlet 0 eiga Hún á heima í höfuðborg Íslands. W eiga hlutdeild í e-u fráze mít podíl v něčem 0 eiga Mér fannst Hanna Þóra syngja W eiga illa við fráze nepasovat, nesedět, nehodit se 0 eiga frábærlega vel, stillti sig um óperutakta í lögum þar sem það á illa við... W eiga inni peninga fráze mít na účtu peníze 0 eiga..sem hún á inni á kortinu sínu. W eiga í fráze setkat se s čím, prožít (co) 0 eiga eiga í tæknilegum erfiðleikum W eiga leið hjá fráze jít kolem, mít cestu kolem 0 eiga Ég kíki í heimsókn ef ég á leið hjá... W eiga margt ógert fráze mít toho ještě dost na práci 0 eiga Ég ligg í rúminu og stari út í loftið. Ég veit að ég á margt ógert. W eiga orustu fráze bojovat 0 eiga Loki á orustu við Heimdall, og verður hvor annars bani. str. 29
Nuddið er mikilvæg hjálp þar sem aðskilnaður hefur orðið á milli móður og barns, einkum ef hann á sér stað strax eftir fæðingu. W eiga sér stað fráze přihodit se, stát se 0 eiga W eiga skap saman fráze vycházet s někým, rozumět si s někým 0 eiga, skap Þeir eiga ekki skap saman. W eiga undir högg að sækja fráze být v obtížné situaci 0 eiga W eiga vel við fráze pasovat, sedět, hodit se 0 eiga W eiga við fráze hodit se, být vhodný / dobrý 0 eiga Við sem búum úti á landsbyggðinni vitum að hún á undir högg að sækja og þess vegna er óskaplega létt að tala eins og.. Ég fór í Hreyfiland seinni partinn á mánudag og það átti vel við mig! Unnið með orðabók þar sem það á við. Fylgið stígum, slóðum og kindagötum þar sem það á við. Og skal ég útskýra hvað ég á við, að fólk á meginlandinu segist aldrei vera ferðast til Evrópu.. (meina) Hvað áttu við? mířit (někam), mínit, mít na W eiga við fráze mysli, myslet 0 eiga W eiga við fráze být pravda, platit 0 eiga Það á ekki lengur við. W eiga við margt að stríða eigandi muset se vypořádat s problémy 0 eiga Ég á við smá vandamál að stríða. Ég á við hræðilegt vandamál að stríða. fráze m nemandi (-a, 22, vlastník eigendur) 38 eiginkona f stofa (-u, -ur) manželka 15 eigin-kona eiginlega adv vlastně eigin-lega eiginleiki m tími (-a, -ar) vlastnost eigin-leiki eiginmaður m (-manns, -menn) maður manžel 15 eigin-maður eign f mynd (-ar, -ir) vlastnictví, majetek 22 W eigna v (acc) (-aði) přisuzovat, přičítat 1 W eigna e-m e-ð fráze přisuzovat někomu něco 1 Það er ekki óalgengt að sama kvæðið sé eignað tveimur til þremur höfundum. O eignarfall n ( -s) 2. pád, genitiv 35 eignar-fall O eignarfornafn n ( -nafns, -nöfn) zájmeno přivlastňovací 25 eignar-fornafn W eignast v (acc) (-aði) refl pořídit si 2 eigna O eik dub f ( -ar nebo -ur, -ur) W eilífð f ( -ar) věčnost eilífur adj (-, -t) věčný, neustálý 12 W eimur m ( -s) pára 24, 33 str. 30