Rozklad na parciální zlomky Lenka Přibylová 23. června 2009
Obsah + 3 2.... 3 + 2 2 + 4 2.... 13 + 2 + 1 ( 1)( 2.... 24 + 2)
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2)
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Funkce je ryze lomená, protože stupeň polynomu v čitateli je menší, než ve jmenovateli.
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 Jmenovatel rozložíme + na3kořenové 2 + 2 = činitele. 4 3( 1) Použijeme 1 buď vzorec pro kořeny kvadratické rovnice, Hornerovo 3( schema + 2) nebo odhad součinu. 2 + 2 = ( 1)( + 2)
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Každému kořenovému činiteli přísluší jeden parciální zlomek.
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Vynásobíme rovnici společným jmenovatelem ( 1)( + 2).
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Rovnostplatíprokaždé,tedyiprokořen = 1.
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Můžeme vyjádřit A.
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Dosadíme = 2.
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Můžeme vyjádřit B.
+ 3 2 + 2 + 3 2 + 2 = + 3 ( 1)( + 2) = A 1 + B + 2 + 3 = A( + 2) + B( 1) = 1 : 4 = A 3 A = 4 3 = 2 : 1 = B 3 B = 1 3 + 3 2 + 2 = 4 3( 1) 1 3( + 2) Máme rozklad na parciální zlomky.
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) Funkce není ryze lomená, protože stupeň polynomu 2 v čitateli je stejný(nebo větší), než ve jmenovateli.
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2 Podělíme polynomy v čitateli a jmenovateli
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2 a dostáváme polynom a ryze lomenou funkci.
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 Na parciální zlomky budeme rozkládat jen ryze lomený zbytek. Jmenovatel rozložíme 2 na + kořenové 4 2 + 2 + 1 = 1 činitele 3 + 1 + podle6 vzorce. ( + 1) 2 2 + 2 + 1 = ( + 1) 2
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) Každému kořenovému činiteli včetně násobnosti přísluší 2 jeden parciální zlomek.
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2 Vynásobímerovnicispolečnýmjmenovatelem ( + 1) 2.
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2 Rovnostplatíprokaždé,tedyiprokořen = 1.Dostáváme hodnotu B.
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) Další kořeny nemáme. Buď dosadíme jiné číslo nebo 2 porovnáme koeficienty.u 0 stojínaoboustranáchrovnicestejnékoeficienty.
Můžeme vyjádřit A. 2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2
2 + 4 2 + 2 + 1 ( 2 +4): ( 2 + 2 + 1) = 1 + 3 + 3 2 + 2 + 1 ( 2 +2+1) 3 +3 3 + 3 ( + 1) 2 = A + 1 + B ( + 1) 2 3 + 3 = A( + 1) + B = 1 : 6 = B 0 : 3 = A + B = A + 6 A = 3 2 + 4 2 + 2 + 1 = 1 3 + 1 + 6 ( + 1) 2 Máme rozklad na parciální zlomky.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2)
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Funkce je ryze lomená, protože stupeň polynomu v čitateli je menší, než ve jmenovateli. Jmenovatel již je rozložen na kořenové činitele, protože 2 + 2 = 0mápouzekompleníkořeny.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Každému kořenovému činiteli přísluší jeden parciální zlomek, nerozložitelnému kvadratickému činiteli také.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Vynásobímerovnicispolečnýmjmenovatelem ( 1)( 2 + 2).
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Rovnostplatíprokaždé,tedyiprokořen = 1.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Můžeme vyjádřit A.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Další kořeny nemáme. Buď dosadíme jiné číslo nebo porovnáme koeficienty.u 2 stojínaoboustranáchrovnicestejnékoeficienty.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Můžeme vyjádřit B.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Zbývávyjádřit C.Protože Cseobjevujeuprvníinultémocniny, můžemesimocninuvybrat.vezmemenapř. 1.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Dostáváme C.
( 1)( 2 + 2) ( 1)( 2 + 2) = A 1 + B + C 2 + 2 = A( 2 + 2) + (B + C)( 1) = 1 : 1 = A 3 A = 1 3 2 : 0 = A + B = 1 3 + B B = 1 3 1 : 1 = B + C = 1 3 + C C = 2 3 ( 1)( 2 + 2) = 1 3( 1) + + 2 3( 2 + 2) Máme rozklad na parciální zlomky.
Konec